Σε κάθε περίπτωση η επόμενη ημέρα για την Δημοκρατική, Προοδευτική Παράταξη θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη.
Ξεκινάει με την τεράστια ώθηση που έδωσε η αναπάντεχη για πολλούς – δεν ήμουν ανάμεσα τους- συμμετοχή στην ψηφοφορία για την εκλογή του επικεφαλής του νέου, ενιαίου φορέα. Και συνεχίζει την πορεία της μέχρι το ιδρυτικό Συνέδριο και θα ολοκληρωθεί με την ανατροπή των συσχετισμών στην κάλπη των εθνικών εκλογών. Έχει σημασία – για την εξαγωγή συμπερασμάτων για το μέλλον- να δούμε βήμα βήμα αυτήν την πορεία.
Μετά την εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και διαρκούσης της κρίσης έγιναν προσπάθειες ανασυγκρότησης του χώρου με πιο χαρακτηριστική την Kίνηση των «58», την Ελιά και το Ποτάμι, παρά το γεγονός ότι το τελευταίο ξεκίνησε με την φιλοδοξία να κινηθεί πολύ πέραν του χώρου της Kεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας. Για διαφορετικούς λόγους που για την εξήγηση τους απαιτούνται τρία άρθρα και οι τρεις πρωτοβουλίες, παρά την ελπιδοφόρα εκκίνηση, απέτυχαν. Και στις τρεις περιπτώσεις η ενότητα του χώρου είτε δεν επιδιώχθηκε ως ευνουχιστική της δυναμικής που δήθεν απαιτούσε κάτι ολότελα καινούργιο είτε, όπου επιδιώχθηκε, προσέκρουσε σε ποικίλες και ισχυρές προσωπικές φιλοδοξίες.
Οι εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2015 κατέγραψαν το τέλος της δυναμικής του Ποταμιού και μια τάση σταθεροποίησης και μικρής ανάκαμψης της νεότευκτης Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 35% και την ΝΔ να ετοιμάζει την δική της αντεπίθεση, η κατάσταση στον ενδιάμεσο χώρο απαιτούσε κάτι περισσότερο από ένα σοκ, απαιτούσε ένα σχέδιο και ανθρώπους αποφασισμένους να το υλοποιήσουν.
Από την εμπειρία των αποτυχιών και λαθών έβγαιναν αβίαστα δύο συμπεράσματα. Πρώτον, ότι χωρίς το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται αλλά μόνο του το ΠΑΣΟΚ ούτε μπορεί ούτε αρκεί. Και, δεύτερον, ότι η ενότητα αποτελεί conditio sine qua non για το επόμενο βήμα, δηλαδή την προγραμματική εμβάθυνση. Με άλλα λόγια, ότι προηγείται η απόφαση να πάμε «όλοι μαζι» κάθε άλλης προσέγγισης. Σε αυτές τις δύο καθόλου αυτονόητες παραδοχές υπήρξαν ισχυρές ενστάσεις. Υπήρξε η άποψη ότι το «τοξικό, παλιό ΠΑΣΟΚ» δεν μπορεί να έχει κεντρικό ρόλο στην νέα προσπάθεια και ότι «της ενότητας πρέπει απαραιτήτως να προηγηθεί μια πλήρης και λεπτομερής πολιτική συμφωνία».
Ετσι δρομολογήθηκαν δύο διαφορετικά σχέδια. Το πρώτο που το υλοποίησε με συνέπεια –αυτό το αναγνωρίζουν και όσοι δεν την στήριξαν στην εκλογή– η Φώφη Γεννηματά, είχε σαφήνεια και συγκεκριμένο οδικό χάρτη με τρεις σταθμούς. Πρώτα Συνέδριο Δημοκρατικής Συμπαράταξης, μετά εκλογή επικεφαλής και αμέσως μετά Ιδρυτικό Συνέδριο του νέου, ενιαίου φορέα. Η ευόδωση κάθε νέου βήματος προϋπέθετε την επιτυχία του προηγούμενου αλλιώς έσπαγε η αλυσίδα. Οπως ξέρετε, υπήρξε ένσταση για την σειρά. Γιατί να προηγηθεί η εκλογή επικεφαλής του ιδρυτικού Συνεδρίου; Απαντώ ευθέως: Γιατί ουδείς από τους συμμετέχοντες στην εκλογή επικεφαλής θα πήγαινε τότε σε ιδρυτικό Συνέδριο για τον φόβο των μηχανισμών. Τίποτε βέβαια δεν ήταν δεδομένο, μεσολαβούσε η θέληση των ανθρώπων αλλά ήταν σχέδιο με αρχή, μέση και τέλος.
Από την άλλη υπήρχε ένα μη σχέδιο, περισσότερο μια κατάθεση προθέσεων για την διαμόρφωση εξ αρχής ενός νέου φορέα χωρίς το ΠΑΣΟΚ ή με το ΠΑΣΟΚ κρυμμένο στο βάθος. Ηταν ένα σχέδιο-μη σχέδιο με πολλούς δυνάμει ή σε αναμονή αρχηγούς αλλά χωρίς στρατιώτες. Αν κάποιος είχε ακόμα αμφιβολίες για το ποιο σχέδιο υλοποιήθηκε τις διέλυσαν οι 210.000 πολίτες. Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε την αταλάντευτη στήριξη που έδωσε στο «όλοι μαζί» ο Κώστας Σημίτης. Εχει ιδιαίτερη σημασία γιατί ουδείς μπορεί να υπαινιχθεί ότι ο Κώστας Σημίτης υποβαθμίζει την σημασία της προγραμματικής συμφωνίας.
Οι εξελίξεις μετά από ένα σημείο ήσαν ραγδαίες. Η επιτυχία του Συνεδρίου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης σε συνδυασμό με τις εγγυήσεις που έδωσε η συγκρότηση της Επιτροπής Αλιβιζάτου δρομολόγησε εξελίξεις. Οι υποψηφιότητες, πρώτα του Γιώργου Καμίνη και μετά του Σταύρου Θεοδωράκη, έδωσαν νέα μεγάλη ώθηση στο εγχείρημα, ρυμούλκησαν και τους τελευταίους διστακτικούς , υλοποίησαν με τον πιο κατηγορηματικό και θεαματικό τρόπο το «όλοι μαζί». Οι 210.000 διέλυσαν την μυθολογία περί πανίσχυρων μηχανισμών που διαμορφώνουν τάχα αποτελέσματα ερήμην της βούλησης των πολιτών. Το αποτέλεσμα επιβεβαίωσε ακριβώς την θέση ότι χωρίς το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται, μόνο του το ΠΑΣΟΚ δεν αρκεί.
Το πολύτιμο 25% που ψήφισε Καμίνη και Θεοδωράκη ουδείς μπορεί και ουδείς θέλει να το αγνοήσει. Αλλά είναι εξαιρετικά απλουστευτικό το σχήμα ότι μόνο αυτό το 25% είναι φορέας της καινοτομίας και η μόνη εγγύηση για την απρόσκοπτη πορεία προς τον νέο, ενιαίο φορέα. Δεν είναι έτσι κι ας μην κατασκευάζουν ορισμένοι –κατά σύμπτωση πάντα οι ίδιοι που αμφέβαλαν για το εγχείρημα– νέες διαχωριστικές γραμμές. Από τη μια οι λίγοι πεφωτισμένοι και από την άλλη οι πολλοί που είναι καθηλωμένοι στο παλιό. Στον νέο φορέα θα προσέλθουν όλοι ισότιμα, δεν θα υπάρχει ούτε bonus κομματικής προϋπηρεσίας ούτε copyright καινοτομίας.
Σήμερα είναι μια άλλη ημέρα. Εχουμε δρόμο μπροστά μας αλλά οι θετικές επιπτώσεις είναι ήδη ορατές. Κόσμος που είχε εγκλωβιστεί στον ΣΥΡΙΖΑ απεγκλωβίζεται. Σε μερικούς δεν αρέσει αυτό γιατί είναι κόσμος του ΠΑΣΟΚ που κατά την γνώμη τους επηρέασε το αποτέλεσμα υπέρ των δύο πρώτων. Και έτσι να είναι πρέπει να μας πουν αν υπάρχει άλλος τρόπος αλλαγής των συσχετισμών και αποδυνάμωσης του ΣΥΡΙΖΑ από αυτόν. Στην ζωή δεν μπορείς να τα έχεις όλα.
Προσωπικά είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα φτάσουμε όλοι μαζί και με φόρα στο ιδρυτικό συνέδριο του νέου, ενιαίου φορέα. Δεν υπάρχει δύναμη, δεν υπάρχει δικαιολογία που να αποτρέψει αυτήν την πορεία. Δεν υποτιμώ τα τελευταία ζητήματα που έχουμε να λύσουμε. Αλλά θα συμβούλευα όσους ετοιμάζονται να οχυρωθούν πίσω από αυτές τις εκκρεμότητες για να προφητεύσουν εκ νέου την αποτυχία του εγχειρήματος να μην το κάνουν. Πάλι θα διαψευστούν.
Ολοι έχουν δεσμευτεί σε αυτήν την πορεία προς το ιδρυτικό Συνέδριο του νέου, ενιαίου φορέα. Ο Γιώργος Καμίνης και ο Σταύρος Θεοδωράκης το έχουν στο πρόγραμμα τους. Ο Νίκος Ανδρουλάκης κατ’ επανάληψη στις συνεντεύξεις του τοποθετήθηκε υπέρ ενός σχήματος ιταλικής Ελιάς η οποία ολοκλήρωσε την πορεία της ως Δημοκρατικό Κόμμα. Και η εκλεγμένη πλέον πρόεδρος του νέου ενιαίου φορέα, που εκ των πραγμάτων έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, τοποθετήθηκε με σαφήνεια σε συνέντευξη της στην «Καθημερινή», στις 28 Οκτωβρίου, στην καρδιά του εκλογικού αγώνα. Είπε: «Εχω δηλώσει ότι σε αυτή τη νέα εποχή, τα όνειρά μας είναι πιο δυνατά από τις αναμνήσεις μας. Επίσης, ότι προχωρώ αποφασιστικά αλλά όχι βιαστικά. Ο νέος φορέας θα έχει πλήρη οργανωτική συγκρότηση, μέλη, οργανώσεις, εκλεγμένη ηγεσία και εκλεγμένα δικά του όργανα. Οσο θα εξελίσσεται αυτή η διαδικασία, όσο θα δυναμώνουν οι δεσμοί εμπιστοσύνης, όσο θα προχωράει η ώσμωση, τα κόμματα εκ των πραγμάτων θα κάνουν ένα βήμα πίσω. Ομως τα κόμματα –και το ΠΑΣΟΚ είναι από αυτά που σφράγισαν την πορεία αυτού του τόπου– ούτε δημιουργούνται ούτε διαλύονται με διατάγματα και ερήμην των μελών τους. Θα είναι μια παράλληλη διαδικασία όπου βέβαια το κέντρο βάρους συνεχώς θα μετατίθεται στον νέο ενιαίο φορέα.»
Υπάρχει λοιπόν ρητή δέσμευση όλων. Και πάνω από όλα υπάρχει το μάτι των 210.000 πολιτών. Ραντεβού, λοιπόν, την άνοιξη στο ιδρυτικό συνέδριο.
Το άρθρο δημοσιεύεται στο protagon.gr