Παρ’ όλο που πολλοί ευρωπαϊστές και φιλελεύθεροι σοσιαλδημοκράτες κριτικάραμε ως πολύ προβληματική τη μονόπλευρη και «σεχταριστική» έναντι των δύο ηγετών των δυο μεγαλύτερων κομμάτων, που τους απέκλειε από πρωθυπουργούς, τακτική του Νίκου Ανδρουλάκη, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως αυτή η τακτική επιλογή του «έπιασε», πέτυχε και έπεισε αρκετούς ψηφοφόρους που θέλησε να επαναπατρίσει… Τελικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Ανδρουλάκης, δικαιώθηκε με τον διμέτωπο αγώνα του. Γιατί από τη σκοπιά του αποτελέσματός της αυτή η πολιτική επιλογή άρεσε στους παραδοσιακούς πασόκους και σε όσους άφησαν τον ΣΥΡΙΖΑ για να επιστρέψουν στο ΠΑΣΟΚ, και κατάφερε στην πράξη να τους προσελκύσει, ακόμη και αν μας φαινόταν απλοϊκή, μονομερής, απόλυτη και μηχανιστική… Ίσως απλά γιατί έτσι σκέπτονται αρκετοί κεντροαριστεροί ψηφοφόροι, τον παλμό των οποίων έπιασε ο σχετικά άπειρος Κρητικός πολιτικός και τους οδήγησε στο να τον ψηφίσουν, ανεβάζοντας το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ…
Μα ας δούμε και το αν ο Ανδρουλάκης και το κόμμα του βάζουν τις βάσεις, έστω ως ελάσσων αντιπολίτευση, για να ασκήσουν μια θετική, στοιχειοθετημένη και καλά συγκροτημένη αντιπολιτευτική πολιτική, δεδομένου του ότι η μείζων αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να το πράξει λόγω πλήρους έλλειψης πολιτικής και «ηθικής» (μιλάμε για το πολιτισμένο πολιτικό ήθος) επάρκειας. Ας χρησιμοποιήσουμε και την κριτική άποψη έναντι του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, του φίλου, πρώην σ. Ηλία Κανέλλη, παραφράζοντας ή συμπληρώνοντας τις ιδέες του. Ο Η.Κανέλλης μας λέει πως οι ψηφοφόροι δεν μετακινήθηκαν επειδή πείστηκαν από τον πολιτικό λόγο του Ανδρουλάκη, από το πρόγραμμά του ή τις προσδοκίες που δημιούργησε. Ο λόγος του, υποστηρίζει, ήταν συνθηματολογικός, μια πράσινη παραλλαγή του ύφους του Τσίπρα. Επιπλέον, οι πασόκοι ομιλητές κι εκπρόσωποι πλαγιοκοπήθηκαν στα τηλεοπτικά πάνελ για την αδυναμία κοστολόγησης βασικών οικονομικών επαγγελιών. Ακόμη, έβλαψαν το κόμμα τους θέτοντας ζητήματα της φορολογικής πολιτικής που δεν τα γνώριζαν καλά, ενώ όφειλαν να αφήσουν τον συγγραφέα του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργό οικονομίας, Ν.Χριστοδουλάκη και τον πρόεδρό τους να αναφέρονται, μόνοι αυτοί, στα σύνθετα φορολογικά θέματα. Το ΠΑΣΟΚ ανέβηκε εκλογικά επειδή κατέρρευσε ο ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα κάποιοι ψηφοφόροι που δεν θα ήθελαν να ψηφίσουν ΝΔ, να επαναπατρισθούν στο ΠΑΣΟΚ, τον εταίρο του παλαιού δικομματισμού. Δεν είναι τυχαίο ότι, και σήμερα, οι ψήφοι του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο βασικός τροφοδότης του πολιτικού εγχειρήματός του Ανδρουλάκη. Το δήθεν «αντισυστημικό» προφίλ και ο αντιδεξιός λόγος του μόνο σε απογοητευμένους από τον ΣΥΡΙΖΑ, αριστεροπασόκους, μπορούν να έχουν πέραση. Αντίθετα, όσα λέει για τον Κυριάκο Μητσοτάκη προκαλούν αμηχανία στο κεντρώο και μετριοπαθές πασοκικό ακροατήριο. Η νέα γραμμή του Ανδρουλάκη συνοψίζεται στο σύνθημα που απήγγειλε στο Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματός του ότι «πραγματικός φόβος δεν είναι αυτός της ακυβερνησίας αλλά της παντοδυναμίας του συστήματος εξουσίας του Μητσοτάκη»! Είναι σύνθημα λογικά ελλειμματικό, όπως και η υπόσχεσή του, ότι και 149 βουλευτές να έχει ο Μητσοτάκης δεν συγκυβερνά μαζί του! Πως θα προτιμούσε να μας σύρει σε τρίτες εκλογές! Γράψαμε σε προηγούμενα άρθρα μας πως μια κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε ενδεχομένως να υποστηρίξει με μεγάλο εύρος αντιπροσωπευτικότητας και νομιμοποίησης τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Μα αν δεν θέλει ο γαμπρός, ο Ν.Ανδρουλάκης, δυστυχώς γάμος δεν μπορεί να γίνει. Ακόμη, αν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ συνεχίσει να μην κάνει τον κόπο να εξηγεί ορθολογικά κι επιστημονικά τι συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία και οικονομία, υπάρχει κίνδυνος να μη συμβάλει ούτε καν σε μια συνετή, σε μια προγραμματική αντιπολίτευση, η οποία σίγουρα χρειάζεται στο κοινοβουλευτικό μας πολιτικό σύστημα. Όπως αποδεικνύεται, οι πολίτες διεκδικούν από το 2019, ένα ρεαλιστικό, προγραμματικό και πραγματιστικό πολιτικό σύστημα με δυνάμεις οι οποίες θα κάνουν τεχνοκρατικά τη δουλειά τους, συνετά, οργανωμένα, συγκροτημένα και λογικά. Οι πολίτες δεν χρειάζονται έναν καινούργιο Τσίπρα, με πράσινο χρώμα, μας διαβεβαιώνει ο Κανέλλης. Ένα αντιπολιτευόμενο κόμμα δεν πρέπει να στηρίζεται στα συνθήματα, στις σχηματοποιήσεις και στον βερμπαλισμό, αλλά να έχει ολοκληρωμένη, συγκροτημένη, ρεαλιστική κι εποικοδομητική στάση στα δυσεπίλυτα οικονομικοκοινωνικά ζητήματα της χώρας…
