Ο Ν. Χριστοδουλίδης μιλώντας στην ΓΣ των ΗΕ υπογράμμισε ότι «έχω δεσμευτεί και είμαι έτοιμος να καθίσω σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όχι αύριο. Σήμερα». Επίσης ο ΑνΚΕ Γ. Αντωνίου στις 20/9 μίλησε «για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου». Ποιο όμως είναι το συμφωνημένο πλαίσιο; Μεταξύ ποίων συμφωνήθηκε; Είναι το πλαίσιο Γκουτέρες της 30ης Ιουνίου ή το ψευδεπίγραφο της 4ης Ιουλίου; Καταναλώνουμε μεν «διάθεση» ότι θέλουμε επανέναρξη διαπραγματεύσεων, αλλά ο ΓΓ των ΗΕ μίλησε επανειλημμένα «για συνομιλίες στοχευμένες στο αποτέλεσμα» και ότι «αυτή την φορα θα είναι διαφορετικά».
Μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα (7/2017), και μέχρι την αποχώρηση Ακιντζί από το προσκήνιο (10/2020) πέρασαν τρία και μισό χρόνια. Η Ε/Κ ηγεσία δεν ζητούσε συνάντηση με τον Μ. Ακιντζί, ούτε μεταξύ των δύο ηγετών με τον ΓΓ. Έβλεπε το παρατεταμένο αδιέξοδο και το τραβούσε ακόμα παραπάνω, κάνοντας όλες τις στρεβλές επιλογές για να φθαρεί η εικόνα/ υποψηφιότητα Ακιντζί στη δική του κοινότητα. Έτσι κάθε μήνα και ένα πρόσχημα, όπως τα δήθεν δύο πλαίσια Γκουτέρες, όπως η δήθεν αποκεντρωμένη, όπως η δήθεν επιστροφή στο σύνταγμα του 1960. Μετά την εκλογή Τατάρ, ο Ν. Χριστοδουλίδης ζητά διαπραγματεύσεις εκ του ασφαλούς- αφού ο Τατάρ είναι Τατάρ και διαπραγματεύσεις δεν υπάρχουν στον ορίζοντα. Όταν υπήρχαν προοπτικές, η ηγετική ομάδα στην Ε/Κ κοινότητα ετύρβαζε περί άλλων, όταν με την ενεργητική συνδρομή τους, έφυγαν οι προοπτικές, ζητά «κάθε μέρα συνομιλίες»!
Ο νυν ΓΓ δοκίμασε (Γενεύη, Κραν Μοντανα), διαπίστωσε πράγματα και προφανώς δεν θέλει να έχει την τύχη των προκατόχων του (Γκάλι, Ανάν, Μουν). Γι’ αυτό κρατά αποστάσεις και ζητά από τα μέρη βρουν κοινό έδαφος και ύστερα να έρθει ο μηχανισμός των ΗΕ. Αυτό προφανώς δεν είναι παραγωγικό, δεν βοηθά το λαό της Κύπρου, αλλά εδώ είμαστε και ο καθένας κρίνει τα δεδομένα (παλαιότερα και νέα) και αποφασίζει ανάλογα.
Ο Ε. Τατάρ τα έκανε όλα τα πιο πάνω εξαιρετικά κατανοητά σε όλους. «Αναφερόμενος στη δήλωση του Έλληνα Πρωθυπουργού για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά», ο κ. Τατάρ είπε ότι αυτό θα καταργούσε τις αποτελεσματικές και ενεργές εγγυήσεις της Τουρκίας, το δικαίωμα βέτο των Τ/Κ, τον στρατό και τις εγγυήσεις, καθώς και τα κυριαρχικά δικαιώματα των Τ/Κ. Θα ήταν μια διαπραγματευτική διαδικασία γεμάτη κινδύνους και ίντριγκες». Ο Ε. Τατάρ με την αντίθεσή του, έκανε σαφή σε κάθε Ε/Κ όλα όσα ήταν συμφωνημένα στο τραπέζι στο Κραν Μοντάνα (λ.χ. τερματισμός εγγυητικών δικαιωμάτων) και ο Ν. Αναστασιάδης σηκώθηκε και έφυγε από το τραπέζι. Άρα δεν φτάνει να λες «θέλω συνομιλίες», έχει μεγάλη σημασία το να παίρνεις αποφάσεις την κατάλληλη στιγμή!
