Πρώτες μετεκλογικές σκέψεις

Λυκούργος Χατζάκος 07 Ιουν 2014

Το αποτέλεσμα των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ευνοήτως, πυροδοτεί μια σειρά προβληματισμών, αναλύσεων και ερμηνειών –κάθε εμβέλειας, βαρύτητας και επιπέδου. Προφανώς και σε μια δημοκρατική Πολιτεία κάθε μέλος της δικαιούται να εκφράζει την γνώμη και την δική του εκδοχή των πραγμάτων. Ειδικά όταν πρόκειται για πρόσωπα που έχουν και συμμετοχή και μια ιστορική διαδρομή αυτό, η δημόσια τοποθέτηση δηλαδή, αποτελεί υποχρέωση.

Εξοργίζει όμως η περίπτωση που κάποιος, ενώ ήταν απών είτε για λόγους ψυχικής διαθέσεως είτε για λόγους καιροσκοπισμού –πολύ κακή εκδοχή η τελευταία-, προσπαθεί να καπηλευθεί ή να «γκριζάρει» την πραγματικότητα, η οποία δημιουργήθηκε μετά από μια σκληρή εκλογική μάχη. Επίσης, προκαλεί την αισθητική και θέτει σε σκληρή δοκιμασία το νευρικό μας σύστημα η εργώδης προσπάθεια κάποιων να προβλέψουν, προδικάσουν και να δώσουν τις … κατευθυντήριες γραμμές για το μέλλον και την προοπτική πορεία της Παράταξης. Φαινόμενο που παίρνει εξωφρενικές διαστάσεις με την ηλεκτρονική δημοκρατία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δύσμοιρη κεντροαριστερά!

Και όλα αυτά, γιατί ο άνθρωπος που είχε θέσει κεφαλήν υπό την Δαμόκλειο σπάθη ενός ατυχούς αποτελέσματος -σε μια περίοδο που η Παράταξη, το κόμμα στο οποίο ανέλαβε την Προεδρία, βρισκόταν στην μέση ενός κυκλώνα, έχοντας υποστεί ένα απρόσμενο δημογραφικό σοκ-, τόλμησε να εξαγγείλει αυτό που όλοι ψιθυρίζουν. Ότι απαιτείται ένα Συνέδριο του συμμαχικού πολιτικού σχηματισμού που κατάφερε στην πλέον δυσχερή συνθήκη να κρατήσει ζωντανή την προοπτική ανασυγκρότησης του Προοδευτικού Χώρου. Γιατί αυτό είναι η «Ελιά» (προσωπικά δεν ικανοποιούμαι ούτε πολιτικά ούτε αισθητικά από την ονομασία αυτή, την βρίσκω κακή και άστοχη αντιγραφή του Ιταλικού πρωτοτύπου, αλλά, αυτό είναι το λιγότερο αυτή την στιγμή). Είναι ένα stem cell του προοδευτικού χώρου, ο οποίος έχει απόλυτη και ζωτική ανάγκη να αναζωογονηθεί μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, για την οποία σε επόμενο χρόνο πρέπει να γίνει μια πραγματική συζήτηση, ώστε να καταρριφθούν μύθοι και φαντασιώσεις.

Όσον αφορά στο θέμα ΠΑΣΟΚ, τα πράγματα νομίζω –όσο και αν με ενοχλεί, με πονάει θα τολμούσα να πω-, ότι δύσκολα ο πολιτικός αυτός φορέας θα επανέλθει (αν ποτέ επανέλθει), στην θέση που είχε κατά τις αρχές του 2010. Πρέπει να συγκρατηθεί ότι, τα άλλα κόμματα στον Ευρωπαϊκό Νότο που η κρίση ξέσπασε στα χέρια τους, υπέστησαν φυσικά μειώσεις των εκλογικών μεγεθών τους? κανένα όμως δεν έφθασε στο όριο της διάλυσης, όπως συνέβη με το ΠΑΣΟΚ. Άρα η ηγεσία της περιόδου είναι άμοιρη ευθύνης;

