Στην εκλογική αφετηρία

Χρήστος Λιόλιος 14 Οκτ 2022

Είναι πλέον κοινό μυστικό ότι έχουμε μπει σε προεκλογική περίοδο. Εξάλλου, η χρονική απόσταση των μόλις 6-7 μηνών μέχρι τις κάλπες που έχει «υποσχεθεί» ο Κ. Μητσοτάκης, είναι πολύ μικρή. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η απόφαση του πρωθυπουργού να μην πάει σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο που ήδη διανύουμε, δεν έχει φανεί αν ήταν συνετή λύση ή ρίσκο. Τελικά, ούτε θερμό επεισόδιο υπήρξε στο Αιγαίο, ούτε κάποια καταστροφική πυρκαγιά, που θα δημιουργούσε αρνητικό κλίμα για την κυβέρνηση, εκδηλώθηκε το καλοκαίρι.

Τον χειμώνα ετούτο…

Από την άλλη, είναι μπροστά μας ένας -όπως όλοι εκτιμούν- δύσκολος χειμώνας, με ακρίβεια, πληθωρισμό και ενεργειακή κρίση, που θα κλιμακώνεται όλο και περισσότερο, όσο το κρύο θα γίνεται πιο αισθητό. Η κυβέρνηση, βέβαια, ισχυρίζεται ότι είναι προετοιμασμένη για αυτό που -μάλλον- θα ‘ρθει. Η ετοιμότητά της μένει να φανεί στην πράξη και σίγουρα να κριθεί εκ του αποτελέσματος. Δεν είναι μακριά άλλωστε η εποχή, που ενώ μιλούσαμε για επιτυχημένη διαχείριση της πανδημίας, τελικά, όταν η αναστάτωση από τις πρωτόγνωρες για όλους μας συνθήκες ηρέμισε, διαπιστώσαμε ότι τα πράγματα δεν ήταν και τόσο επιτυχημένα όσο νομίζαμε ή μας έλεγαν ότι ήταν.

ΝΔ: Κίνδυνος αλαζονείας

Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον, αν και βρισκόμαστε στην αρχή του δρόμου μέχρι τις εκλογές της άνοιξης, να μιλήσουμε για το πολιτικό περιβάλλον που βλέπουμε να διαμορφώνεται, έστω βασισμένοι στα μέχρι στιγμής δεδομένα. Αν πάρουμε, λοιπόν, στα σοβαρά τις δημοσκοπήσεις, τότε η Ν.Δ. ξεκινά αυτό τον δρόμο με κάποιου είδους σιγουριά ότι τελικά θα κόψει πρώτη το νήμα. Σε κανένα σημείο της τετραετίας δεν ένιωσε να απειλείται, ενώ η απόσταση από το δεύτερο κόμμα ήταν πάντα μια απόσταση ασφαλείας. Μπορεί, όμως, αυτή η δημοσκοπική ασφάλεια να της γυρίσει μπούμερανκ; Σίγουρα η αλαζονεία της πολιτικής κυριαρχίας είναι κακός σύμβουλος και η αίσθηση ότι ανεξέλεγκτη, ως κυβέρνηση, μπορεί να αποφασίζει κατά το δοκούν και να διαχειρίζεται την καθημερινότητα βασιζόμενη σε μια λογική ότι «παίζει» χωρίς αντίπαλο, μπορεί να γίνει παγίδα και να συνεχίσει να πέφτει σε σφάλματα. Εξάλλου, τα δήγματα αλαζονείας της παρούσας κυβέρνησης είναι πολλά.

ΣΥΡΙΖΑ: Πολιτικό αδιέξοδο

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη, τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά τις εκλογές και με μια κυβέρνηση απέναντί του, που ακόμα και λάθη να μην είχε κάνει, θα έπρεπε να βιώνει την φυσιολογική πολιτική φθορά κάθε εξουσίας, αδυνατεί να σηκώσει κεφάλι. Μάλιστα, τα δημοσκοπικά ποσοστά που συγκεντρώνει όλη αυτή την περίοδο, δεν συγκρίνονται καν με το ποσοστό της ήττας των βουλευτικών εκλογών του Ιουλίου του 2019, αλλά με το ακόμα χαμηλότερο ποσοστό των ευρωεκλογών του Μαΐου εκείνου του έτους.

Σίγουρα οφείλουμε να του αναγνωρίσουμε ότι έχει κάνει φιλότιμες προσπάθειες προκειμένου να μας πείσει -μάλλον ανεπιτυχώς- ότι έχει αλλάξει, έχει ενηλικιωθεί και με κάθε «όχι» στην κυβέρνηση, υπάρχει κάποια αντιπρόταση που, εκτός των άλλων, -λέει ότι- είναι και κοστολογημένη. Παρόλα αυτά, εμφανίζεται σταθερά δεύτερος, κάτω από 30%, χωρίς καμία δυναμική που να δείχνει ότι, με λίγη προσπάθεια, θα μπορούσε να γυρίσει το παιχνίδι υπέρ του.

ΠΑΣΟΚ: Μια ευκαιρία…

Ας μιλήσουμε, τέλος, για το ΠΑΣΟΚ. Είναι η πρώτη φορά, μετά από πάρα πολλά χρόνια, που οι σημαντικοί εκλογικοί παίχτες είναι τρεις και όχι δύο. Δεν είναι μόνο το ενδιαφέρον που δημιουργεί το ΠΑΣΟΚ ως όνομα και σύμβολο, είναι παράλληλα και η επιστροφή στις υπολογίσιμες δυνάμεις, που ξεκίνησε δειλά το 2019 και κορυφώθηκε -δημοσκοπικά- μετά την εκλογή Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος. Βεβαίως, ο αρχικός δυναμισμός δείχνει να σημειώνει μια κάποια μικρή κάμψη ή -για να είμαστε πιο ακριβείς- σταθερότητα, αλλά σίγουρα είναι ισχυρή η πιθανότητα το κόμμα να καταγράψει διψήφιο ποσοστό στις κάλπες που έρχονται.

…και μια παγίδα

Ωστόσο, για το ΠΑΣΟΚ υπάρχει μια μεγάλη παγίδα που ακούει στο όνομα «επαναληπτικές κάλπες». Είναι κάτι περισσότερο από σίγουρο ότι αν τελικά οι εκλογές της απλής αναλογικής δεν δώσουν κυβέρνηση και οδηγηθούμε σε νέες, με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, τότε θα έχουμε μια εκ νέου προεκλογική περίοδο, σύντομη μεν, αλλά τόσο τεταμένη και πολωμένη που είναι προφανής ο κίνδυνος, για κάθε «μικρή» πολιτική δύναμη, να πιεστεί και να βιώσει πολλαπλές διαρροές ψηφοφόρων προς τους «μεγαλύτερους». Έτσι, η όποια δυναμική επανάκαμψη καταγραφεί στις πρώτες κάλπες, θα αποτελέσει πολύ σύντομα παρελθόν. Και ακριβώς αυτόν τον κίνδυνο θέλει να ξορκίσει η θέση που διατυπώθηκε από τον ίδιο τον Ν. Ανδρουλάκη, ότι «ισχυρό ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της απλής αναλογικής, σημαίνει κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή».