Προοδευτική διακυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση

Θόδωρος Σούμας 29 Ιαν 2021

Σήμερα, στην Ελλάδα είναι απαραίτητες και ώριμες μια σειρά δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος, στην παιδεία, στην υγεία, στο δημόσιο και στις ΔΕΚΟ, στο πεδίο της πολιτικής, της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων. Αναγκαίος είναι κι ο καλά οργανωμένος κι αποτελεσματικός αγώνας εναντίον του κορονοϊού· αλλά και εναντίον των επιβουλών του νεοοθωμανού ισλαμιστή Ερντογκάν, ο οποίος υιοθετεί συχνά ως εργαλείο του την προώθηση μεταναστών από την Τουρκία στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Αυτός ο αγώνας πρέπει και μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με τις διερευνητικές επαφές με την κυβέρνηση Ερντογκάν, χωρίς μεγάλες προσδοκίες και ψευδαισθήσεις αλλά με επιμονή κι υπομονή στον δρόμο της συνεννόησης, της προσφυγής στη διεθνή διαιτησία, της συμφιλίωσης και της ειρήνης.


                            Η προοδευτική διακυβέρνηση

Η πρόταση του Γ.Παπανδρέου και άλλων ομοϊδεατών του για μια μεθαυριανή “προοδευτική διακυβέρνηση” κι η ενδεχόμενη, αυριανή συμμαχία Τσίπρα – Γ.Παπανδρέου δεν παρέχουν καμιά απολύτως εγγύηση για επιτυχίες στα προαναφερθέντα μέτωπα, ούτε βέβαια σε αυτό της δοκιμαζόμενης από τον κορονοϊό οικονομίας. Διότι τα όπλα τους είναι φθαρμένα, δοκιμάστηκαν ανεπιτυχώς για το διάστημα που κυβέρνησαν μετά τη χρεοκοπία, ο καθένας με άλλη μέθοδο βέβαια (και αντιτιθέμενοι, τότε, ο ένας στον άλλον). Η προτροπή του Γ.Α.Παπανδρέου – όπως και του Α.Τσίπρα ουσιαστικά – για "προοδευτική διακυβέρνηση" και αντινεοδημοκρατική συσπείρωση είναι προβληματική επειδή η προοδευτική – δημοκρατική κατεύθυνση και προοπτική δεν προσφέρονται ούτε από τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε από μια συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – Γ.Παπανδρέου (ή ακόμη και Φώφης Γεννηματά), γιατί αυτή θα οικοδομείτο σε συζητήσιμη, σαθρή και όχι μεταρρυθμιστική κι εποικοδομητική πολιτική βάση. Δηλαδή πάνω στην πλατφόρμα της στείρας αντιπολίτευσης, της άρνησης των αναγκαίων σήμερα οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων κυρίως του κράτους και της παιδείας, της ανάσυρσης παλιών και ξεπερασμένων συμβόλων, διλημμάτων και δοξασιών: πως η Ελλάδα, η δημοκρατία και η οικονομία της κινδυνεύουν σήμερα από τον φιλελεύθερο κεντρο(δεξι)ό Κυριάκο Μητσοτάκη και πως θα μας "σώσει" από αυτόν η "ηρωική", σχηματικότατη κι αφελής επίθεση εναντίον του από το ανεπαρκές κι αμφισβητήσιμο πολιτικά, μέτωπο ΣΥΡΙΖΑ – Γ.Α.Π. και λοιπές προοδευτικές δυνάμεις (Φώφη;)... Τα οράματα και πολιτικά παροράματα του Γ.Α.Π. να επιθυμεί να προχωρήσει, πιθανά, αγκαλιά με το κόμμα που πρωτύτερα τον καθύβριζε, δείχνουν ανυπαρξία πολιτικής κρίσης και μνήμης για τα ατυχή συμβάντα της προηγούμενης μόλις δεκαετίας, αμέσως μετά την χρεοκοπία, και για τη δημαγωγική, επιθετικότατη, εθνικολαϊκιστική, αντισυστημική, ευρωσκεπτικιστική και αδίστακτη αντιπολιτευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ, και προκαλούν μονάχα οίκτο. 


