Είναι πλέον σαφές ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου -αυτό το κρίσιμο δίμηνο- αναζητείται μια πιο συνολική λύση για το ελληνικό πρόβλημα, που, εκτός από τα μέτρα των 11,5 δισ. και την επιμήκυνση, θα περιλαμβάνει αναγκαστικά έναν τρόπο χρηματοδότησης του προγράμματος προσαρμογής, σε συνδυασμό με μια νέα «διόρθωση» του χρέους, καθώς είναι προφανώς «μη βιώσιμο», είτε με νέα αναπροσαρμογή, είτε με μείωση των επιτοκίων, είτε με κάποιο «συνδυασμό».
Υπ’ αυτήν την έννοια, μια «επαναδιαπραγμάτευση», όχι με την άμεση και στενή έννοια της επαναδιαπραγμάτευσης των «μέτρων», είναι εξ αντικειμένου σε εξέλιξη. Ευχής έργον θα ήταν να επηρεάσει έμμεσα και την ουσία των «νέων μέτρων», καθιστώντας τα λιγότερο κοινωνικά άδικα και λιγότερο οικονομικά επαχθή, για να μπορέσουμε, εν πάση περιπτώσει, να βγούμε από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανεργίας.
Παράλληλα, εξελίσσεται ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό σχέδιο «σταθεροποίησης του ευρώ». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι σημαντικές πρωτοβουλίες Ντράγκι, αλλά και η «ομοβροντία δηλώσεων» Ευρωπαίων ηγετών όλων των αποχρώσεων, περί παραμονής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Ενώ έπονται και άλλα, όπως η τραπεζική ενοποίηση, η ενίσχυση με πόρους του ESM, κ.λπ. Με δυο λόγια, η αλλαγή της ευρύτερης «ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής». Αργοπορεί μεν, είναι αναπότρεπτη δε, εάν θέλουν ακέραιο το ευρώ και την Ευρωζώνη.
Αυτό είναι το πλαίσιο για τη χώρα μας. Δύσκολο, άδικο και αμφιβόλου αποτελεσματικότητας ως προς τα μέτρα, εάν δεν υπάρξει ένα διαφορετικό περιβάλλον (μεταφορά αναπτυξιακών πόρων, ρευστότητα, ελάφρυνση χρέους και αποτελεσματική ευρωπαϊκή προστασία στις κερδοσκοπικές επιθέσεις κατά του ευρώ).
Αυτό είναι σε τελευταία ανάλυση το «στοίχημα» της κυβέρνησης. Η τύχη της εξαρτάται απ? αυτούς τους «συνδυασμούς» και βέβαια την ποιότητα της μεταρρυθμιστικής δουλειάς που θα κάνει. Και όλα αυτά θα κριθούν γρήγορα. Ο πιο μακρύς ορίζοντας είναι το τέλος του 2013, με σημαντικό και κρίσιμο για μας σταθμό το τέλος του Οκτωβρίου.
Ο κ. Σαμαράς στη ΔΕΘ είπε ότι είναι το τελευταίο «πακέτο μέτρων». Το ευχόμεθα, αλλά δεν είναι σίγουρο. Και ότι μόλις ανακοπεί η πτωτική πορεία, θα αποκατασταθούν οι αδικίες. Είθε, αλλά μάλλον… χλωμό φαίνεται. Όσο για τις κυβερνητικές «τριβές», ανεξαρτήτως του ποιος έχει δίκιο κάθε φορά, υπάρχει ένας «κοινός παρονομαστής» και για τα τρία κόμματα. Εάν η κυβέρνηση αποτύχει, θα έχουν αποτύχει όλοι. Εάν επιτύχει, πάλι θα έχουν επιτύχει όλοι… Η επιλογή που έγινε είναι καλώς ή κακώς χωρίς επιστροφή!
Επαναδιαπραγμάτευση γίνεται… Όχι για τα μέτρα, που υπάρχει δεσμευτική συμφωνία, αλλά για μια συνολική λύση του ελληνικού προβλήματος. Από την έκβασή της θα εξαρτηθούν τα πάντα.
.
Ο Παναγιώτης Παναγιώτου είναι δημοσιογράφος