Ο χαρακτηρισμός «τεχνοκράτης» θεωρείται υβριστικός από κύκλους της διανόησης. Ιδιαίτερα ο οικολογικός και ο εναλλακτικός χώρος σφυροκόπησαν την τεχνοκρατία, θεωρώντας την σαν μέγιστη περιβαλλοντική και κοινωνική απειλή. «Δεν φοβάμαι την πυρηνική ενέργεια, φοβάμαι τους τεχνοκράτες», αποφαινόταν, την δεκαετία του ?70, στέλεχος του διεθνούς αντιπυρηνικού κινήματος. Με αφορμή εφαρμογές της που προκάλεσαν περιβαλλοντικούς κινδύνους, αναπτύχθηκε γενικευμένη αμφισβήτηση της τεχνολογίας, υποτιμώντας τις υπαρκτές δυνατότητες μείωσης της οικολογικής υποβάθμισης, όπως ανακύκλωση, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αντιρρυπαντικοί καθαρισμοί, μελέτες αποφυγής επιπτώσεων ή κινδύνων.
Το διεθνές οικολογικό και εναλλακτικό κίνημα έκανε λάθος, όταν επέλεγε ως κύριο στόχο τους τεχνοκράτες, αντί να διαχωρίζει συγκεκριμένες επικίνδυνες τεχνολογίες, όπως η πυρηνική, από τις υπόλοιπες. Η τυφλή αντίθεση ενίσχυσε μια ισοπεδωτική τάση απαξίωσης της επιστημονικής και τεχνικής γνώσης. Η δικαιολογημένη καταδίκη όσων τεχνοκρατών ανακατεύονται με ζητήματα εκτός των ειδικών αντικειμένων τους εκφυλίστηκε σε ριζοσπαστική απόρριψη της οργανωμένης γνώσης, από πολλούς διανοουμένους. Ο κατήφορος έφθασε να υπονομεύει την αριστεία, να ενισχύει καταπιεσμένα συμπλέγματα που αφθονούν σε ημιμαθή λαϊκά στρώματα και να στρώνει το έδαφος στον «κακό μαθητή» που προσβλέπει στην εκδίκησή του.
Εναλλακτικές απόψεις, που έγιναν κατά καιρούς της μόδας, αρνούνταν ότι η επιστήμη είναι το μόνο μέσο για αντικειμενική γνώση και προοδευτικό μετασχηματισμό του κόσμου, διευκολύνοντας έτσι την αναβίωση μεταφυσικών δοξασιών, με εύκολη διάδοση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η επιπόλαιη δυσπιστία προς τις μετεωρολογικές προγνώσεις προϊδεάζει για την εγκληματική άρνηση εμβολιασμών. Με πρόσχημα τον φόβο της εξουσίας των ειδικών, σοβαροί διανοητές ισχυρίστηκαν ότι το ευρύ κοινό δύναται να έχει εμπεριστατωμένη αντίληψη για την πολυπλοκότητα του κόσμου. Αντί για τους ειδικούς, καίριες επιστημονικές και τεχνικές αποφάσεις να λαμβάνονται με διαδικασίες άμεσης συμμετοχής του λαού!
Ο ειδικός γνωρίζει καλά μόνον την ειδικότητά του. Όντως, η τεχνοκρατική υπεροψία όποιου αγνοεί τα όρια της γνώσης του είναι κοινωνικά επικίνδυνη, χρειάζονται επομένως ισχυροί θεσμοί για αξιοκρατική επιλογή και λογοδοσία των ειδημόνων. Δεν είναι όμως λιγότερο επικίνδυνη η αυταπάτη των ημιμαθών που ζητούν να εισακούονται για επιστημονικά θέματα. Μόνον η ανάθεση των ζητημάτων στους λίγους, κάθε φορά, ειδήμονες μπορεί να φέρει εμπεριστατωμένες λύσεις. Οι πολλοί να επιλέγουν ενδεδειγμένους αντιπροσώπους, να αποδέχονται τις αποφάσεις τους και, τελικά, να κρίνουν, όχι βάσει επιπόλαιης κατανόησης των προβλημάτων αλλά βάσει αποτελεσμάτων.
Αποτελεί πλάνη το ότι δύσκολες επιστημονικές έννοιες μπορούν να αναλυθούν και να γίνουν κατανοητές από τον λαό. Πώς μπορεί ο καθένας να αφομοιώσει την επιδημιολογία, εξοικειωνόμενος με πρωτόκολλα, μαθηματικά μοντέλα, αλγορίθμους, παραμέτρους, πιθανότητες, διαχείριση της αβεβαιότητας; Η αντίληψη ότι η στατιστική είναι ένα τέχνασμα για να λες ψέματα αποτελεί λαϊκή αφέλεια. Μόνον λίγοι ειδικοί είναι σε θέση να κατανοήσουν και να αξιοποιήσουν τις επιστημονικές αναλύσεις που δημοσιεύονται στα έγκυρα διεθνή περιοδικά. Χρέος της κοινωνίας είναι να αποκαταστήσει τον οφειλόμενο σεβασμό στους σοβαρούς ανθρώπους που ξενυχτούν μελετώντας, μετρώντας, υπολογίζοντας.
Πηγή: www.tanea.gr