                           Η σοσιαλδημοκρατικοποίηση

Οι απόπειρες του Α.Τσίπρα να σοσιαλδημοκρατικοποιήσει, υποτίθεται, τον ΣΥΡΙΖΑ, να τον κάνει δηλαδή κόμμα πιο ρεαλιστικό, ανοιχτό, πραγματιστικό και προσγειωμένο, δείχνουν δυστυχώς ανέφικτες. Γίνεται φανερό πως δεν αρκούν γι αυτά οι “γέφυρες” των πρώην πασοκικών στελεχών. Όταν τον τόνο στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική συμμαχία εξακολουθούν να δίνουν, από το εσωτερικό του, δογματικά στελέχη σαν τους Πολάκη, Καρτερό, Καρανίκα, Λάμπρου, Κυρίτση, κ.α., συν στελέχη ουσιαστικά άσχετα από πολιτική, αυτές οι ρεαλιστικές μεταβολές είναι αδύνατο να πετύχουν και να ριζώσουν. Η νοοτροπία, το ύφος, η μόρφωση, η κουλτούρα, και ειδικά η πολιτική κουλτούρα τέτοιων άτεγκτων και μονοκόμματων στελεχών δεν το επιτρέπει, δεν επιτρέπει την κίνηση προς τα εμπρός και την απαραίτητη κοινωνικοπολιτική επίγνωση, αυτογνωσία και ανασυγκρότηση. 

Άλλο σημαντικό θέμα, βέβαια, είναι αν ο ίδιος ο εμπνευστής της ιδέας της μετεξέλιξης και του πολιτικού ανοίγματος του ΣΥΡΙΖΑ, ο πρόεδρός του, είναι επαρκής, φερέγγυος και αρκετά καταρτισμένος γι αυτή την ανανέωση και μεταμόρφωση που ευαγγελίζεται. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να γίνει κανονικό, σοβαρό, υπεύθυνο, ανοιχτό, εποικοδομητικό και ορθολογικό σοσιαλιστικό κόμμα. Μπορεί, όμως, με τις προδιαγραφές που έχει; Αντί ο αρχηγός του να σκορπά δεξιά κι αριστερά, καθώς και μέσα στο κόμμα του, ωραία και παχιά λόγια, ας αρχίσει να εφαρμόζει στην αντιπολιτευτική τακτική του ρεαλιστικές, θετικές κι εποικοδομητικές αρχές, οι οποίες χαρακτηρίζουν τη σοσιαλδημοκρατία. Αυτό που μετρά είναι η πολιτική, αντιπολιτευτική πράξη και όχι τα μεγάλα λόγια κι οι υποσχέσεις, όταν μάλιστα πολλές προηγούμενες διαψεύστηκαν οικτρά, και ενώ ακόμη έχει ως αριστερό ψάλτη τον Πολάκη.

Όταν η κυβέρνηση θέλει να κλείσει έναν τομέα λόγω κορονοϊού, ο ΣΥΡΙΖΑ φωνάζει εναντίον γιατί θα πληγεί η οικονομία, όταν η κυβέρνηση θέλει να ανοίξει έναν τομέα, ο ΣΥΡΙΖΑ ωρύεται πως θα διαδοθεί η πανδημία... Βρίσκονται συνέχεια στον αρνητισμό, στο αντίθετο, στο μείον, δεν προτείνουν θετικές, εποικοδομητικές κι υλοποιήσιμες λύσεις. Απλά λένε πάντα ΟΧΙ, μεγαλοποιώντας άμετρα ακόμη και τα μικρά θέματα. Το μόνο που καταφέρνουν έτσι είναι να πριονίσουν το αριστερό κλαδί στο οποίο κάθονται.


