Με αφορμή την πρόταση του Κύπριου βουλευτή Νίκου Τορναρίτη να καλλιεργηθεί στην Κύπρο μέσω του σχολείου ομοσπονδιακή συνείδηση.

.

Το άρθρο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως πηγή καθησύχασης των 62 αναγνωρίσιμων  και μη στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για τους φόβους και την αγωνία που εξέφρασαν στη διακήρυξη της 24^ης Ιουλίου 2014, όσον αφορά τη λύση του κυπριακού.

.

.

Διερωτώμαι πολλές φορές πόσο παραγωγική θα είναι μια πρόταση όπως αυτή του βουλευτή Νίκου Τορναρίτη, να περιληφθεί στην ύλη του μαθήματος της πολιτικής αγωγής, το πολιτειακό σύστημα της ομοσπονδίας. Τι άραγε θα αλλάξει στις αντιλήψεις των μαθητών της Γ΄ Λυκείου, αν σ’ ένα δευτερεύον μάθημα, που κατά κανόνα κανείς δεν το διαβάζει, γίνει απόπειρα να υπάρξει μια γενική απεικόνιση της ομοσπονδίας; Το ερώτημα αυτό το κάνω ως παλαιός εκπαιδευτικός γνωρίζοντας πολύ καλά την απογοητευτική κατάσταση που επικρατεί στο σχολείο. Κι αυτό όχι μόνο στο επίπεδο των μαθητών, αλλά και των συναδέλφων μου, φιλολόγων εκπαιδευτικών, που είναι αυτοί που συνήθως καλούνται να διδάξουν ιστορία ή αγωγή του πολίτη, διακατεχόμενοι οι πλείστοι εξ αυτών με πλήρη αρνητισμό είτε στην διακοινοτική συνύπαρξη, είτε στην καλλιέργεια ομοσπονδιακής συνείδησης.

.

Τότε θα πει κάποιος, γιατί ο θόρυβος και η άρνηση, από πολλές πλευρές, να γίνει αυτό το φαινομενικά ασήμαντο βήμα; Δεν θα μπορούσε να αφεθεί να περάσει απαρατήρητο μέσα στον γενικό χαμό της υποβαθμισμένης κυπριακής εκπαίδευσης; Γιατί του δίνουμε μεγαλύτερη σημασία από όση πιθανόν του αρμόζει καθιστώντας το, για αρκετές μέρες, κυρίαρχο θέμα του δημόσιου διαλόγου;

.

Η απάντηση κατά τη γνώμη μου έχει να κάνει με το εξής. Η αποδοχή μιας οποιασδήποτε κατάστασης που αφορά τους πολίτες και τη στάση τους απέναντι στους θεσμούς, σχετίζεται άρρηκτα με την συγκατάνευση ή μη του κοινωνικού κατεστημένου. Αυτού δηλαδή του κυρίαρχου κομματιού της κοινωνίας που διαμορφώνει όλες τις παραμέτρους της. Που επιλέγει ποιο είναι το σωστό και συμφέρον για τον τόπο και τους πολίτες του χωρίς να λαμβάνει διόλου υπ’ όψη τις ανάγκες και τη θέληση τους.

.

Στην περίπτωση της Κύπρου το ζήτημα του πώς θα διοικηθεί μετά τη λύση δεν είναι νομίζω το ουσιαστικό πρόβλημα. Αν η ομοσπονδία δηλαδή είναι το πλέον κατάλληλο πολιτειακό σύστημα κάτω από την ομπρέλα του οποίου θα συνυπάρξουν και θα διοικηθούν οι δυο κοινότητες. Αυτό που δημιουργεί τον θόρυβο και την ανησυχία είναι ακριβώς η έγνοια μήπως και τελεσφορήσει το κυπριακό. Μπας και υπάρξει λύση. Κάτι δηλαδή που θα φέρει αναπόφευκτα την ανατροπή του status quo.

.

Είναι χαρακτηριστικό ότι όσες φορές πλησιάσαμε σε λύση[1], η εκάστοτε ηγεσία μας εξάντλησε κάθε είδους επιχείρημα για να την αποτρέψει. Επιχειρήματα που δεν περιορίζονταν στα πλαίσια της λογικής αλλά και του συναισθήματος.

.

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος, εκτός του ότι χρησιμοποίησε αρχικά το ψεύδος στο κατά πόσον αποδέχεται ή όχι το σχέδιο του ΟΗΕ που περιλάμβανε με σαφήνεια την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ), στην τελική προσπάθεια του να το «σκοτώσει», χρησιμοποίησε τα συναισθηματικά δεκανίκια των δακρύων και του φόβου. Όλοι θυμόμαστε με δυσάρεστη διάθεση το τηλεοπτικό διάγγελμα της 7ης Απριλίου 2004, όπου τα δάκρυα υπερτερούσαν κατά πολύ των έωλων επιχειρημάτων υπέρ του ΟΧΙ. Ενώ την επομένη το εναπομείναν πυροτέχνημα, που όλοι φροντίζουν να ξεχνούν, ότι τάχα η Τουρκία δεν επρόκειτο να τηρήσει τη συμφωνία, έμελλε να σκορπίσει τον φόβο και την ανασφάλεια στον κάθε μπερδεμένο συναισθηματικά και έντεχνα τρομοκρατημένο πολίτη.

