Ας υπερβούμε το πλαίσιο και ας επιχειρήσουμε να αναζητήσουμε τη λύση εκτός της “πεπατημένης”. Ας μη φοβηθούμε την κεντροαριστερή λύση στην διακυβέρνηση της χώρας.

.

Πολλή συζήτηση και ανάλυση έχει γίνει στον ευρύτερο χώρο των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων της κεντροαριστεράς, με αρνητική προδιάθεση, τεκμηριωμένη, για το ενδεχόμενο εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ στης επερχόμενες εκλογές.

.

Τις περισσότερες φορές οι αναλύσεις αυτές, έχουν κεκτημένη ταχύτητα από τις πρόσφατες, μόλις πριν τις προηγούμενες εκλογές, προγραμματικές εξαγγελίες των κομμάτων και τις πολιτικές τους.

.

Είναι λάθος όμως να αγνοούμε τις συστημικές μετατοπίσεις, που ήδη έχουν συντελεσθεί, σε πολλά επίπεδα. Να απαριθμήσω μερικά:

.

.
• Μετατοπίσεις σε επίπεδο ευρωπαϊκών δυνάμεων και απόψεων, σε διεθνές πεδίο, για το εύρος της ελληνικής κρίσης και των επιπτώσεών της, όπως και για την αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων και εφαρμοζόμενων πολιτικών και μέτρων.

.

• Μετατοπίσεις στο πολιτικό σκηνικό και την πολιτική γεωγραφία στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, παράμετρος που δεν μπορεί να αγνοηθεί.

.

• Μετατοπίσεις στο προγραμματικό πεδίο των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων σε σχέση με τον, πριν τις εκλογές, προγραμματικό τους λόγο.

.

.

.
1. Η Ν.Δ. έχει πλέον αντιληφθεί τις επενέργειες του στείρου αντιπολιτευτικού της λόγου και υποχρεώνεται σε επιλογές πολιτικής συναίνεσης και εθνικής συνεννόησης, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον προγραμματικό της λόγο.

.

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει οριστικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό, περισσότερο από κάθε άλλη φάση του, τη σχέση του με την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Έχει αντιληφθεί τη διαφορά των εξαγγελιών, του ως δύναμη αντιπολιτεύσεως, με αυτές που είναι εφικτές να υλοποιηθούν, εφόσον οι πολίτες του αναθέσουν να  αναλάβει ευθύνες ως κυβερνητική δύναμη και αυτό μάλλον θα επιβεβαιωθεί και στο πρόγραμμα που θα καταθέσει εντός των ημερών.

.

3. Το ΠΑΣΟΚ δεν εστιάζεται στην επιβολή, δια μέσου του φόβου, ενός προγράμματος, χωρίς την αναγκαία προσαρμογή στις ελληνικές συνθήκες, αλλά αναδεικνύει σημεία «ήπιας» προσαρμογής με τροποποιήσεις στο μνημόνιο. Δεν αγνοεί τους διαμορφούμενους πολιτικούς συσχετισμούς  αλλά επιδιώκει την σύνθεση προγραμματικών στοχεύσεων αναδεικνύοντας σημεία για συμφωνία (έξι σημεία).

.

4. Η ΔΗΜΑΡ όλο και περισσότερο αφίσταται ετεροπροσδιορισμών, ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ, μιας και συνειδητοποιεί πως οι πολίτες που την επιλέγουν αναφέρονται, με σταθερότητα και συνέπεια πλέον, σε μια κυβερνώσα ευρωπαϊκή αριστερά.

.

.

Όλοι αναγνωρίζουν ότι, σ’ αυτό το σημείο που έχουμε φτάσει, οι θυσίες είναι αναπόφευκτες. Δεν είναι θέμα επιλογής. Είναι θέμα ρεαλισμού και συνειδητοποίησης της πραγματικότητας. Όλοι αντιλαμβάνονται ότι δε γίνεται να μην πληρώσουμε.

.

Προφανώς πολλοί  Έλληνες ψηφοφόροι θα συνεχίσουν να αναζητούν παραδείσους. Είχαν μεγαλώσει με ένα ρόλο του κράτους που μας οδήγησε εδώ που είμαστε σήμερα. Στο κράτος-πατερούλη.

.

Όλοι γνωρίζουν πλέον πως το κόστος μια διακοπής της χρηματοδότησης είναι πολύ μεγάλο για όλους. Αυτό το γνωρίζει καλά και ο ΣΥΡΙΖΑ για τούτο και η όποια ιδεατή “αποτελεσματικότερη” διαπραγμάτευση δεν μπορεί και δεν θα βάλει σε κίνδυνο την ίδια την χρηματοδότηση.

.

Όλοι ξέρουμε πλέον πως οι θυσίες, που έχουν γίνει τα τελευταία δύο χρόνια, είναι άδικες,  καθώς αυτοί που πλήρωναν ως τώρα είναι οι μόνοι που πληρώνουν ακόμα – κι απλά πληρώνουν περισσότερο. Πολύ όμως περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι μάλλον οι θυσίες που πρέπει να κάνουμε για να υπάρχει ελπίδα για τη χώρα είναι περισσότερο δύσκολες και αυτές που κάναμε ίσως να ήταν και οι πιο εύκολες αναλογικά. Για τούτο χρειαζόμαστε την πολιτική συμμαχία εκείνων των δυνάμεων, που θα κατανείμει τις απαραίτητες θυσίες πιο δίκαια και ορθολογικότερα.
Δυνάμεων οι οποίες θα δημιουργήσουν και θα υλοποιήσουν ένα σχέδιο που δεν υπάρχει σήμερα για το μέλλον της χώρας μας. Πώς θέλουμε να είμαστε το 2020;

.

Είναι οι δυνάμεις της κεντροδεξιάς έτσι όπως αυτές εκπροσωπούνται από το μέτωπο που προσκάλεσε ο κος Σαμαράς για να δημιουργηθεί; Θεμιτό για όποιον εκφράζεται πολιτικά, ιδεολογικά και προγραμματικά. Όχι όμως με ετεροπροσδιορισμούς. Όποιος έχει αποφασίσει να ψηφίσει αυτή την Νέα Δημοκρατία, δεν χρειάζεται άλλοθι και μάλιστα φιλοευρωπαϊκού φερεντζέ για να το πράξει… Απλώς να αναλάβει την ευθύνη της επιλογής του (δημοκρατία έχουμε) και να μη δικαιολογεί την πράξη του με τον απαράδεκτο ετεροπροσδιορισμό λόγω ΣΥΡΙΖΑ.

.

Είναι οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ με συνεργασία των δυνάμεων της ευρύτερης κεντροαριστεράς και της ανανεωτικής αριστεράς; Γιατί όχι;

.

Ας προσεγγίσουμε δημιουργικά συζητώντας με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ που αντιλαμβάνονται το πρόβλημα. Οι δυνάμεις αυτές είναι υπαρκτές και χρειάζονται ενίσχυση στην εσωτερική πολυγλωσσία του. Η δαιμονοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και αν εδράζεται σε πραγματικές πολιτικές αναφορές στελεχών του, δεν οδηγεί παρά μόνον στη διαμόρφωση τοίχων ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις για την αναγκαία πολιτική συζήτηση μεταξύ τους. Πρέπει να κριθούν οι προτάσεις του μία προς μία και επ’αυτών να γίνει μια εποικοδομητική συζήτηση προς αναζήτηση συνθέσεων. Οι πολίτες σήμερα πλέον έχουν τη δυνατότητα να κρίνουν και να επιλέξουν.

.

Το ΠΑΣΟΚ αποτελεί ιστορικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία και πολιτική, έχει δε την υποχρέωση να προσαρμόσει την πολιτική των συμμαχιών του στις υπάρχουσες συνθήκες. Στόχος είναι το εθνικό σχέδιο υπέρβασης της κρίσης. Αυτό το ρόλο δεν έχει ιστορικό δικαίωμα να τον αρνηθεί. Τα ιστορικά ρεύματα, όπως σε όλη την Ευρώπη, εν μέσω κρίσεων αναλαμβάνουν ευθύνες, δεν παρακολουθούν αμήχανα, πρωτοπορούν με συμμαχίες και οδηγούν την κοινωνία σε συνθέσεις και το κράτος σε φυσιολογική λειτουργία. Κάνουν πολιτική συμμαχιών για να συναντηθούν με νέες δυνάμεις, προχωρώντας σε μια νέα αφήγηση και ανατροπή του χαρακτήρα τους και της φυσιογνωμίας τους.

