Είμαστε μια βδομάδα πριν από το Πολυτεχνείο. Στα δημοτικά και στα γυμνάσια, τάξεις και μαθητικές ομάδες ετοιμάζονται ήδη πυρετωδώς για τη γιορτή της νεολαίας. Η κόρη μου ανέλαβε να συνοδέψει με την κιθάρα της τη χορωδία του σχολείου στο «γελαστό παιδί». Την ακούω να κάθεται ώρες και να προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τις συγχορδίες του Θοδωράκη.
.
Δύσκολο τραγούδι μουσικά ακόμη πιο δύσκολο εννοιολογικά. Γεμίζει το στόμα της στον στίχο «σκοτώσαν οι εχθροί μας το γελαστό παιδί». Και η κόρη μου, όπως υποθέτω και χιλιάδες νέοι σ? αυτή τη χώρα μαθαίνουν λάθος την ιστορία του «γελαστού παιδιού».
Βλέπετε όταν ο Ιρλανδός ποιητής Brendan Behan έγραφε για το γελαστό παιδί δεν υπήρχε πουθενά η φράση σκοτώσαν οι εχθροί μας ή σκοτώσαν οι φασίστες το γελαστό παιδί. Ο Behan έγραψε το «γελαστό παιδί» μέσα στο καμίνι του ιρλανδικού εμφυλίου και ο αυθεντικός στίχος ήταν «σκοτώσαν οι δικοί μας το γελαστό παιδί».
Επρόκειτο για έναν νεαρό Ιρλανδό που δολοφονήθηκε από Ιρλανδούς και ο Behan έγραψε ακριβώς γι? αυτό. Για το ότι Ιρλανδοί συμπατριώτες στέρησαν από έναν Ιρλανδό το δικαίωμα να πεθάνει τιμημένα στον αγώνα εναντίον των Άγγλων, δηλαδή το «σκοτώσαν οι δικοί μας το γελαστό παιδί».
Στην Ελλάδα αλλοιώθηκε το ποίημα του Ιρλανδού ποιητή στην Ελλάδα ασελγήσαμε πάνω στην αλήθεια μιας απώλειας.
Το σκεφτόμουν αυτό, να μιλήσω ή να μην μιλήσω στη μικρή μου, όταν άκουσα την ίδια μελωδία έξω από την ΕΡΤ.
Και ξαφνικά το «γελαστό παιδί» απέκτησε άλλο νόημα. Διότι αυτό το συναίσθημα αυτού του τραγουδιού έγινε στην Ελλάδα πιο ρηχό, δεν ήταν ο θρήνος από την άδικη απώλεια, αλλά έγινε ένας τιμημένος θάνατος. Η αυθαιρεσία σ΄όλο της το μεγαλείο. Η αλλοίωση της πραγματικότητας για έναν καλό σκοπό. Στην υπηρεσία του δικού μας στόχου: «Σκοτώσαν οι εχθροί μας»…
Ακόμη κι όταν δεν υπάρχουν εχθροί εμείς πρέπει να τους ανακαλύψουμε, να τους εφεύρουμε. Να αποδώσουμε σ΄αυτούς την αδικία ή την απώλεια, ακόμη κι όταν οι ευθύνες είναι της δικής μας όχθης.
Πάνω σ΄αυτή την αριστερή μακαριότητα που όλα τα νομιμοποιεί στ? όνομα των λαϊκών αγώνων, που εύκολα κι αβασάνιστα τροποποιεί κατά το δοκούν ακόμη και την ποίηση, που επαναστατικώ δικαίω καπελώνει με τα δικά της νοήματα την απώλεια, πάνω λοιπόν σ? αυτή την αριστερή μακαριότητα χάθηκαν και χάνονται ο ένας αγώνας μετά τον άλλο.
Όμως πάνω σ? αυτή την αριστερή μακαριότητα χτίζονται καριέρες και βουλευτικές διαδρομές. Που επιτρέπουν στην κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου να παρομοιάζει την προχτεσινή έφοδο στο κτίριο της ΕΡΤ με την έφοδο του τάνκ στις 17 Νοεμβρίου του 1973.
Αυτή η αριστερά ούτε νέα είναι ούτε επίκαιρη. Είναι ένα εύκολο, ένα βολικό συνοθύλευμα δήθεν δικαίων και δικαιωμάτων.