Σήμερα, παρά τις καλές ή «καλές» προθέσεις πρέπει να ανιχνεύσουμε την κατάσταση έτσι όπως αυτή έχει διαμορφωθεί με τόλμη, ευθυκρισία και απαλλαγμένοι από taboo’s ή συναισθηματικά φορτισμένες εμμονές. Αν το Κίνημα παραμείνει με την σημερινή δομή και πλαίσιο, το μόνο που το μέλλον επιφυλάσσει είναι η συνεχιζόμενη απαξίωση και φθορά. Δικαίως ή αδίκως, το κόμμα κατηγορήθηκε και χρεώθηκε με πολλές αμαρτίες και φορτώθηκε πολλά βάρη. Κοινωνικές συμμαχίες που το στήριξαν και του έδωσαν την πολιτική κυριαρχία επί μια σχεδόν 30ετία έχουν διαρραγεί και ο χώρος λεηλατήθηκε, στην καλύτερη εκδοχή από μη σοβαρούς φορείς στα όρια ενδιαφέροντος της ψυχιατρικής (βλ. ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ) ή από λούμπεν μορφώματα, στα όρια του υποκόσμου (βλ. ΧΑυγή). Το βέβαιο είναι ότι κανείς δεν δίνει προσοχή σε εκφραζόμενες απόψεις από τον χώρο και δυστυχώς, ακόμη και πολύ σοβαρά ή και ζωτικής σημασίας τοποθετήσεις δεν ευτυχούν να βρουν ακροατήριο, το οποίο αν δεν αποδεχθεί και αναγνωρίσει την θετική πλευρά, τουλάχιστον θα ακούσει.

Από την άλλη πλευρά, είναι γεγονός ότι ένα πολύ σημαντικό, πλειοψηφικό θα έλεγα, τμήμα της κοινωνίας, παραμένει σε αναμονή δίδοντας νίκες σε υποψηφιότητες που προέρχονται από τον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς. Το άλλο σημείο που πρέπει να λάβει κάποιος υπ’ όψιν είναι το ότι η κρίση ανέδειξε το πρόβλημα προσανατολισμού και έλλειψης απαντήσεων από την πλευρά της σοσιαλδημοκρατίας σε Ευρωπαϊκό –τουλάχιστον-, επίπεδο. Η μεταστροφή του καπιταλισμού αιφνιδίασε όλους. Μέχρι πρότινος, το κέρδος παρήγαγε η υπεραξία μέσα από τον έλεγχο εργασίας και παραγωγής. Στην σύγχρονη εκδοχή, αυτό τείνει να εκλείψει και η οικονομία χειραγωγείται από τα τραπεζικά ή άλλα founds. Είναι κοινή παραδοχή ότι το χρήμα που αναφέρεται παγκοσμίως δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Η σοσιαλδημοκρατία ως ενδιάμεσο στάδιο πριν την εγκαθίδρυση επαναστατικού, ολοκληρωτικού καθεστώτος είναι πρόταση ιστορικού συμβιβασμού. Στα προηγούμενα χρόνια, λειτούργησε και έφερε ισόρροπο αποτέλεσμα κοινωνικού κράτους και ανάπτυξης. Στις μέρες μας, το αντικείμενο και το πλαίσιο του συμβιβασμού είναι ζητούμενα. Αν συνυπολογισθεί ότι στην χώρα μας ο καπιταλισμός ήταν στην . . . Βαλκανική εκδοχή του, με όλες τις γνωστές γενετήσιες παθογένειες τότε γίνεται εύκολα κατανοητό ότι η σοσιαλδημοκρατική προοδευτική πρόταση, η οποία θα εκφράσει τον «όλο» Προοδευτικό χώρο και θα τον καταστήσει ρεύμα πλειοψηφίας, δεν μπορεί να προκύψει από έναν και μόνο φορέα, τουλάχιστον όχι από τις υπάρχουσες δομές.

