Σημαντικό τμήμα του πολιτικού συστήματος εύχεται να μην λυθεί το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ για να μην έρθει στη δύσκολη θέση να τοποθετηθεί επι της ουσίας στη Βουλή. Προτιμά να παραμένει η εκκρεμότητα και να περνάει η σκυτάλη από κυβέρνηση σε κυβέρνηση, μιλώντας για “μια καλύτερη λύση”, η οποία ποτέ δεν έρχεται και είναι εντελώς ασαφές πώς θα μπορούσε να προκύψει.
Ορισμένοι είναι πολύ σαφείς: “Δεν δέχομαι να υπάρχει ο όρος Μακεδονία στην ονομασία των Σκοπίων”. Ερώτημα: Σήμερα συμβαίνει κάτι άλλο; Το όνομα της γειτονικής χώρας δεν είναι πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας; Δεν πρόκειται για κλασική περίπτωση πολιτικού στρουθοκαμηλισμού, όλο αυτό που συμβαίνει;
Το 1991 με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας αντιληφθήκαμε στην Ελλάδα ότι μια από τις ομόσπονδες δημοκρατίες, η Δημοκρατία της Μακεδονίας γίνεται πλέον ανεξάρτητο κράτος και θα αποκαλείται διεθνώς με το όνομα με το οποίο αποκαλείται από το 1945. Βρεθήκαμε λοιπόν μπροστά σε ένα πρόβλημα το οποίο ακόμη και σήμερα δείχνουμε να μην ξέρουμε πώς θα χειριστούμε. Η συντριπτική πλειοψηφία, περιλαμβανομένων των πολιτικών αρχηγών, επιθυμούσε να απαλειφθεί από το όνομα της γειτονικής χώρας η λέξη Μακεδονία η οποία υπήρχε στην ονομασία της χώρας επί 45 χρόνια και να πάρουν κάποιο όνομα που θα το επέλεγαν όχι αυτοί, αλλά εμείς.
Οι πιο ρεαλιστές στην Ελλάδα αντιλαμβάνονταν ότι κάτι τέτοιο ήταν ανέφικτο και μιλούσαν για την ανάγκη μιας σύνθετης ονομασίας. Τελικά επικράτησαν οι πρώτοι και οι όποιες συμβιβαστικές προτάσεις (“Πακέτο Πινέϊρο” κλπ) απορρίφθηκαν. Στην ηγεσία των Σκοπίων τότε βρισκόταν ο Κίρο Γκλιγκόροφ ο οποίος προσέβλεπε σε μια συμμαχία με την Ελλάδα για να αντιμετωπίσει τις βλέψεις σε βάρος της χώρας του από τη Βουλγαρία, την Αλβανία και τη Σερβία. Αναγνώριζε δε ότι η καταγωγή των κατοίκων της χώρας του είναι σλαβική κι ότι ήρθαν στην περιοχή τον 7ο αιώνα μ.Χ.
Αλλά από τη δική μας πλευρά δεν υπήρχε διάθεση συζήτησης. ‘Οσοι μιλούσαν για σύνθετη ονομασία ήταν περίπου “προδότες”. Παρ’ όλα αυτά το 1993 συμφωνήσαμε στην ένταξη του νέου κράτους στον ΟΗΕ με την προσωρινή ονομασία Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Αρα έγινε αποδεκτός ο όρος Μακεδονία στην ονομασία της γειτονικής χώρας. Στα χρόνια που μεσολάβησαν η μία μετά την άλλη πάνω από 100 χώρες άρχισαν να αναγνωρίζουν την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας”.
Σε όποιο μέρος του κόσμου κι αν πάει κάποιος όταν μιλήσει για Μακεδονία, όλοι εννοούν την ΠΓΔΜ κι όχι την ελληνική Μακεδονία. Στο μεταξύ στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ ισχυροποιήθηκαν οι εθνικιστικές τάσεις και οι δυνάμεις εκείνες που αναζητούσαν την ταυτότητα της χώρας όχι στις πραγματικές ιστορικές ρίζες της όπως είχαν προσδιοριστεί από τον Κ.Γκλιγκόροφ, αλλά στην αρχαία Ελλάδα, στον Μ.Αλέξανδρο, τον Φίλιππο και στην μακεδονική κληρονομιά. Μπορούν όλα αυτά να αλλάξουν;
Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μέλος διεθνών οργανισμών όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, στους οποίους η ΠΓΔΜ θέλει να γίνει μέλος, αναγκάζει τη γειτονική χώρα να καθήσει στο τραπέζι και να διαπραγματευθεί το όνομα που έχει επιλέξει για τον εαυτό της. Παράλληλα η άνοδος στην εξουσία του μετριοπαθούς Ζ.Ζάεφ οδηγεί στην αναίρεση των προσπαθειών καπηλείας της ελληνικής ιστορίας με την αφαίρεση αγαλμάτων του Μ.Αλεξάνδρου, μετονομασία δρόμων, αλλαγή των βιβλίων της σχολικής ιστορίας κλπ. Ανατροπή δηλαδή μιας πορείας που έχει ακολουθηθεί από το 1945 και από το 1991. Η ΠΓΔΜ έχει κάθε λόγο να κάνει παραχωρήσεις προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Η λύση επιδιώκουμε να περιλαμβάνει: Μια σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις (erga omnes) και να σταματήσει η καπηλεία της ιστορίας. Επίσης θα προβλεφθεί αναθεώρηση του Συντάγματος και ρητές διαβεβαιώσεις περί μη ύπαρξης αλυτρωτικών διαθέσεων. Βλέψεις επι ελληνικών εδαφών είναι εκτός πραγματικότητας Μπορεί κάποιοι να ονειρεύονταν τη Θεσσαλονίκη στις αρχές του 20ου αιώνα, παραλογίζονται όμως ακόμη και αν τους περνάει από το μυαλό τέτοια σκέψη σήμερα.
Οι δεσμεύσεις που θα αναληφθούν θα περιλαμβάνονται σε διεθνή συμφωνία, άρα θα είναι πιο δύσκολο να παραβιαστούν απ΄ότι μια διμερής συμφωνία. Η Ελλάδα, παρά τα προβλήματα παραμένει μια ισχυρή χώρα. Κι έχει κάθε λόγο για την επίλυση των διαφορών με την γειτονική χώρα. Θέλουμε ένα κράτος φιλικό κι όχι έρμαιο στις ορέξεις της Τουρκίας κι άλλων δυνάμεων.
Η λύση υπηρετεί πρώτα απ’ όλα τα δικά μας εθνικά συμφέροντα. Και οι αντιδράσεις πρέπει να είναι ορθολογικές κι όχι με βάση το θυμικό. Ας αναλογιστούμε τι έγινε από το 1992 ως σήμερα. Ορθολογικά κι αγνοώντας το πολιτικό κόστος πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα οι πολιτικές δυνάμεις κι όχι κρύβοντας το κεφάλι στην άμμο, επιμένοντας ότι αν δεν βλέπουμε τα προβλήματα, δεν υπάρχουν.
thetoc.gr