Καθώς η οθόνη της επανασυγκόλλησης στο παζλ του κυπριακού ολοένα και μικραίνει (Νέα Υόρκη, Λευκωσία), σύμφωνα με είδηση του ΚΥΠΕ «33 οργανώσεις και κόμματα στην Τ/Κ κοινότητα σημείωναν ότι η λύση των δύο κρατών δεν ανταποκρίνεται στα δικά τους θέλω. Η πολιτική δύο χωριστών κρατών, που προωθείται για λογαριασμό μας, δεν είναι ούτε η άποψή μας ούτε η θέλησή μας. Υποστηρίζουμε πλήρως τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ για μια ομοσπονδιακή λύση και για άλλη μια φορά υπογραμμίζουμε και φωνάζουμε: η θέλησή μας είναι η ομοσπονδία». Σημαντική παρέμβαση και σε κατάλληλο χρονικό σημεία/συνάντηση ΓΓ των ΗΕ με Τατάρ, Χριστοδουλίδη, ομιλίες Ερτογάν, Μητσοτάκη, Χριστοδουλίδη στη ΓΣ. Η Τ/Κ κοινότητα έχει παράδοση στην αυτόνομη λειτουργία των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, (κινήσεις, ad hoc πρωτοβουλίες, σύνδεσμοι, ιδρύματα κλπ), οι οποίες, είτε μόνες τους, είτε σε συνεργασία με κόμματα, όπως τα CTP, TDP, είτε με συντεχνίες όπως KTOS, KTAMS, προωθούν στόχους. Το παράδειγμα των διαδηλώσεων κατά Ντενκτας και υπέρ της επίλυσης του 2003 είναι γνωστό σε όλους. Αυτές οι ευρείας βάσεως συνεργασίες ενισχύουν τόσο την μαζικότητα, όσο και την βαρύτητά τους. Αυτού του είδους οι παρεμβάσεις κρατούν την πόρτα ανοικτή στο κυπριακό και ταυτόχρονα διευκολύνουν την προσπάθεια για αλλαγή ηγεσίας στην Τ/Κ κοινότητα σε ένα χρόνο από τώρα-κύριοι υποψήφιοι Τατάρ, Ερχιουρμάν, ίσως Χαρματζί. Οι πολιτικές αλλαγές δεν πέφτουν από τον ουρανό, χρειάζεται χρόνο να ωριμάσουν και η νίκη Ακιντζί το 2015 ομιλεί αφεαυτής.
Η Ε/Κ κοινότητα έχει πολύ περισσότερους λόγους να κάνει πολύ περισσότερα από ότι η Τ/Κ με τις 33 οργανώσεις. Αλλά για διάφορους λόγους, 1ον, Δεν έχει καταχτηθεί μια πολυφωνική «στέγη» που να φέρνει μαζί διαφορετικές δυνάμεις (κόμματα, τάσεις σε κόμματα, οργανώσεις της ΚτΠ, προσωπικότητες κλπ) με κοινή επιδιώξη. 2ον Επικυριαρχία της ευρέως διαδεδομένης αντίληψης ότι «τίποτε δεν μπορεί να γίνει» και, 3ον Σχεδόν ανίκητη η κουλτούρα του ποιος θα κρατά πιο πολλήν ώραν το χωνίν. Οι τρεις κύριοι λόγοι έχουν οδηγήσει σε «μονοδιάστατες» εκδηλώσεις που δεν έχουν απήχηση, οι στενοκοκομματικές πρακτικές στρέφουν πολλούς στην ιδιώτευση. Οι συνέργειες, οι ισότιμες συνεργασίες ανάμεσα σε μικρά και μεγάλη σχήματα δίνουν κίνητρο και φέρνουν κόσμο-άρα έτσι κερδίζουν όλοι, μικροί, μεγάλοι ανάλογα-κερδίζει όμως η Κυπρος, κερδίζει η διπλωματία των μαζικών φορέων, η οποία, για να είναι διπλωματία, χρειάζεται να είναι και μαζική!