Ρισκάρουμε την έξοδο από το ευρώ;

Κώστας Καλλίτσης 03 Ιουν 2012

Η μονομερής «ακύρωση του Μνημονίου και των εφαρμοστικών νόμων του» διακινδυνεύει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτή είναι η αλήθεια. Η Ελλάδα έχει διπλό έλλειμμα (δημόσιο και εξωτερικών συναλλαγών). Αναπνέει, χάρη στη δανειοδότησή της από την τρόικα. Αυτή γίνεται με βάση τη δανειακή σύμβαση που υπογράφηκε τον Φεβρουάριο. Το Μνημόνιο και οι εφαρμοστικοί νόμοι είναι αναπόσπαστα στοιχεία της σύμβασης. Ανευ τούτων, δεν υφίσταται η σύμβαση και, άρα, δεν υπάρχουν δάνεια. Χωρίς δάνεια, η χώρα εγκαταλείπει την προσπάθεια εξόδου από την κρίση προς μια νέα, βιώσιμη ανάπτυξη. Χρεοκοπεί και αποσύρεται από την Ευρωζώνη.

Ας υποθέσουμε, όμως, ότι η δανειοδότηση αναστέλλεται προσωρινά, μέχρι να το ξανασκεφτούμε και να καταλήξουμε. Σε αυτή την περίπτωση, αν εξαιρέσουμε το ενδεχόμενο «ατυχήματος», τέσσερα είναι τα ενδεχόμενα:

α) Είτε το κράτος προχωρεί σε «εδώ και τώρα» άγρια περικοπή των δαπανών του, με δεκάδες χιλιάδες απολύσεις – κι όποιος αντέξει.

β) Είτε αναστέλλει πληρωμές (π.χ. προμήθειες νοσοκομείων) και πληρώνει «έναντι» μισθωτούς και συνταξιούχους.

γ) Είτε εκδίδει, προσωρινά, εθνικό νόμισμα εσωτερικής κυκλοφορίας για τις μεταξύ μας συναλλαγές – που θα υποτιμάται ραγδαία έναντι του ευρώ, προθάλαμος της εξόδου.

δ) Τέλος, αν επιμείνουμε στην ακύρωση, οι εταίροι διακόπτουν τη δανειοδότησή μας, η χώρα χρεοκοπεί, αποσύρεται από την Ευρωζώνη και εκδίδει εθνικό νόμισμα.

Δεν θα μας διώξουν από το ευρώ. Εφόσον διακοπεί η δανειοδότησή μας, θα υποχρεωθούμε να αποσυρθούμε με δική μας πρωτοβουλία. Εκόντες άκοντες.

Οσοι προτείνουν ακύρωση του Μνημονίου δεν μπορεί να αγνοούν ότι αυτό συνεπάγεται διακοπή της δανειοδότησης. Κάποιοι στρουθοκαμηλίζουν, ρητορεύοντας αγέρωχα ότι, δήθεν, δεν χρειαζόμαστε δάνεια -και μαγειρεύουν τα νούμερα. Αλλοι, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα, φοβούμαι ότι συνοδεύουν το πρώτο λάθος με ένα δεύτερο: Προτείνοντας καταγγελία και της δανειακής σύμβασης, αναδιαπραγμάτευση χρέους και διεκδίκηση ενός μορατόριουμ για το χρέος, με αναστολή της πληρωμής των τόκων του. Τρεις παρατηρήσεις:

α) Η αναδιαπραγμάτευση του χρέους προς τους ιδιώτες έχει ήδη γίνει, δεν νομίζω ότι ο κ. Νταλάρα θα το ξανασυζητήσει. Εξάλλου, η αποπληρωμή του χρέους που απέμεινε (μετά το PSI) θα αρχίσει μετά μια 10ετία. Αρα, η σχετική πρόταση αφορά μόνο το χρέος μας προς ΔΝΤ, ευρωπαϊκούς θεσμούς και κράτη, δηλαδή σε φορολογούμενους άλλων κρατών.

β) Οσον αφορά το ΔΝΤ, δεν υπάρχει χώρα που να το έχει «φεσώσει». Παίρνει τα λεφτά του, πάντα, με κάθε τρόπο. Οσον αφορά τα 16 ευρωπαϊκά Κοινοβούλια, δεν είναι πιθανό να δεχτούν να μας χαρίσουν τα δάνεια απλώς και μόνο επειδή θα το απαιτήσουμε με «τσαμπουκά».

γ) Τέλος, δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στην πληρωμή έστω των χρεολυσίων χωρίς νέα δανειοδότηση. Τον Αύγουστο, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να βρει 3,1 δισ. ευρώ για να πληρώσει μόνο χρεολύσια. Αν έχει διακοπεί η δανειοδότηση της χώρας, δεν θα τα βρει. Αν δεν τα βρει, η χώρα θα οδηγηθεί σε ανοιχτή χρεοκοπία. Και, χωρίς να το θέλει οποιοδήποτε δημοκρατικό κόμμα, η Ελλάδα θα διατρέξει τον κίνδυνο να υποχρεωθεί να αποσυρθεί εκτός Ευρωζώνης.

Τι θα σήμαινε αυτό, είναι γνωστό τοις πάσι. «Αν η Ελλάδα βγει από το ευρώ, ο ελληνικός λαός θα μπει στην εξαθλίωση» προειδοποίησαν, προχτές, ο Γκρέγκορ Γκίζι, πρόεδρος του γερμανικού Κόμματος της Αριστεράς, και ο Χάνες Σβόμποντα, πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η απειλή είναι υπαρκτή. Ας μην παίζουμε με τη φωτιά.