Η διαδικασία εκλογής προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία από το ένα μέρος ήταν αποκαλυπτική ως προς την οπτική των πολιτών σε σχέση με το πολιτικό περιεχόμενο και τον ρόλο των κομμάτων, ενώ ανέδειξε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επικοινωνιακής πολιτικής σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση των πολιτών στο πλαίσιο της δημοκρατικής λειτουργίας. Από το άλλο μέρος ο γενικότερος δημόσιος διάλογος, που δρομολόγησε, δείχνει με πολύ μεγάλη ευκρίνεια, ότι τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και η κοινωνία κινούνται σε «βαλτώδη νερά».
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία προκλήθηκαν αναταράξεις, διότι ο νέος πρόεδρος Στέφανος Κασσελάκης ήλθε «ουρανοκατέβατος» και έσπρωξε στο περιθώριο υποψήφια μέλη του κόμματος με μακρά διαδρομή και πολιτική εμπειρία, ενώ ο ίδιος βασίσθηκε κυρίως στην αξιοποίηση της επικοινωνιακής οπτικής πρόκλησης εντύπωσης στο πλαίσιο της κοινωνίας του θεάματος.
Τουλάχιστον μέχρι την εκλογή του δεν κατέθεσε πολιτικές θέσεις και προτάσεις όχι μόνο για τις αναγκαίες αλλαγές στο κόμμα του αλλά και για την προοπτική, που πρέπει να «ανοίξει» για την πορεία της ελληνικής κοινωνίας στην σύγχρονη πραγματικότητα.
Δύο ακραία σχόλια από συντρόφους του στο κόμμα είναι χαρακτηριστικά του τοξικού κλίματος, που δημιουργήθηκε. Στο πρώτο γίνονται χαρακτηρισμοί για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, ότι μοιάζει με τον Beppe Grillo (Ιταλός κωμικός, που ίδρυσε το κόμμα των Πέντε Αστέρων) ως προς το θέαμα, που προβάλλει και στον Donald Trump ως προς το ύφος του.
Στο δεύτερο σχόλιο από συνυποψήφιο του σε τηλεοπτικό σταθμό επισημαίνεται «Δεν έχω καμμιά εμπιστοσύνη σε όλη την κατάσταση. Θετικό, ότι τον επέλεξε τόσος κόσμος (55,69%), αλλά ο κόσμος δεν ψηφίζει πάντα με αρχές. Πολλές φορές ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται».
Αυτό το σχόλιο είναι αντιφατικό, διότι, αν ο κόσμος δεν ψηφίζει με αρχές, τότε έχουν τεράστια ευθύνη για αυτές τις συνθήκες τα κόμματα, επειδή χρησιμοποιούν τους πολίτες και την δημοκρατία για την εκλογή τους και την διαχείριση κυβερνητικής εξουσίας, χωρίς να ενδιαφέρονται, αν απευθύνονται σε ατομικά και συλλογικά υποκείμενα, τα οποία γνωρίζουν τις επιπτώσεις των επιλογών τους ή σε «θεατές». Και αυτό ισχύει για το σύνολο των κομμάτων.
Ως προς τον προσανατολισμό του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και την αυτοπαρουσίαση του είναι πολύ χαρακτηριστική η δήλωση του «Δεν είμαι φαινόμενο, είμαι η φωνή της κοινωνίας. Δεν πρόκειται να σας προδώσω ποτέ. Αύριο αρχίζει η σκληρή δουλειά. Στους πολέμους ο πρώτος είναι πρώτος και ο δεύτερος είναι τίποτα. Αλλά στους συντρόφους ο πρώτος είναι πρώτος και ο δεύτερος είναι πρώτος».
Με γενικόλογη και εξιδανικευτική προσέγγιση αυτοπροσδιορίζεται ως «η φωνή της κοινωνίας» και απευθυνόμενος στο συναίσθημα των πολιτών διαβεβαιώνει, ότι δεν θα τους προδώσει ποτέ.
Στην αντίπερα όχθη της κυβερνητικής πλειοψηφίας ο πρωθυπουργός σε ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας στις 28.9.2023 είπε «Έχει ενδιαφέρον να δούμε, πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα εκφέρει ένα νέο λόγο μέσα από παλιές βραχνιασμένες φωνές» και συνεχίζει «Άλλος ο εκσυγχρονισμός και άλλος ο μοντερνισμός. Άλλος ο τολμηρός ριζοσπαστισμός στην πολιτική πράξη και άλλος ο απλός και εύκολος εγκλωβισμός στο προσωπικό lifestyle», ενώ τόνισε, ότι «η σκέψη μας σήμερα είναι στο Βόλο και στη Βόρεια Εύβοια» λόγω των ολέθριων επιπτώσεων της κακοκαιρίας «Elias».
