Έχουν συνηθίσει οι κομματικοί μηχανισμοί και οι ηγεσίες τους, στο πλαίσιο της λογικής των στελεχιακών κομμάτων, σε αντίθεση με τα κόμματα εκφράσεις κοινωνικών δυνάμεων, να εκφράζονται - για επικοινωνία δήθεν με την κοινωνία - θεωρώντας ότι θα πρέπει να γίνεται αποδεκτό ότι και αν αναφέρεται στις ανακοινώσεις τους. Χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ότι υπάρχει πιθανότητα να προκαλέσουν προβληματισμούς τα περιεχόμενα των ανακοινώσεων αυτών. Αναφέρεται για παράδειγμα (ανάμεσα σε άλλα) στην ανακοίνωση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ: "Για πολλές δεκαετίες τηρήθηκε μια παράδοση με ισχυρό ενωτικό συμβολισμό, που εξασφάλιζε ευρύτερες συναινέσεις για τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό." Ας διερευνήσουμε με σύντομο τρόπο αυτή την έκφραση.

Πρώτος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος (1975 - 1980). Προέρχεται από τη δεξιά παράταξη και προτάθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, πρωθυπουργό και πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Αμέσως μετά, Πρόεδρος εκλέγεται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (1980 - 1985). Προέλευση από τη δεξιά και προτάθηκε από τη Νέα Δημοκρατία. Στη συνέχεια, εκλέγεται ο Χρήστος Σαρτζετάκης (1985 - 1990). Προέρχεται από το Δικαστικό Σώμα, θεωρήθηκε ανεξάρτητος και προτάθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου, σε μια συγκυρία καταστάσεων που δεν είναι του παρόντος να αναφερθούν. Επόμενος πρόεδρος εκλέγεται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (1990 - 1995), με πρόταση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, από τη δεξιά. Ο προερχόμενος από τη δεξιά, Κωνσταντίνος (Κωστής) Στεφανόπουλος είναι αυτός που συνεχίζει στη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας (1995 - 2005), μετά από πρόταση της Πολιτικής Άνοιξης του Αντώνη Σαμαρά, με προέλευση επίσης από το δεξιό χώρο και συμφωνία του ΠΑΣΟΚ (για να αποφευχθούν οι εκλογές που υπήρξε αίτημα της Νέας Δημοκρατίας).

Τη σκυτάλη στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα πήρε ο Κάρολος Παπούλιας (2005-2015), από το χώρο του ΠΑΣΟΚ. Προτάθηκε από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, από το χώρο της δεξιάς. Υπέρ της πρότασης εκφράστηκε το ΠΑΣΟΚ και ο ΛΑΟΣ. Φθάνουμε, έτσι, σε άλλη μια συγκυρία καταστάσεων, που επίσης δεν είναι ο χώρος να αναφερθούν. Πρόεδρος εκλέγεται ο Προκόπης Παυλόπουλος, από το χώρο της δεξιάς (2015-2020). Προτάθηκε από τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, από τον ΣΥΡΙΖΑ με υποστήριξη των ΑΝΕΛ και Νέας Δημοκρατίας, από το χώρο τη δεξιάς. Ολοκληρώνουμε την μικρή αυτή αναφορά στη διαδοχή στον Προεδρικό θώκο της Ελληνικής Δημοκρατίας με την σημερινή - πρώτη γυναίκα - Πρόεδρο Κατερίνα Σακελλαροπούλου, από το χώρο της Δικαιοσύνης (2020 - σήμερα). Υπήρξε πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, από το χώρο της δεξιάς και στήριξη από το ΠΑΣΟΚ.

