Σταυρώστε τους

Αντώνης Α. Παπαγόρας 28 Φεβ 2014

Οι ευρωεκλογές είναι η διαδικασία ανάδειξης των αντιπροσώπων των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η αντιπροσώπευση αυτή γίνετε σε επίπεδο κρατών μελών και είναι ανάλογη του πληθυσμού τους. Οι πολιτικές δυνάμεις κάθε τόπου, σχηματισμοί, κόμματα κατέρχονται στις εκλογές και διεκδικούν το να αντιπροσωπεύσουν τον λαό αναλογικά με την εμπιστοσύνη που θα τους αποδώσει διαμέσου της ψήφου του. Όλα αυτά περιλαμβάνουν την έννοια την συλλογικότητας και της επιμέρους ανάπτυξής της. Πολιτικά λοιπόν θεωρώ ότι η ψήφος είναι πρωτίστως ζήτημα επιλογής συλλογικότητας και δευτερευόντως προσώπων.

Με βάση το παραπάνω σκεπτικό θεωρώ ότι είναι πρωτίστως ευθύνη των συλλογικοτήτων που διεκδικούν την εμπιστοσύνη όχι μόνο να είναι όντως τέτοιες. Η ευθύνη κατάρτισης των ψηφοδελτίων και της λίστας είναι ευθύνη δική τους και δεν πρέπει αυτή να μετατίθεται με όρους ατομικής προσέγγισης στον πολίτη και ψηφοφόρο. Σταθερά πιστεύω ότι το πρόβλημα είναι πολιτικό και όχι ατομικό. Όταν εξατομικεύεται η πολιτική πολλοί είναι αυτοί που κρύβουν πίσω από τα πρόσωπα δικές τους και άλλες αδυναμίες ή αναπτύσσουν δυνατότητες που δεν τους αναλογούν.

.

 

.

Δεν ζούμε όμως σε μία κοινωνία αγγέλων. Ως εκ τούτου ό,τι περιέχει τον ανθρώπινο παράγοντα είναι ατελές και όταν μιλάμε για Δημοκρατία αναμφίβολα δημιουργούνται και αντίστοιχα δημοκρατικά ελλείμματα. Πολλές φορές οι λίστες χρησιμοποιούνται ως δυνατότητα ανάπτυξης μηχανισμών, ανάδειξης αρεστών στην ηγεσία προσώπων και αποπληρωμή υποχρεώσεων και πολιτικών ή και άλλου είδους «γραμματίων». Αυτό συμβαίνει διότι έχει αποδειχθεί ότι είναι πλήρως ανίκανα (για διάφορους λόγους), κυρίως τα κόμματα, να αναδείξουν με δημοκρατικό τρόπο τους υποψηφίους τους και να κριθούν από την συνολική πολιτική παρουσία τους.

.

 

.

Δεν είναι λοιπόν μόνο ότι οι φορείς αδυνατούν να αναδείξουν με δημοκρατικές διαδικασίες τους υποψηφίους τους και να κριθούν ως σύνολο, ούτε ότι επιχειρούν να «κρυφτούν» πολιτικά πίσω από αυτούς. Πάντα, όποτε παρουσιάζονται σφάλματα και λάθη εξαιτίας των ανθρωπίνων αδυναμιών αναδεικνύεται και ο ρόλος της συντεταγμένης πολιτείας είτε δια της παρουσίας της είτε δια της απουσίας της. Αναδεικνύεται όμως και η ευθύνη των πολιτών να κρίνουν.

Σε πολλές χώρες που οι αντιπρόσωποι εκλέγονται με λίστα δεν υπάρχει καθορισμένη διαδικασία κατάρτισης τους αλλά φυσικά αυτό αποτελεί ακόμα ένα στοιχείο κρίσης από τους πολίτες. Σε άλλες χώρες με περισσότερο ανεπτυγμένα (και από παλιότερα) τα αντανακλαστικά της πολιτείας η εσωτερική Δημοκρατία των κομμάτων τελεί υπό την παρακολούθησή της και υπό την ευθύνη της. Πολύ ισχυρό παράδειγμα αποτελεί η Γερμανία η οποία έχει θεσπισμένη την εσωκομματική Δημοκρατία. Ακόμα και στις βουλευτικές εκλογές οι λίστες εκλογής υποψηφίων περιφερειακών βουλευτών αναδεικνύονται βάση διαδικασιών που την ευθύνη του αδιάβλητου της διεξαγωγής έχει η πολιτεία.

Ας μπούμε όμως και στα διαδικαστικά ζητήματα. Διότι όταν επιθυμούμε την Δημοκρατία δεν αρκεί μόνο να την επικαλούμαστε αλλά πρέπει και επί της ουσίας να μπορεί να λειτουργήσει. Σε επίπεδο βουλευτικών εκλογών έχει είδη αναδειχθεί η ανάγκη να κατατμηθούν οι υπάρχουσες εκλογικές περιφέρειες ώστε να ενισχυθεί ο χαρακτήρας της τοπικής αντιπροσώπευσης και η καλύτερη επαφή λαού και αντιπροσώπων. Παράλληλα η ύπαρξη μεγάλων περιφερειών στερεί την δυνατότητα ίσης ανάδειξης όλων των υποψηφίων τόσο για επικοινωνιακούς αλλά και για οικονομικούς λόγους. Για όλους αυτούς τους λόγους ακούγεται ολοένα και πιο έντονα το αίτημα για «σπάσιμο» των περιφερειών. Για τους ίδιους λόγους, ακόμα και με το υπάρχον εκλογικό σύστημα, οι βουλευτές επικρατείας εκλέγονται με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης.

.

 

.

Όλα τα παραπάνω είναι στοιχεία μιας ολόκληρης συζήτησης στην οποία χωρούν πολλές προσεγγίσεις και επιχειρήματα. Τέτοιου είδους ζητήματα πρέπει να τυγχάνουν της μεγαλύτερης δυνατής συναίνεσης καθότι καθορίζουν την ίδια την Δημοκρατία και την ποιότητά της, ιδιαιτέρως σημαντικά σε μία περίοδο μάλιστα που βάλλεται ολοένα και περισσότερο.

.

 

.

Εύλογα λοιπόν γεννώνται τα παρακάτω ερωτήματα:

.

Γιατί οι συλλογικοί φορείς αρνούνται να κριθούν συνολικά ακόμα και για τον τρόπο που καταρτούν και αναδεικνύουν τους υποψηφίους τους;
Γιατί αδυνατούν να πραγματοποιήσουν δημοκρατικές εσωτερικές διαδικασίες και τι τους στερεί αυτό το δικαίωμα;

.

Γιατί δεν υπάρχει παραδειγματισμός από άλλες χώρες ώστε να υπάρξει θεσμοθέτηση με κατεύθυνση την ουσιαστική εμβάθυνση της δημοκρατίας; Δεν δείχνει αυτό ότι μάλλον δεν «εμπιστεύονται» τα μέλη τους και επιθυμούν αυτά να είναι μόνον μέρος ενός εκλογικού μηχανισμού; Τι φοβίζει η ουσιαστική και ενεργός συμμετοχή των πολιτών που έχουν επιλέξει να ενταχθούν σε αυτά;

.

Γιατί η αλλαγή στην εκλογική διαδικασία των Ευρωεκλογών έγινε τελευταία στιγμή δίχως να αναπτυχθεί από καιρό αυτός ο διάλογος προκειμένου να αναπτυχθούν όλες οι προσεγγίσεις, τα επιχειρήματα και να επιδιωχθεί η δυνατότερη συναίνεση;

.

Τέλος, ποιος μπορεί πραγματικά να δώσει  την μάχη των Ευρωεκλογών με αυτούς τους όρους; Μπορεί να είναι αυτός ο νέος άνεργος, ο νέος που είτε εργάζεται σε επισφαλείς συνθήκες είτε με πενιχρούς μισθούς και μεροκάματα, ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας που με ανασφάλεια ζει την καθημερινότητα, ο μισθοσυντήρητος ή ο συνταξιούχος που έχουν θιγεί τα εισοδήματά τους, ο αγρότης που δεν μπορεί να διαθέσει τα προϊόντα του; Μπορεί επίσης να είναι αυτός που δεν χαίρει προβολής; Άραγε όλοι αυτοί και άλλοι δεν αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού της κρίσης;

Η Δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα γιατί όλοι πρέπει να μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή με διακριτούς ρόλους αλλά και ίσους όρους. Με περισσότερη Δημοκρατία λύνει τα προβλήματά της και αντιμετωπίζει τους εχθρούς της. Δεν είναι ούτε δραστηριότητα, ούτε ελιτίστικο άθλημα για λίγους.