                      Οι συνήθεις, μηχανικές πρακτικές

Οι πρακτικές του ΣΥΡΙΖΑ σε πολλά θέματα, από τη Νοvartis έως τις υπόγειες, παράτυπες προσπάθειές του να ποδηγετήσει τη Δικαιοσύνη καθώς και τα ΜΜΕ, να στήσει νέα τζάκια και νέα συγκροτήματα μέσων και τύπου, και να τα κουμαντάρει – καθοδηγήσει αμφότερα, ήταν προβληματικές, ύποπτες και παρεξηγήσιμες μεθοδεύσεις, από τη δημοκρατική σκοπιά της αναγκαιότητας να γίνουν σεβαστοί οι θεσμοί και οι νόμιμες διαδικασίες της πλουραλιστικής, φιλελεύθερης, ανοιχτής δημοκρατίας. Τέτοιοι ακραίοι, δογματικοί και στενοκέφαλοι πολιτικοί δεν μπορούν βέβαια να αναδιοργανώσουν, να βελτιώσουν και να αναγεννήσουν τον κοινοβουλευτισμό. Επεδίωξαν βασικά τον έλεγχο της λειτουργίας της δημοκρατίας, τον έλεγχο των θεσμών και των “αρμών” της, ώστε να την κάνουν να λειτουργεί υπέρ της εξουσίας τους και των πολιτικών συμφερόντων τους. Είχαμε ενδείξεις για απαράδεκτα παρακυκλώματα της κυβερνώσης αριστεράς. Έπεσε με τα μούτρα στον έλεγχο των τηλεοπτικών καναλιών και των ΜΜΕ, στα παρακυκλώματα στη δικαιοσύνη, ακόμη και στην πυροσβεστική. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της νομοθέτησε νέο, χαλαρό ποινικό κώδικα που ελάφρυνε τις ποινές διαφόρων εγκληματιών, οι οποίοι όταν αποφυλακίστηκαν ξαμολύθηκαν πάλι στη δουλειά.

Οι ψηφοφόροι, ιδιαίτερα οι κεντρώοι, δεν ξεχνούν εύκολα τις χοντρές παρατυπίες: Νωθρές κι αναποτελεσματικές αντιδράσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στην πυρκαγιά στο Μάτι· αναίτια, διχαστική, ανόητη και τυχοδιωκτική πρόκληση ψευδεπίγραφου δημοψηφίσματος το 2015 με έντονα επιβλαβείς οικονομικές και εθνικές πολιτικές συνέπειες· αυταρχική, στραγγαλιστική κι υστερόβουλη απόπειρα περιορισμού των ιδιωτικών καναλιών σε μόνο τέσσερα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, ώστε να τα ελέγχει ευκολότερα. Σκηνοθετημένη παγίδευση πολιτικών αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση – οικονομικό σκάνδαλο Νovartis. 


Ακόμη και σήμερα, πολλές φορές ο τρόπος που ασκείται η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ είναι άγονος, μηχανικός, σχεδόν τυφλός κι αυτοματοποιημένος. Στην αρχή αρνήθηκε την κατάργηση του ασύλου της ανομίας των αναρχομπαχαλάκηδων και των ντίλερς στα ΑΕΙ. Έβαλε πλάτη στις παράτυπες μεθοδεύσεις του προερχόμενου από τη δεξιά, πρώην υπουργού Δικαιοσύνης του. Κατόπιν καταδίκασε τον θεμιτό αγώνα της κυβέρνησης να κρατήσει τα σύνορα του Έβρου αδιαπέραστα από τους κατευθυνόμενους από τον Ερντογκάν μετανάστες, που επεδίωκαν να σπάσουν, ως πολιορκητικός κριός, εν καιρώ έξαρσης της πανδημίας, τα ελληνικά σύνορα. Μετά αρνήθηκε τη λίγο πολύ θετική αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού από την κυβέρνηση. Αρνείται οποιαδήποτε αλλαγή και μεταρρύθμιση στην παιδεία: Από τις ανώδυνες τηλεμεταδόσεις μαθημάτων έως τη θέσπιση ελάχιστης βάσης εισαγωγής από τις Σχολές, ώστε να ανέβει το επίπεδο των φοιτητών και της διδασκαλίας· από τον περιορισμό των αιωνίων φοιτητών και της διάρκειας της φοίτησής τους έως την αξιολόγηση του διδακτικού προσωπικού στις διάφορες βαθμίδες. Σήκωσαν την παντιέρα της “επανάστασης” ενάντια στην τηλεμετάδοση των μαθημάτων στην παιδεία, λες και βιντεοσκοπώντας τον καθηγητή θα μετατρεπόταν η εκπαιδευτική Ελλάδα σε πελώριο τηλεοπτικό Big brother, σε άθλιο reality show!