Ο πολίτης όμως αναρωτιέται, αν είναι εκσυγχρονισμός η χορήγηση αδειών από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε καμένες περιοχές (Δαδιά) στον Έβρο, που είναι προστατευόμενες ως Natura, των οποίων ο δασικός πλούτος συμβάλλει στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη με την απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ισχυρίζεται, ότι οι άδειες είχαν δοθεί πριν από τις πυρκαγιές. Αυτό όμως δεν ισχύει σύμφωνα με στοιχεία, που έχουν αναρτηθεί στην Διαύγεια και δείχνουν, ότι η αδειοδότηση έγινε στις 20.9.2023.
Κατά τα άλλα ο πρωθυπουργός της χώρας έκανε έκκληση στα Ηνωμένα Έθνη για την συγκρότηση παγκόσμιας συμμαχίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αν και στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζονται ούτε τα γενεσιουργά αίτια της κλιματικής αλλαγής ούτε και οι επιπτώσεις της (π.χ. πλημμύρες στην Θεσσαλία και στην Εύβοια).
Το πολιτικό σύστημα συνολικά τόσο ως κυβέρνηση όσο και ως αντιπολίτευση δεν έχει καταθέσει ολοκληρωμένο σχεδιασμό με ολιστική οπτική για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων και των επιπτώσεων των ανισορροπιών, που πλήττουν την χώρα.
Για παράδειγμα, ποια είναι η μακροπρόθεσμη πρόταση τους για την αντιμετώπιση της συνεχούς συρρίκνωσης των υδάτινων πόρων; Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση (2022) της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) το ένα τρίτο των υπόγειων υδάτων της χώρας είναι σε κακή ποιοτική κατάσταση. Στο Αιγαίο και στις παράκτιες περιοχές λόγω της υφαλμύρινσης του υδροφορέα και στις αγροτικές περιοχές, όπως είναι η Θεσσαλία και η Κεντρική Μακεδονία, λόγω νιτρορύπανσης από φυτοφάρμακα.
Το νερό είναι βασική παράμετρος για την ζωή του ανθρώπου και τις διάφορες δραστηριότητες, που αναπτύσσει στον αγροτικό τομέα και στην παραγωγή τροφίμων. Τα προβλήματα συνεχώς θα οξύνονται, όσο προχωρούμε προς το μέλλον και η παγκόσμια κοινότητα είτε αδιαφορεί είτε δεν παίρνει μέτρα σε λειτουργικό χρόνο.
Επίσης ποια είναι η στάση τόσο της κυβέρνησης όσο και των υπόλοιπων κομμάτων για την επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτραπεί η χρήση του φυτοφάρμακου Glyphosat για ακόμη 10 χρόνια, αν και αποτελεί κίνδυνο για τις μέλισσες, άλλα είδη και το νερό, ενώ απειλεί και την ανθρώπινη υγεία; Δυστυχώς στο κοινωνικό πεδίο δεν είναι ενημερωμένοι οι πολίτες, ενώ παράλληλα δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμη επαρκείς δομές της κοινωνίας πολιτών, οι οποίες θα εκφράζουν το ανθρώπινο και το κοινωνικό συμφέρον.
Τα προβλήματα και οι απειλές για την κοινωνία είναι πολύ περισσότερα και συνεχώς αυξάνονται, διότι δεν αντιμετωπίζονται τα γενεσιουργά αίτια, τα οποία σχετίζονται με το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης και τον μη λειτουργικά εμπροσθοβαρή σχεδιασμό της πορείας προς το μέλλον από τα κοινωνικά συστήματα και ιδιαιτέρως από το πολιτικό.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής θα πληθαίνουν και θα γίνονται πιο καταστροφικά. Πως θα αντιμετωπισθούν οι συνθήκες, που διαμορφώθηκαν μετά τις πλημμύρες στην Θεσσαλία και στην Εύβοια; Τόσο οι κυβερνητικές εξαγγελίες όσο και οι κριτικές των κομμάτων δεν οδηγούν σε λειτουργικές λύσεις. Με αυτά τα δεδομένα είναι σίγουρο, ότι οι κοινωνικές ανισότητες θα αυξηθούν και θα διευρυνθούν.
