Σκέψεις στο ΑΤΜ

Αγγελική Σπανού 30 Ιουν 2015

«Στις 26 Ιανουαρίου ένας αστεροειδής θα περάσει κοντά στη Γη. Ο Ηλιος θα ανατείλει στις 7.34. Τα μαγαζιά και οι τράπεζες θα ανοίξουν μετά τις 8»… Θυμάστε το προεκλογικό σποτ του ΣΥΡΙΖΑ; Το κεντρικό μήνυμα της καμπάνιας ήταν “η ελπίδα έρχεται” και η δέσμευση για μια καλύτερη συμφωνία μέσα στο ευρώ μαζί με την ειρωνεία για το κλίμα τρομοκρατίας που καλλιεργούσαν φανατικοί πολιτικοί αντίπαλοι. Η πραγματικότητα κατέληξε πιο φοβερή από την προπαγάνδα.

Ακόμη και αν όλα όσα είχαν υποσχεθεί αποδεικνύονταν ανέφικτα και πάλι η κυβέρνηση θα είχε ισχυρή κοινωνική στήριξη για να εφαρμόσει μια επώδυνη συμφωνία, αν αυτό ήταν αναπόφευκτο λόγω της σκληρής στάσης των εταίρων-πιστωτών. Αν δεν είχαν χαθεί πέντε μήνες στη διάρκεια των οποίων μεγάλωσε το δημοσιονομικό κενό και ο λογαριασμός των μέτρων, αν γρήγορα είχαν φτάσει σε ένα συμβιβασμό με πρόβλεψη για χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα και κάποιες πρωτοβουλίες κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής, θα συγκρατούταν η κοινωνική συνοχή και όπως-όπως θα κρατιόταν η χώρα πάνω από το νερό. Αντί γι αυτό βρισκόμαστε τώρα στο πιο βαθύ αδιέξοδο με ορατό τον κίνδυνο της συντριβής.

Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε δημοψήφισμα με κεντρικό επιχείρημα ότι δεν έχει εντολή για συνέχιση του μνημονίου. Εχει εντολή για κλείσιμο τραπεζών; Εχει κάποιο σχέδιο για την επόμενη μέρα ενδεχόμενης νίκης του “όχι”; Είναι αναστρέψιμη η βλάβη που έχει προκληθεί στη σχέση του ελληνικού κόσμου με τον ευρωπαϊκό; Γίνεται να αποτραπεί η κατάρρευση; Θα κερδίσουν τα λόμπυ της δραχμής;

“Οι γονείς θα συνεχίσουν να ανησυχούν για τους βαθμούς των παιδιών. Αλλά καμία οικογένεια δεν θα ανησυχεί μη βρεθεί στον δρόμο. Στις 26 Ιανουαρίου οι μηχανές παίρνουν μπρος και η κοινωνία στέκεται όρθια”. Το προεκλογικό σποτ του ΣΥΡΙΖΑ περιέγραφε μια κατάσταση κανονικότητας και κοινωνικής ειρήνης που αυτή τη στιγμή φαντάζει σαν πελώριο ψέμα. Η κοινωνία δεν στέκεται όρθια, πέφτει. Ψάχνει γεμάτο ΑΤΜ για λίγα μετρητά χωρίς να έχει πια καμία βεβαιότητα – αν θα πληρώνονται στο εξής μισθοί, συντάξεις  και πότε, αν θα χαθούν καταθέσεις, αν θα υπάρχουν βασικά αγαθά σε επάρκεια, πού θα βρισκόμαστε έναν μήνα μετά.

Η παγίδα στην οποία πέσαμε περιγράφεται ως “νίκη της δημοκρατίας” και είναι μια πολύ βαριά ήττα για τους αθώους. Στις τράπεζες εγκλωβίστηκαν οι μικροκαταθέτες, οι μεγαλοφοροφυγάδες κινήθηκαν έγκαιρα, οι ολιγάρχες ακόμη νωρίτερα.

«Αρχίζουμε την πραγματική διαπραγμάτευση. Χαράζουμε νέα πορεία μαζί με την Ευρώπη. Στις 26 Ιανουαρίου η Ελλάδα θα είναι μια χώρα με ελπίδα για όλους». Μια λέξη αν άλλαζε, θα ήταν πολύ ακριβής η τελευταία πρόταση. Φόβος, όχι ελπίδα.