Σε μια εποχή που τα νομοσχέδια ψηφίζονται αδιάβαστα -για την ακρίβεια δεν συζητούνται καν στο υπουργικό συμβούλιο- είναι σημαντικό ότι ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια κατατέθηκε ο νόμος για τη «Διαύγεια», διορθωμένος έπειτα από τις παρατηρήσεις που έγιναν κατά τη διαβούλευση. Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης κατανόησε πόσο σημαντικό και βοηθητικό στο έργο του είναι το έργο της διαβούλευσης· την επέκτεινε από το αρχικό (και ακυρωτικό εικοσιτετράωρο) και ενσωμάτωσε στο νομοσχέδιο τις βασικότερες παρατηρήσεις.
Δεν ξέρουμε αν είναι τυχαίο ή αν η διαβούλευση βοήθησε κλείνοντας τρύπες, αλλά το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» είναι από τα λίγα (ίσως το μόνο) που δεν προβλέπει μετέπειτα υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα για να εφαρμοστεί. Σε αντίθεση με χιλιάδες νομοσχέδια του παρελθόντος που ψηφίστηκαν και περιμένουν χρόνια να εκδοθούν οι εγκύκλιοι, αυτό θα τεθεί σε εφαρμογή μόλις περάσει από τη Βουλή.
Αυτό είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα που δείχνει ότι οι «εξωτικές» (όπως τις βάφτισαν πολλοί) διαδικασίες για την εμβάθυνση της δημοκρατίας μπορεί να κάνουν πολυπλοκότερη και πιο χρονοβόρα τη διαδικασία νομοθέτησης, αλλά έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με το «ψηφίστε, σκουπίστε, τελειώσατε». Αυτές οι διαδικασίες κάνουν και τους νόμους καλύτερους και δημιουργούν περισσότερες προϋποθέσεις κοινωνικής συναίνεσης.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι αυτό πρέπει να εξηγηθεί στους παντός χρώματος και κάθε τάξης συντηρητικούς λαϊκιστές που απαξιώνουν κάθε καινοτομία με το «έλα μωρέ! τι τα θέλουμε αυτά τώρα;». Βασικότερο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι αυτή η απαξίωση συγκινεί πολλούς επειδή κάθε εισαγωγή καινοτομίας αναγκαστικά έχει, τον πρώτο καιρό και μέχρι να εδραιωθεί, προβλήματα· πολλά από τα προβλήματα τα δημιουργούν οι θιγόμενοι από την καινοτομία. Κάπως έτσι δεν υπονομεύθηκε και η διαδικασία επιλογής στελεχών του Δημοσίου με βιογραφικά, το γνωστό opengov; Το σαμποτάρισαν οι υπουργοί που έκαναν τις παλαιοκομματικές λαδιές τους, το υπονόμευσαν κι εκείνοι που το απαξίωναν καθολικώς, αντί να εστιάζουν στα προβλήματα ειδικώς.
Ετσι, τρία χρόνια μετά, το opengov είναι νεκρό, τα κόμματα που συγκυβερνούσαν νέμονται τις θέσεις ευθύνης με ποσοστώσεις και κάθε αποτυχημένος πολιτευτής μπορεί να έχει στον ήλιο μοίρα…