Οι ανισορροπίες βέβαια δεν εξαντλούνται μόνο στην κλιματική αλλαγή και στις επιπτώσεις της στο σύνολο των κοινωνικών συστημάτων. Όσο προχωρούμε προς το μέλλον οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών θα αυξάνονται. Πως θα αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο; Σίγουρα το «κλείσιμο των συνόρων» δεν λύνει το πρόβλημα, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην αύξηση των θανάτων των προσφύγων. Ποιες προτάσεις κατατίθενται από την κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Η κλιματική αλλαγή θα «γιγαντώσει» αυτή την παγκόσμια ανθρωπιστική κρίση, η οποία οφείλεται στον τρόπο λειτουργίας του ανεπτυγμένου κόσμου στο γεωπολιτικό πεδίο και στην εκμετάλλευση των φτωχών χωρών του Νότου.
Αντί να αλληλοκατηγορούνται τα κόμματα και να κάνουν κριτική, που στοχεύει μόνο στη φθορά των αντιπάλων, θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο και λειτουργικό να διαλέγονται με ολοκληρωμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κοινωνίας.
Η σχολική και γενικότερα η νεανική βία είναι σε έξαρση. Το μόνο, που γίνεται, είναι η ηθικολογική διαχείριση του στο επικοινωνιακό πεδίο, χωρίς να αναζητούνται και να αντιμετωπίζονται τα γενεσιουργά αίτια αυτού του φαινομένου, τα οποία σχετίζονται με τις κοινωνικές συνθήκες.
Παράλληλα δεν προβληματίζονται τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και η κοινωνία για την μη παραγωγή κοινωνικών αξιών στο πλαίσιο της συμβίωσης των πολιτών στις τοπικές κοινωνίες και την υποκατάσταση τους από μονοδιάστατα καταναλωτικά πρότυπα, τα οποία δεν υπηρετούν το ανθρώπινο και το κοινωνικό συμφέρον, ενώ ταυτοχρόνως εργαλειοποιούν τον άνθρωπο για την επίτευξη συστημικών στόχων (π.χ. οικονομικών, πολιτικών κ.λ.π.). Με αυτά τα δεδομένα είναι ερμηνεύσιμη η ανεπαρκής συνοχή της κοινωνίας και η μη οικοδόμηση της ενσυναίσθησης από την παιδική ηλικία.
Θα μπορούσαν να αναφερθούν πολύ περισσότερες ανισορροπίες, όπως είναι οι επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην ανθρώπινη οντότητα στους διάφορους τομείς δραστηριοποίησης (π.χ. στον εργασιακό τομέα και στις παρενέργειες στην απασχόληση), καθώς και η αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στον επικοινωνιακό τομέα και ιδιαιτέρως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με επίπτωση την εικονική βίωση της πραγματικότητας, η οποία εμπεριέχει πολλές πλασματικές διαστάσεις, ανάλογα με την οπτική και τους στόχους των διαχειριστών τους.
Τέλος όλοι καταγγέλλουν την διαφθορά, η οποία αποτελεί δομικό στοιχείο της ελληνικής κοινωνίας, αλλά μέχρι τώρα αυτό το φαινόμενο είναι σε πλήρη άνθιση. Αυτή την περίοδο μάλιστα συνδυάζεται και με την αισχροκέρδεια, με ακόμη πιο ολέθριες επιπτώσεις και διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Όλες αυτές οι παράμετροι, που διαμορφώνουν την πραγματικότητα, επιβεβαιώνουν με μεγάλη ευκρίνεια την πορεία του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας σε «βαλτώδη νερά», ενώ παράλληλα δείχνουν την αδυναμία τους να υπερβούν το «βούλιαγμα» με την οπτική, που κυριαρχεί.
Ο γενικόλογος και εξιδανικευτικός πολιτικός λόγος δεν συμβάλλει στην επίλυση των προβλημάτων. Ανάλογα λειτουργεί και η πρόσδωση συναισθηματικής διάστασης στον εκφερόμενο πολιτικό λόγο και η καλλιέργεια προσδοκιών υλικής ευημερίας σε ένα σύστημα κοινωνικής οργάνωσης, που παράγει ανισότητες.
Πρέπει να γίνουν βαθιές τομές και αλλαγές στον τρόπο σκέψης και στο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης. Με τον προσανατολισμό, που έχει το πολιτικό σύστημα και την πολύ αργή και μη λειτουργική διαχείριση του χρόνου αυτό δεν είναι εύκολο. Επίσης πολύ δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί κοινωνική συναίνεση, διότι οι πολίτες έχουν συνηθίσει σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής με σημείο αναφοράς τον υλικό ευδαιμονισμό στα όρια του βιολογικού χρόνου, ακόμη και αν αυτό υποσκάπτει την προοπτική της βιωσιμότητας. Η διαχείριση της κλιματικής αλλαγής το επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο.