Ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα, που έχει χαρακτηριστεί από την ελληνική κοινωνία ως εθνική μάστιγα, είναι τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα στη χώρα μας.
Το ΤΕΕ, οι συγκοινωνιολόγοι, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, όλοι κραυγάζουν για την αναγκαιότητα πρωτοβουλιών από την Πολιτεία. Συμπίπτουν όλοι οι παραπάνω φορείς στις εκτιμήσεις ότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, χρειάζεται σχέδιο, χρειάζεται συντονισμός με εξειδικευμένες δράσεις, διότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της οδικής ασφάλειας πρέπει να συντονιστούν πάνω από επτά Υπουργεία. Χρειάζεται αυτοτελής χρηματοδότηση, συνέπεια και συνέχεια με ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες. Με άλλα λόγια, ένα σχέδιο πραγματικό που θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα της οδικής ασφάλειας προϋποθέτοντας πολιτικές πρόληψης, παιδείας, συστηματικού τακτικού ελέγχου και έγκαιρης αντιμετώπισης μετά το ατύχημα.
Στην Ελλάδα έχουμε ετησίως περίπου 1400 και πλέον νεκρούς, εκ των οποίων το 41% νέα παιδιά, σε σύνολο 26.000 τροχαίων ατυχημάτων. Η οικονομική δε επίπτωση των τροχαίων ατυχημάτων, ξεπερνά τα 3,5 δις ευρώ. Οι δε πολίτες που μένουν με κινητικά ή άλλα προβλήματα και οι οποίοι καθίστανται περιθώριο της ελληνικής κοινωνίας, ανέρχονται σε χιλιάδες.
Για το ζήτημα αυτό, πρέπει να υπάρχει εθνική συνεννόηση όλων των πολιτικών παρατάξεων για να πορευτούμε σε ένα ενιαίο σχέδιο οδικής ασφάλειας.
Θυμίζω ότι πρώτη φορά η Ελλάδα υλοποίησε εθνικό πρόγραμμα πολιτικής οδικής ασφάλειας κατά την περίοδο 2001-2004. Πριν από το 2001, οι νεκροί από τροχαία ατυχήματα ανέρχονταν σε 2.120 ανά έτος. Μετά το πρόγραμμα, που για την υλοποίησή του συντονίστηκαν τέσσερα Υπουργεία, οι νεκροί μειώθηκαν στους 1.600, ποσοστό ευστοχίας 20%.
Το Πρόγραμμα αυτό τέλειωσε το 2004 και έκτοτε η συνέχειά του γίνεται αποσπασματικά, όταν οι σκανδιναβικές χώρες βάζουν 0% στόχο για τα τροχαία ατυχήματα, η δε Γαλλία στοχεύει να τα περιορίσει κάτω από το 10%.
Προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχει δυνατότητα μεσοπρόθεσμα να μειωθούν τουλάχιστον κατά 50% τα τροχαία ατυχήματα στη χώρα μας, κυρίως τα θανατηφόρα. Τι χρειάζεται; (α) Ψύχραιμη, κλιμακούμενη αναμόρφωση του συστήματος ποινών. (β) Δράσεις για τη βελτίωση της κυκλοφοριακής αγωγής. (γ) Ένα πρόγραμμα επιτήρησης της οδικής συμπεριφοράς. (δ) Θέσπιση προτεραιοτήτων στην επιτήρηση της οδικής κυκλοφορίας. (ε) Ανάπτυξη και συντήρηση βάσης δεδομένων οδικών συμβάντων με στοιχεία που αφορούν τις επικρατούσες συνθήκες. (ζ) Τακτική δημοσιοποίηση του αριθμού των ελέγχων και των αποτελεσμάτων.
ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ, ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ να ενεργοποιηθεί το ΕΝΑ πλέον ΚΑΙ μοναδικό εθνικό ΚΕΝΤΡΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, λειτουργώντας υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού! Όπως στην Ευρώπη.
Είναι επιτακτική ανάγκη η ίδρυση ινστιτούτου μελετών και στατιστικών ελέγχων κατά το πρότυπο της Γερμανίας, καθώς και η τακτική δημόσια λειτουργία αφενός μεν της Εθνικής Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας, αφετέρου δε της Διυπουργικής Επιτροπής. Ακόμα, πρέπει να διευθετηθεί, με βάση συγκεκριμένο σχέδιο, ο κατάλληλος προϋπολογισμός με αποκλειστικό στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξει θεσμική συνεργασία με μη κυβερνητικούς και επιστημονικούς φορείς. Να υπάρξει συντονισμός και εξειδίκευση δράσης ανά Υπουργείο για το οδικό περιβάλλον, καθώς και εντοπισμός και επεμβάσεις σε επικίνδυνες θέσεις σ’ ολόκληρο το οδικό δίκτυο της χώρας.
Τέλος, πρέπει να δοθεί βαρύτητα στον εκσυγχρονισμό των κέντρων τεχνικού ελέγχου, των ΚΤΕΟ, με σύγχρονες προδιαγραφές.
Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρώ ότι η πολιτεία οφείλει να δει με σοβαρότητα το θέμα αυτό και να βοηθήσει την ελληνική κοινωνία στην εξάλειψη των τροχαίων ατυχημάτων. Οι πριν από 2,5 χρόνια πρωτοβουλίες κατάργησης των πολλαπλών ανά υπουργείο δήθεν επιτροπών οδικής ασφάλειας, είναι επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθούν από ποσοτικές και ποιοτικές δράσεις του νέου εθνικού κέντρου!
Οι τραγωδίες στις περιόδους μεγάλων εξόδων και οι μετακινήσεις, τη νέα σχολική χρονιά, των παιδιών, κρούουν το κώδωνα του κινδύνου για μια πολιτική μείωσης των τροχαίων στο 50/%.!
Το μπορούμε! Το θέλουμε;
*Ο Χάρης Τσιόκας υπήρξε μέλος της Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής.