“Αν όλοι οι άνθρωποι είναι αδέλφια, τότε γιατί είναι τόσο ανήσυχοι οι άνεμοι και τα κύματα;” ποίημα του Ιάπωνα Αυτοκράτορα για την αποτροπή του πολέμου με τις ΗΠΑ. (αμφισβητούμενο).
Ακόμη μια θετική έκπληξη από την κυβέρνηση διαβάσαμε στα “ΝΕΑ” την περασμένη εβδομάδα. Η αναγγελία της δημιουργίας της Επιτροπής Strategic Foresight- Ομάδα Στρατηγικής Προοπτικής-. είναι ακόμη μια τομή στην σειρά των πρωτοβουλιών για τον εκσυγχρονισμό του τρόπου διακυβέρνησης της χώρας.
Η σειρά των μεταρρυθμίσεων άρχισε με την αξιοποίηση στελεχών σε κυρβερνητικά πόστα με έντονα τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά. Το “επιτελικό Κράτος”, όπως είχε ονομαστεί, έγινε πράξη με τρόπο και σε έκταση που δεν θυμάμαι να έχει συμβεί στο παρελθόν. Ο κ. Μητσοτάκης και το επιτελείο του προετοίμαζαν την τομή μεθοδικά δυο χρόνια πριν τις εκλογές. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο και πολιτικά τολμηρό στο μέτρο που η ισορροπία μεταξύ κομματικού προσωπικού και ιδίως των βουλευτών, και νεαρών τεχνοκρατών με μικρή ή και καθόλου πείρα στην αρένα της πολιτικής φαινόταν ανέφικτη. Για να πετύχει την ισορροπία θυσίασε την μικρή και ευέλικτη κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενοί του.
Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του απαιτούσε την προσήλωσή τους στην ευρωπαϊκή αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας, αντί της πίστης στην ταξική αντιπαράθεση, και δεν άνοιξε τις πόρτες της Ν. Δημοκρατίας σε μαζική προσχώρηση κομματικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, επιδεικνύοντας σεβασμό στο αντίπαλο και χειμαζόμενο κόμμα.
Στην πλειοψηφία τους οι “νέοι” αποδείχτηκαν πολύτιμη μετάγγιση για το σχέδιό του που προέβλεπε σε ανατροπές σε καίριες και πάγια κατεστημένες κοινωνικές αντιλήψεις. Παιδεία, Ασφάλεια, ψηφιακός μετασχηματισμός ανεδείχθησαν σε μεγάλο και επικίνδυνο πολιτικά στοίχημα για τον συντονισμό της προσαρμογής του Κράτους στην απεμπλοκή του από την αναποτελεσματικότητα και άλλα χαρακτηριστικά που εμφανίζουν τα “συστήματα αυξανόμενης εντροπίας”. Οι μάχη καθυστέρησε με την τριπλή κρίση- μεταναστευτικό, τουρκικές απειλές και μακροχρόνια οικονομική καχεξία.
Πιστεύω ότι η αναπάντεχη υγειονομική κρίση ανέδειξε την ορθότητα των επιλογών για συμπόρευση με τα τεχνοκρατικά στελέχη.
Με προσεκτικά βήματα η ολιγομελής ομάδα “Strategic Foresight” που είχε συσταθεί δεν ξέρω από πότε, εμφανίστηκε κάτω από την ομπρελά της Ε.Ε. Η Επιτροπή προφανώς καθυστερημένη σε σχέση με τις ΗΠΑ στην ανάλυση των μακροπρόθεσμων τάσεων -Mega Trends- της παγκόσμιας ισορροπίας δυνάμεων, ανέθεσε στον αντιπρόεδρο Σέφκοβιτς τον συντονισμό και την διασύνδεση των κρατών μελών. Οι μεγάλοι και η Φινλανδία είχαν ήδη δημιουργήσει τέτοιες δομές. Η δουλεία της ελληνικής ομάδας είναι να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένους τομείς- έρευνα, κλιματική αλλαγή, δημογραφικό, απασχόληση και ενέργεια-. Και βέβαια να εντάξει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην καθημερινότητα τον κρατικών δομών. Η Επιτροπή με τη σειρά της είχε ήδη χαράξει τους στρατηγικούς στόχους που αποτελούν οι μακροπρόθεσμες τάσεις στη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. μέχρι το 2040.
Σε μια χώρα σαν την δική μας η λέξη στρατηγική έχει σε γενικές γραμμές υποκατασταθεί με την αρχαία διδασκαλία «μη μου τους κύκλους τάραττε» και «ες αύριον τα σπουδαία». Ας ελπίσουμε ότι η νοοτροπία θα αλλάξει, με την προϋπόθεση ότι οι πολίτες θα δει απτά αποτελέσματα στην καθημερινότητά τους.
Όταν ήμουν στα νιάτα μου ενεργός στα θέματα διοίκησης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό υποστήριζα ότι το πρώτο που πρέπει να σκεφτεί κανείς όταν αναλαμβάνει θέση εξουσίας είναι η ημέρα που θα αποχωρήσει από το πόστο του.
Είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα ο κ. Μητσοτάκης θα αποχωρήσει από την πολιτική. Αν όμως καταφέρει να υλοποιήσει μέρος από τους στόχους του, και παρά τα αναπόφευκτα λάθη που συνεπάγεται το αξίωμά του, η Ιστορία θα τον αναγνωρίσει. Και ότι οι διάδοχοί του δεν θα μπορούν εύκολα θα γυρίσουν το ρολόι πίσω.
Υ.Γ. η αντίστοιχη αμερικανική υπηρεσία ιδρύθηκε από τον Τρούμαν και υπάγεται ως συμβουλευτικό όργανο στον Πρόεδρο στον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας και στις υπηρεσίες πληροφοριών.
Πηγή: www.tanea.gr