Δύο από τις βασικές μεταρρυθμίσεις που η νέα κυβέρνηση έχει εξαγγείλει επανειλλημένως ότι θα προωθήσει είναι: 1) η αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης με στελέχωση της κρατικής μηχανής με ικανά στελέχη επιλεγμένα από ανοιχτούς διαγωνισμούς και 2) η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω της ενίσχυσης των ελεγκτικών αρχών και της πάταξης του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνού. Στους 2 αυτούς βασικούς πυλώνες στηρίζεται και η δέσμη μέτρων που έχει προτείνει στους εταίρους, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης του νέου προγράμματος. Πρόκειται ασφαλώς για τις κύριες παθογένειες του ελληνικού κράτους, που έως σήμερα κανείς δεν κατάφερε να εξυγιάνει.
Τα πρώτα δείγματα γραφής όμως από τη μέχρι τώρα άσκηση εξουσίας κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση από τις εξαγγελίες και δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Πιο συγκεκριμένα:
Πελατειακό Κράτος:
- Τα πρώτα ονόματα γενικών γραμματέων υπουργείων και διοικητών οργανισμών που ανακοινώνονται επίσημα ή ανεπίσημα περιλαμβάνουν εξ’ ολοκλήρου κομματικά στελέχη και πρώην πολιτευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Συνεχίζουν δηλαδή οι κυβερνώντες την παράδοση των κομμάτων στις τελευταίες τρεις δεκαετίες να μοιράζουν τις κρατικές θέσεις στα «δικά τους παιδιά» και να σνομπάρουν απροκάλυπτα ανθρώπους ικανότερους από την αγορά που θα μπορούσαν να στελεχώσουν το δημόσιο.
- Και μόνο η πρόταση για τον Προκόπη Παυλόπουλο στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας και η υπερψήφισή του εκπέμπει ένα πολύ αρνητικό συμβολισμό. Ο νυν ΠτΔ ως υπερυπουργός την καταστρεπτική 5ετία 2004-09 υπήρξε ζηλωτής των προσλήψεων εκτός ΑΣΕΠ, προσλαμβάνοντας με διάφορες μορφές συμβάσεων 865,000 υπαλλήλους στο δημόσιο. Συνέβαλλε δηλαδή αδιαμφισβήτητα από την πλευρά του στην εκτίναξη του ελλείμματος στα €33 δις το 2009, που μας οδήγησε τελικά στη χρεοκοπία.
Φοροδιαφυγή:
- Σύμφωνα με τις δηλώσεις των υπευθύνων η ενδυνάμωση του ΣΔΟΕ θα αποτελέσει βασικό εργαλείο καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Το ΣΔΟΕ σήμερα έχει μείνει με μόλις 700 στελέχη από 1,500 προ τεσσάρων ετών. Αντί όμως να υπάρξει μέριμνα για άμεση ενίσχυσή του με νέες προσλήψεις, η κυβέρνηση δήλωσε ότι οι προϋπολογισμένες προλήψεις του 2015 θα καλυφθούν με την επαναπρόσληψη όσων τέθηκαν σε διαθεσιμότητα (πχ. των καθαριστριών του υπ. Οικονομικών). Στο τέλος του 2015 τυχόν φορολογικά αδικήματα που αφορούν τους καταθέτες της περιβόητης λίστας Lagarde παραγράφονται και μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί μόλις 83 από τα 2,052 ονόματα. Αν λοιπόν υπάρξει κι άλλη χρονοτριβή κινδυνεύουμε να χάσουμε μία μεγάλη ευκαιρία για είσπραξη εσόδων και απονομή φορολογικής δικαιοσύνης.
Λαθρεμπόριο:
- Η εφαρμογή του συστήματος εισροών – εκροών έχει αποτύχει παταγωδώς, με ευθύνη κυρίως της προηγούμενης κυβέρνησης. Ακόμα όμως και με την αλλαγή σκυτάλης, το πρόβλημα παραμένει εντονότατο, καθώς μόλις τρία στα δέκα πρατήρια πανελλαδικά αποστέλλουν στοιχεία σε αδιάλειπτη βάση στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών. 829 πρατήρια μάλιστα δεν έχουν εγκαταστήσει καν το σύστημα, παρ’ όλα αυτά δεν έχει κλείσει κανένα, όπως προβλέπει ο νόμος, ενώ οι ποινές που έχουν επιβληθεί είναι μηδαμινές. Το φαινόμενο αυτό είναι αποτέλεσμα της χαλάρωσης των ελέγχων που έχει επέλθει πριν και μετά τις εκλογές και γενικότερα της έλλειψης αποτελεσματικού εποπτικού μηχανισμού.
- Η επίτευξη του φιλόδοξου στόχου της είσπραξης €1,5 δις από την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου φαντάζει αδύνατη, λόγω και της καθυστέρησης που παρατηρείται στην εγκατάσταση των αυτόματων συσκευών εντοπισμού. Πιο συγκεκριμένα, βάσει του χρονοδιαγράμματος της ΓΓ Δημοσίων Εσόδων, η τοποθέτηση του GPS στα πλωτά μέσα δεν προβλέπεται πριν τα τέλη του 2016, το ίδιο και η εγκατάσταση μηχανήματος x-ray στα τελωνεία, όπως και του συστήματος ιχνηλασιμότητας σε καπνικά προϊόντα.
Οι Έλληνες πολίτες είναι πρόθυμοι να στηρίξουν όλες τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα και οποιαδήποτε πρωτοβουλία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Χρειάζεται όμως να υπάρξει σύγκρουση με το παρελθόν και τις χρόνιες παθογένειες που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία. Αλλιώς η χώρα δε θα μπορέσει να βρει το δρόμο προς την ανάπτυξη και την ευημερία, ενώ το αίσθημα της αδικίας και της εξαπάτησης θα εξακολουθεί να διακατέχει την ελληνική κοινωνία.