.

Είναι γνωστό ότι υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στο «θέλω» και στο «μπορώ». Το ΠΑΣΟΚ μόνο του φαίνεται τώρα να μη μπορεί. Απαιτούνται προτεραιότητες και χρονοδιάγραμμα. Μαζί όμως με τις δυνάμεις της άλλης αριστεράς οι πιθανότητες αντιμετώπισης της κρίσης στη χώρα μας, με βάση και τις διεθνείς εξελίξεις, είναι αρκετές.

.

Γιατί να θεωρεί κάποιος περισσότερο ανθεκτική μια κυβερνητική λύση με την ΝΔ στην κυβέρνηση και το ΣΥΡΙΖΑ αξιωματική αντιπολίτευση(;), από μια εξέλιξη με το ΣΥΡΙΖΑ (προσαρμοσμένο σε κυβερνητικά καθήκοντα) και την ΝΔ στην αντιπολίτευση;

.

Εάν δε μπορεί να είναι ΝΔ- Καμμένος- Μάνος κλπ., που αφορούν στην κεντροδεξιά τότε ΠΑΣΟΚ- ΣΥΡΙΖΑ- ΔΗΜΑΡ, που αφορούν στην κεντροαριστερά.

.

Εάν δεν υπάρξει κάποια από τις δυο αυτές δυνατότητες, τότε προφανώς θα πρέπει να είναι μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, η οποία θα έχει συγκεκριμένους στόχους του εθνικού σχεδίου που πρέπει να υπάρξει.

.

Οι δυνάμεις της ευρύτερης αριστεράς μπορούν να προτείνουν στους Έλληνες, ένα νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που θα δίνει χρόνο και οξυγόνο για να αποπληρωθούν τα χρέη της χώρας και να οδηγηθούμε σε ενάρετες οικονομικές συνθήκες στα δημοσιονομικά μας. Ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να έχει την συναίνεση, υπό τις παρούσες συνθήκες, των εταίρων και δανειστών μας και μου φαίνεται ίσως να είναι πιο επείγον και πιο εφικτό από τα ευρωομόλογα.

.

Με αυτό το πρόγραμμα ο ελληνικός λαός θα έχει την δυνατότητα να εκλέξει μια δημιουργική κυβέρνηση συνεργασίας, στην οποία θα συνυπάρχουν “η δίκαιη οργή του ΣΥΡΙΖΑ, ο απαραίτητος ρεαλισμός του ΠΑΣΟΚ και η σταθερή μεταρρυθμιστική πνοή της ΔΗΜΑΡ”. Μια  κυβέρνηση που θα είναι ικανή να κυβερνήσει και θα είναι πραγματική νίκη της Πολιτικής.

.

Ναι «να κάνουμε συμβιβασμούς, υποχρεωτικά, για την πατρίδα μας» έλεγε συχνά ο Λεωνίδας Κύρκος και με το δικό του τρόπο ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης…
Ζούμε την εποχή των εκτάκτων καταστάσεων και απαιτούνται ευέλικτες πολιτικές, με αρχές, έτσι ώστε να γίνει διαχειρίσιμη η κρίση που επιδρά καταλυτικά σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής, πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής μας ζωής. Ίσως σε άλλες εποχές για τα παραπάνω να χρειαζόταν χρόνος, έτσι ώστε να συμπορευθεί η αναγκαία αλλαγή πολιτικής με το λαϊκό αίσθημα. Να μπορεί το εκλογικό σώμα να αφομοίωση αυτές τις αλλαγές-ανατροπές. Δυστυχώς όμως σε κάποιες στροφές της ιστορίας, ενώ η Δημοκρατία χρειάζεται χρόνο, οι κρίσεις ξεσπάνε ξαφνικά και παίζουν το παιχνίδι της δημαγωγίας. Τότε ακριβώς χρειάζονται ηγεσίες ικανές για τις δύσκολες επιλογές, ηγεσίες που θα καθοδηγούν τον λαό και όχι να τον ακολουθούν. Χρειάζεται τόλμη και καθαρό μυαλό, απαλλαγμένο από σκοπιμότητες και πείσματα προ-πολιτικής περιόδου…

.

Ο Κώστας Χλωμούδης είναι Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της «Μεταρρύθμισης»