Είναι η μικροαστική αριστερά , ο ελληνικός δρόμος προς τον σοσιαλισμό και την κοινωνική ευημερία. Είναι η αριστερά που δεν απαιτεί να σκεφθείς αλλά μόνο να συστρατευτείς.
Μεγάλωσα μέσα στη δεξιά , στην επαρχία της χούντας γι? αυτό όπως και χιλιάδες άλλοι νέοι τότε, στρατευθήκαμε κάποτε στην Αριστερά. Γίναμε πρώτη δύναμη στα πανεπιστήμια αλλά όταν τη χάσαμε αυτή τη δύναμη δεν φταίγαμε βέβαια εμείς. Πάντα οι άλλοι. Δεν χρειάστηκε ουτε καν να εφεύρουμε τους εχθρούς που μας πήραν την πρωτιά. Η κομματική νομενκλατούρα τους είχε έτοιμους τους εχθρούς σε διάφορες συσκευασίες. Ήταν η εντατικοποίηση των σπουδών που έφταιγε και που την προωθούσε η ξένη και η ντόπια αντίδραση για να μας κόψει την ορμή πρός τη σοσιαλιστική εποχή.
Πήραμε κάποτε οι αριστεροί τη συνδικαλιστική ηγεσία σχεδόν σ? όλους τους μαζικούς χώρους. Και τι την κάναμε; Ειδικά προνόμια και ειδικά επιδόματα. Και τώρα που χάνουμε όχι μόνο την πρωτοκαθεδρία αλλά και τους χωρους δουλειάς, τώρα που χάνουμε θέσεις εργασίας, πάλι ανατρέχουμε στο χρονοντούλαπο του αριστερού μεσσιανισμού. Ως κάτοχοι της απόλυτης αλήθειας δεν έχουμε καμμία ευθύνη για ό,τι συμβεί. Κάποτε έφταιγε το ακριβό δολλάριο για την κατάντια της δραχμής. Σήμερα φταίει το ευρώ που δεν κόβεται στις ίδιες ποσότητες μ? αυτές που είχαμε συνηθίσει.
Είναι η αριστερά που χαϊδεύει τα αυτιά για να κάνει τι; Για να πάρει μια ρημαγμένη κοινωνία να την πάει στον σοσιαλισμό; Για να ανοίξει με τα ψέμματα παράθυρο στην ελπίδα; Για να κλείσει το μάτι στους τελευταίους της ΕΡΤ ότι αν μείνουν ακόμη μερικούς μήνες σε ένα δημόσιο κτίριο θα επαναπροσληφθούν;
Η στρατηγική της νίκης μετατράπηκε σε στρατηγική της έντασης. Εσαεί… Όλων των βολεμένων του ελληνικού σοβιέτ.
Και πάνω εκεί χάσαμε, από το 1961 κι εξακολουθούμε και χάνουμε το γελαστό παιδί. Που το σκοτώνουμε εμείς οι δήθεν εξεγερμένοι καθημερινά και που με μικροαστικό θράσος αποδίδουμε τη δολοφονία σε ξένα κέντρα.
Αυτή δεν είναι αριστερά. Να αλλάξεις το δεξιό παρακράτος με ένα αριστερό παρακράτος δεν είναι αίτημα. Είναι θράσος. Και να ανακατεύεις τις εποχές όπως ανακατεύεις τους στίχους δεν είναι πρόταση είναι αλαζονία..
THE LAUGHING BOY
From THE HOSTAGE (The original in English)
By: Brendan Behan
It was on an August morning,
all in the moring hours,
I went to take the warming air
all in the month of flowers,
And there I saw a maiden
and heard her mournful cry,
Oh, what will mend my broken heart,
I? ve lost my Laughing Boy.
So strong, so wide, so brave he was,
I? ll mourn his loss too sore
When thinking that we?ll hear the laugh
or springing step no more.
Ah, curse the time, and sad the loss
my heart to crucify,
Than an Irish son, with a rebel gun,
shot down my Laughing Boy.
Oh, had he died by Pearses side,
or in the G.P.O.,
Killed by an English bullet
from the rifle of the foe,
Or forcibly fed while Ashe lay
dead in the dungeons of Mountjoy,
Id have cried with pride at the way he died,
my own dear Laughing Boy.
My princely love, can ageless love
do more than tell to you
Go raibh mile maith Agath,
for all you tried to do,
For all you did and would have done,
my enemies to destroy,
Ill prize your name and guard your fame,
my own dear Laughing Boy.