Πόσο αποφασισμένος πρέπει να είναι κανείς; Πόσο θαρραλέος; Για να λέει δημόσια τη γνώμη του γνωρίζοντας τις συνέπειες; Φρικτές συνέπειες. Και, παρά ταύτα, να συνεχίζει; Στη Σαουδική Αραβία, σ’ αυτή τη μαύρη τρύπα, σ’ αυτό το βάρβαρα ανελεύθερο καθεστώς –βέβαια, ο θαυμάσιος κόσμος μας έχει μπόλικα τέτοια καθεστώτα– ένας νέος Σαουδάραβας, 31 ετών, μπλόγκερ και υπερασπιστής της ελευθερίας έκφρασης λέει «όχι» στη βαρβαρότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού: ο Ραΐφ Μπανταουί.
Aπό τις πιο σημαντικές πράξεις αντίστασης και ελευθερίας σήμερα, θεωρώ ότι είναι οι πράξεις εκείνων των μουσουλμάνων οι οποίοι μέσα στον μουσουλμανικό κόσμο –λίγοι και μετρημένοι προφανώς– μάχονται τον φανατισμό και τη φονική θρησκοληψία. Δηλαδή μάχονται τον ισλαμικό φονταμενταλισμό εκ των έσω.
Ραΐφ Μπανταουί. Συλλαμβάνεται, το 2012. Δικάζεται από το Ποινικό Δικαστήριο της Τζέντα (τρόπος του λέγειν δικαστήριο) τον Μάιο του 2014. Καταδικάζεται για προσβολή του Ισλάμ. Τριπλή ποινή. Φυλάκιση 10 χρόνων, χρηματικό πρόστιμο 200.000 ευρώ και, το πιο φρικτό, 1.000 χτυπήματα με μαστίγιο στην πλάτη· στα 100 η σπονδυλική στήλη έχει τσακίσει.
Ραΐφ Μπανταουί. Ποιo είναι το έγκλημά του; Πώς προσέβαλε το Ισλάμ; Είναι πάρα πολύ απλό. Ο άνθρωπος είχε δημιουργήσει και ήταν o υπεύθυνος της ιστοσελίδας «Ελεύθερο Δίκτυο Φιλελεύθερων Πολιτών Σαουδικής Αραβίας» («Free Saudi Liberal Network») με 1.000 εγγεγραμμένους χρήστες. Εκεί αναρτούσε τα κείμενά του για την πολιτική, τη θρησκεία, τον φονταμενταλισμό, την ελευθερία της σκέψης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανοικτή κοινωνία· πάντα με ήπιο ύφος. Σιγά μη τον προστάτευε το ήπιο ύφος από την αγέλη των εξτρεμιστών. Εξάλλου, μόνον ο τίτλος της ιστοσελίδας πρέπει να έσπειρε εγκεφαλικά στους ιμάμηδες της Σαουδαραβίας.
Ραΐφ Μπανταουί. Ο φετεινός νικητής του Βραβείου Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης. Το απονέμει κάθε χρόνο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η πανηγυρική τελετή της απονομής έγινε πριν λίγες ημέρες στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο (16 Δεκεμβρίου). Η θέση του Σαουδάραβα μπλόγκερ έμεινε κενή.
Το βραβείο παρέλαβε η γυναίκα του Ενσάφ Χαϊντάρ, η οποία έχει καταφύγει στον Καναδά με τα τρία παιδιά τους. Οι ανώνυμες απειλές κατά της ζωής της δεν της άφησαν περιθώρια να παραμείνει στη Σαουδική Αραβία. Η σύζυγος ενός «αποστάτη του Ισλάμ» και, επιπλέον, ταυτισμένη με τις επιλογές του θα ήταν λιγότερο ασφαλής και από τον φυλακισμένο άνδρα της.
Ήμουν στο Στρασβούργο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παρακολούθησα το δημοσιογραφικό σεμινάριο για το Βραβείο Ζαχάρωφ και την τελετή της απονομής. Παντού αφίσες με τον βραβευόμενο. Αλλά και χωρίς την υπόμνησή τους, δεν έφευγε από το μυαλό μου η δράση και η στάση του μαζί με κάποια ερωτήματα. Πώς διαφοροποιήθηκε; Πώς ο Σαουδάραβας μπλόγκερ ήρθε σε ρήξη με τον κυρίαρχο ισλαμιστικό σκοταδισμό;
«Η ελευθερία της έκφρασης είναι το οξυγόνο του πολίτη». «Τα τείχη της άγνοιας πρέπει να καταρριφθούν». Ετσι έγραφε στην ιστοσελίδα του ο Ραΐφ Μπανταουί. Ένας νέος Σαουδάραβας μπλόγκερ που σκέφτεται ελεύθερα, που υψώνει φωνή κριτικής ενώ δίπλα του ανεμίζει το μαστίγιο.
Πώς εξηγείται, λοιπόν, η στάση του μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον; Δεν εξηγείται. Συμβαίνει. Υπάρχουν πάντα κάποιοι, λίγοι, που διαμορφώνονται κόντρα στο ρεύμα, κόντρα στην πιο εφιαλτική περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Και αντιστέκονται στις πιο αντίξοες ή οριακές συνθήκες. Ο Ραΐφ Μπανταουί είναι μια τέτοια περίπτωση. Ένας φωτεινός κόκκος άμμου στη σκοτεινή έρημο. Όποιος καταλαβαίνει, κατάλαβε.
Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια τώρα. Η Σαουδική Αραβία είναι –κρατηθείτε– μέλος του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ! Εκλεγμένο μέλος από τη Γενική Συνέλευση, παρακαλώ. Με τριετή θητεία (έως τον Νοέβριο του 2016). Στη Σαουδική Αραβία: κόβουν το χέρι του κλέφτη, κόβουν το χέρι και το πόδι του ληστή, λιθοβολούν έως θανάτου τις μοιχαλίδες και τους ομοφυλόφιλους, ενώ για ποικιλία χρησιμοποιούν τον βούρδουλα. Χώρα avant garde των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δικαιωματικά την εξέλεξαν σε αυτή τη θέση. Να καγχάσω, θα ήταν λίγο. Εύγε. Τόσο τραγικά γελοίος είναι ο κόσμος μας.
Ο Ραΐφ Μπανταουί δέχτηκε τις 50 πρώτες βουρδουλιές πέρσι τον Ιανουάριο, μπροστά σε ένα τζαμί της Τζέντα. Το πλήθος παρακολουθούσε και επιδοκίμαζε φωνάζοντας «Μεγάλος είναι ο Αλλάχ».
Η διεθνής κατακραυγή και τα βαριά τραύματα ανέστειλαν, έως τώρα, τη συνέχιση του βασανιστηρίου. Θα το αποτρέψουν οριστικά; Άγνωστο. Μένει να δούμε εάν το Βραβείο Ζαχάρωφ θα γίνει για τον Ραΐφ Μπανταουί η ασπίδα προστασίας που τόσο χρειάζεται.