Τώρα, ας συμπιέσουμε λίγο τα δεδομένα που σχετίζονται με τον Προεδρικό θώκο της Ελληνικής Δημοκρατίας: Έχουμε, σε αυτόν, τέσσερις (4) προσωπικότητες που προέρχονται από τον πολιτικό χώρο της δεξιάς, μία (1) που προέρχεται από τον πολιτικό χώρο του ΠΑΣΟΚ και δύο (2) που προέρχονται από το χώρο της Δικαιοσύνης με χαρακτηριστικό την πολιτική ανεξαρτησία. Από τις προσωπικότητες αυτές πέντε (4 από το χώρο της δεξιάς και 1 από το ΠΑΣΟΚ) προτάθηκαν από το χώρο της δεξιάς, μία (1, ανεξάρτητος) από το χώρο του ΠΑΣΟΚ και μία (1, από τη δεξιά) προτάθηκε από το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ σε συνέργεια με τον πολιτικό χώρο πέραν της δεξιάς (ΑΝΕΛ).

Για εμάς, τους απλούς ανθρώπους, τα πολιτικά-κοινωνικά υποκείμενα τα οποία δεν συνδέονται με εξουσιαστικούς μηχανισμούς, προκύπτει ένα ερώτημα: Αναδύεται από τα δεδομένα αυτά κάποιο μοτίβο συσχέτισης του πολιτικού χώρου προέλευσης της προσωπικότητας που εκλέχθηκε από την Ελληνική Βουλή, με τον πολιτικό χώρο που κάνει την πρόταση της προσωπικότητας για την Προεδρία; Αμέσως μετά, ως δευτερογενές ερώτημα: μπορεί να υποστηριχθεί ότι τα δεδομένα στηρίζουν την άποψη πως διαμορφώνεται κάποια "παράδοση με ισχυρό ενωτικό συμβολισμό, που εξασφάλιζε ευρύτερες συναινέσεις για τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό";

Το εμφανές των απαντήσεων επιβάλει ένα ακόμη ερώτημα: Δεν έχει προσέξει το ΠΑΣΟΚ αυτές τις συσχετίσεις; Από ότι φαίνεται τα "στελέχη" του ξεχνούν συμπεριφορές του παρελθόντος που πλήγωσαν την Κοινωνία και τα πολιτικά υποκείμενα που την συγκροτούν και με κάποιο τρόπο τείνουν να τις επαναλαμβάνουν. Μας ενδιαφέρει το ΠΑΣΟΚ, επειδή θεωρήθηκε ότι "Το (νέο) ΠαΣοΚ οφείλει να διαμορφώνει τα μέρη των προτάσεων που το προσδιορίζουν με επιστημονικό τρόπο: να εντοπίζει, να μελετά, να μετρά (τα στοιχεία που εντοπίζει στο πλαίσιο των κοινωνικών διεγέρσεων) και να τεκμηριώνει ορθολογικά τις επιλογές του, τις οποίες οφείλει να θέτει αμέσως και καθαρά στον κοινωνικό διάλογο". Ότι "οφείλει να προτείνει στο πλαίσιο των κρατικών θεσμών εκείνα τα χαρακτηριστικά - εκείνες τις ιδέες - που μπορούν να υποστηριχτούν επαρκώς με επίκληση εμπειρικών δεδομένων και όχι αυτών που αναδύονται στο πλαίσιο των μεταφυσικών «πιστεύω»" [1]. Ακόμη θεωρήθηκε και υποστηρίχθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ "οφείλει να επιχειρήσει την υπέρβαση της οργανωτικής ανεπάρκειας του (παλιού) ΠΑΣΟΚ" και να συνθέσει τη Νέα Πρόταση Αλλαγής με κύρια σημεία "Μελέτη, Γνώση, Ατομική Συμμετοχή, Οργάνωση, Κοινωνική Έκφραση, Αλήθεια!" [2].

Προπαντός Αλήθεια, αλλιώς ...

[1] Η ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ (και όχι μόνο): Για το μετασχηματισμό της μάζας σε κοινωνία προσώπων ελεύθερων με γνώση. Metarithmisi.gr 10 Ιουνίου 2024

[2] Η Ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ για τη Μελλοντική Εξελιγμένη Κοινωνία – Η Ευθύνη μας. Metarithmisi.gr 21 Ιουνίου2023