Επομένως ο ερεθισμός του κομματικού πατριωτισμού στο ΠΑΣΟΚ και η πρόκληση συναισθηματικών φορτίσεων είναι είτε ιδιοτελής πρακτική είτε επιπόλαιη και αφελής ανάγνωση των δεδομένων, σε κάθε περίπτωση αδιέξοδος και απρόσφορος δρόμος. Η ανασύνταξη, η ανασυγκρότηση του χώρου της κεντροαριστεράς δεν προκύπτει από επικλήσεις πνευμάτων, θυσίες στους προγόνους και τις ουράνιες δυνάμεις.

Είναι αποτέλεσμα διεργασιών πολιτικών με την μέγιστη δυνατή συμμετοχή και διευρυμένους πολιτικούς ορίζοντες, λαμβανομένων, πάντοτε, υπ’ όψιν των διεθνών δεδομένων και παραμέτρων. Δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι το σύνθημα που κυριάρχησε με το ΠΑΣΟΚ το 1981, σήμερα αποτελεί κεντρικό σύνθημα –άκρως αποδοτικό-, στα χείλη των υποδίκων εγκληματιών. Η προοδευτική παράταξη, η κεντροαριστερά έχει την ιστορική ευθύνη να διαμορφώσει σύγχρονο και πραγματικό λόγο και θέσεις.. Όχι αφηρημένες γενικότητες και ευχολόγια. Αλλά σε συγκεκριμένα πεδία πολιτικής και με συγκεκριμένες, σαφείς προτάσεις. Οφείλεται απολύτως συγκροτημένη θέση για τους τομείς:

• Της Παιδείας

• Της αποκατάστασης των θεσμικών λειτουργιών στην δημοκρατική διαδικασία. Εκλογικός νόμος που θα εστιάζει στην αποκατάσταση των ελλειμμάτων στην λειτουργία του πολιτικού συστήματος και όχι στην χειραγώγηση από ομάδες ηγεμονίας. Η πολιτική διεργασία πρέπει να πείθει και να είναι υπόθεση που αφορά όλους. Εντός και εκτός πολιτικών σχηματισμών.

• Της αλλαγής του διοικητικού συστήματος της χώρας: καμία διαρθρωτική αλλαγή δεν θα μακροημερεύσει και ούτε θα αποδώσει, αν εφαρμοσθεί από ένα διεφθαρμένο και απηρχαιωμένο εργαλείο και ένα συγκεντρωτικό κράτος.

• Της ανάπτυξης: τι, πώς, ποιοί, πότε. Με σαφή και χρονικά οριοθετημένη πρόταση του νέου παραγωγικού μοντέλου.

Ας αφεθούν λοιπόν οι ιδιοτελείς σκοπιμότητες ή/και οι αφελείς σεχταριστικές, αριστερίστικου τύπου πρακτικές. Το ζήτημα δεν είναι ποιος θα έχει τα κλειδιά στην επόμενη ημέρα, αλλά να υπάρχει το οικοδόμημα.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να συγκρατούνται τα εξής δύο στοιχεία: το γεγονός ότι στην Παράταξη Καμίνη κατέστη δυνατή η συσπείρωση όλων εκείνων των προοδευτικών δυνάμεων, που σε άλλο επίπεδο ήταν αδύνατον να συνεννοηθούν και να συνυπάρξουν και το ότι σε διαφορετική εκδοχή, ο κόσμος της παράταξης αφήνεται να λεηλατείται και οι δρόμοι οδηγούν είτε προς την αριστερόφρονα ανοησία του ΣΥΡΙΖΑ είτε στις εθνικολαϊκιστικές ορδές είτε στην ολική εξαφάνιση της ΔΗΜΑΡ. Η αδράνεια και η πολιτική των κλαυθμών «εν ύδασι ποταμών Βαβυλώνος, του μνησθείναι υμίν της Σιών», τίποτε θετικό και δημιουργικό δεν συνεπάγεται.