.

Η ανάγκη όμως λίγο αργότερα να επιτευχθεί μια καινούργια συμφωνία (8ης Ιουλίου 2006), στις προδιαγραφές του σχεδίου Ανάν, δεν εμπόδισε τον ίδιο ηγέτη, να εφαρμόσει για μια ακόμη φορά την πάγια παραπλανητική τακτική του εφευρίσκοντας για την ονομασία της ομοσπονδίας την περίφημη ουρά : «με το σωστό περιεχόμενο»!!

.

Όλες αυτές οι αντιφάσεις και τα εφευρήματα για την αποτροπή μιας λύσης ομοσπονδίας μας γυρίζουν πίσω στο βασικό μας ερώτημα, η απάντηση του οποίου δεν έχει ολοκληρωθεί. Γιατί τόσος ντόρος λοιπόν αφού η διδασκαλία περί ομοσπονδίας δεν φαίνεται να συνιστά κάποια πραγματική απειλή;

.

Η άποψη μου γι αυτό είναι απλή. Το ότι μόνο και μόνο γίνεται αποδεκτό από το κατεστημένο (στο οποίο κυρίαρχη θέση έχει η εκκλησία), να συμπεριληφθούν στα αναλυτικά προγράμματα του Λυκείου κάποια κεφάλαια που θα αναφέρονται στην ομοσπονδία, όχι μόνο γενικά, όπως γινόταν μέχρι τώρα, αλλά και ως ρεαλιστική προοπτική διοικητικής δομής του κυπριακού κράτους σε περίπτωση λύσης, αυτόματα την καθιστά αποδεκτή, αφαιρώντας της το ψεύτικο πέπλο της χρόνιας δαιμονοποίησης.

.

Δεν έχει έτσι τόσο σημασία αν ο Κύπριος μαθητής διδαχθεί ώστε να κατανοήσει την αρχή της πολιτικής ισότητας που προβλέπει το ομοσπονδιακό σύστημα διοίκησης, αλλά η έστω και ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ αποδοχή του από το κατεστημένο, που ενδεχόμενα θα αφήσει με τον τρόπο αυτό να σπάσει ένα τεράστιο ταμπού: Η τόσο κακοπαθημένη αυτή έννοια να γίνει επιτέλους επίσημα ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ των Ελληνοκυπρίων.

.

Αν όμως θεωρήσουμε ότι η εισαγωγή της ομοσπονδίας στο σχολικό πρόγραμμα είναι μεν αναγκαία για τον λόγο που πιο πάνω εκφράσαμε, πώς θα ήταν δυνατό να υπάρξει μια ουσιαστική καλλιέργεια ομοσπονδιακής συνείδησης στους Κυπρίους;

.

Η καλλιέργεια μιας νέας συνείδησης που θα σφραγίζει την καθημερινότητα ενός λαού δεν είναι υπόθεση μονάχα του σχολείου. Όχι γιατί το σχολείο έχει ακατάλληλους ή τουλάχιστον απρόθυμους ανθρώπους να την αποδεχτούν και να την μεταλαμπαδεύσουν, αλλά γιατί δεν αφορά μόνο το μαθητικό πληθυσμό. Είναι μια υπόθεση ολόκληρου του λαού στα πλαίσια ελεύθερης υιοθέτησης μιας καινούργιας κουλτούρας.

.

Το πείραμα αυτό επιχειρήθηκε, χωρίς επιτυχία, αρχές του 2010 από το ΑΚΕΛ και την κυβέρνηση Χριστόφια[2]. Η αποτυχία μιας τέτοιας απόπειρας που είχε τη μορφή κοινωνικής εκστρατείας ενημέρωσης του λαού για το σύστημα διακυβέρνησης του, μετά τη λύση, οφείλεται ακριβώς στους ίδιους λόγους που και σήμερα επικρατούν. Στο πόλεμο του κατεστημένου απέναντι στη λύση, που κατάντησε να είναι ένα αδυσώπητο κυνηγητό της αλήθειας με όπλα τον φόβο και την παραπλάνηση.

.

Είναι αδύνατον τέλος να υπάρξει ελπίδα για να αλλάξουν τα πράγματα; Νομίζω πως όχι! Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσον κατάλληλη είναι η μορφή ενός πολιτεύματος, ούτε και με το ποια είναι η γνώση του κόσμου γι αυτό. Εκείνο που θεωρώ απαραίτητο είναι να δημιουργηθεί στην κυπριακή κοινωνία μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα λύσης[3] που θα σημαίνει την αφυπνισμένη βούληση και των δυο κοινοτήτων να άρουν με κάθε τρόπο την διχοτόμηση και να επιβάλουν την επανένωση τους.

.

Χωρίς υστεροβουλίες, περιορισμούς και ανυπέρβλητα εκατέρωθεν εμπόδια.

.