Δεν αναμένουμε να αλλάξουν ιδιαίτερα τα ποσοστά των ισχυρότερων κομμάτων, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ,ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ, που μπορούν να κερδίσουν ή να χάσουν 1-2% των ψηφοφόρων. Το μεγάλο διακύβευμα των δεύτερων εκλογών είναι να προκύψει κυβέρνηση από αυτές, μια κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη, και να μη γίνουν και τρίτες εκλογές, δεδομένου πως ο Ανδρουλάκης δεν δέχεται συνεργασία με τον Μητσοτάκη. Άρα το βασικό, κρίσιμο και ουσιαστικότατο διακύβευμα των δεύτερων εκλογών είναι αν θα πάμε σε τρίτες εκλογές ή όχι, αποκτώντας αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Το δεύτερο όχι αμελητέο διακύβευμα είναι εάν θα μπουν κάποια νέα μικρά κόμματα στη Βουλή και ποια (είναι το ένα χειρότερο από το άλλο, όπως αποδεικνύει κι η παραβίαση της δημοκρατικής δεοντολογίας, όπου οι αρχηγίσκοι τους, Βελόπουλος, Κωνσταντοπούλου και Νατσιός υποβάθμισαν στη λίστα των ψηφοδελτίων τους, τους έχοντες τις περισσότερους ψήφους υποψήφιους βουλευτές, για να προωθήσουν τα υπάκουα φιλαράκια τους! Ω, πόση η δημοκρατικότητα των μικρών και πόσο πολύ αμφισβητεί την «αντιδημοκρατικότητα» των τριών μεγαλύτερων κομμάτων εξουσίας!). Το αν θα μπουν κάποια νέα μικρά κόμματα στη Βουλή θα επηρεάσει και το όριο της αυτοδυναμίας που θα απαιτηθεί για να έχουμε επιτέλους (αυτοδύναμη νεοδημοκρατική) κυβέρνηση και για να μην καταφύγουμε σε τρίτη αναμέτρηση. Άρα το ΝΑ ΜΗΝ ΨΗΦΙΣΤΟΥΝ είναι ένα σοβαρότατο επίδικο, είτε είναι ακροδεξιά, σοβινιστικά και ψευτοχριστιανικά μορφώματα, η ΝΙΚΗ και η Ελληνική Λύση, είτε μάζωξη αριστερών και δεξιών, ανεύθυνων κι ανερμάτιστων, ψευτοπατριωτών τυχοδιωκτών όπως η Πλεύση Ελευθερίας.
Ουσιαστικά η μόνη διέξοδος προς τα εμπρός, προς την πολιτική των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων στην κοινωνία, το δημόσιο και τους κοινωνικούς τομείς του, την οικονομία και τις ΔΕΚΟ, την πολιτική και οικονομική σταθερότητα που θα κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, των Ελλήνων και ξένων επενδυτών κι επιχειρηματιών, είναι, αν το δούμε προσγειωμένοι, η αυτοδυναμία Μητσοτάκη, προς ενίσχυση των μεταρρυθμίσεων. Αναζητείται από τη χώρα και τη μελλοντική κυβέρνησή της, διέξοδος προς τα εμπρός, προς την πολιτική και οικονομική σταθερότητα, που θα κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ελλήνων επενδυτών κι επιχειρηματιών και των ξένων επενδυτών, και προς την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στους κοινωνικούς τομείς του κράτους (ΕΣΥ, παιδεία, κ.τ.λ.) και την οικονομία με στόχο την ανάπτυξη· επίσης την αποδέσμευση από την κυριαρχία της κρατικίστικης και λαϊκιστικής, συντεχνιακής, πελατειακής λογικής. Η κυβέρνηση υπήρξε αποτελεσματική και θετική στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, της λαίλαπας του κορονοϊού, της επιθετικότητας του Ερντογκάν χάρη σε μια εξωτερική πολιτική που δυνάμωσε πολύ τις συμμαχίες της Ελλάδας και τον οπλισμό της χώρας, τη θωράκιση κι ανόρθωση της οικονομίας και την ισχυροποίηση των επενδύσεων, την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών και της διεθνούς οικονομίας στην ελληνική οικονομία, τη μεγάλη ενίσχυση της ψηφιοποίησης των κρατικών λειτουργιών (υπουργείο Πιερρακάκη), κ.α. Η ορμή όμως της μεταρρυθμιστικής πνοής δεν μπόρεσε να είναι όσο δυνατή επιβάλλεται από τις μεγάλες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας σε ορισμένους τομείς του δυσλειτουργικού δημοσίου, στη δικαιοσύνη, σε ορισμένες κρατικές υποδομές όπως στους σιδηρόδρομους και στο ΕΣΥ.