Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι προϋπόθεση για την έναρξη της συζήτησης και την ελάφρυνση του χρέους, δύο προϋποθέσεις αναγκαίες (αν και όχι, από μόνες, ικανές) για να σταθεροποιηθεί το έδαφος της οικονομίας και να προσβλέψουμε σε ανάκαμψη και μεγέθυνση. Η αξιολόγηση εξελίσσεται, όμως, άσχημα. Η ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων είναι κυριολεκτικά στο μηδέν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (καταφέραμε να) συντάσσεται με το ΔΝΤ στο θέμα των δημοσιονομικών κενών, τα φορολογικά μέτρα είναι στον αέρα. Στο επίκεντρο το ασφαλιστικό, που απορρίπτεται, καθώς οι αλλαγές δεν αποφέρουν (τα υπεσχημένα) 1,8 δισ. ευρώ. Ο κόμπος είναι εδώ, η θηλιά σφίγγει, το σχέδιο Σόιμπλε επανέρχεται στο τραπέζι.
Η κυβέρνηση έκανε δύο κρίσιμα λάθη. Ανοιξε με πρωτοβουλία της το ασφαλιστικό, πρόωρα και λαθεμένα (ως αν ήταν παρακλάδι του φορολογικού…) και, δεύτερο, δεσμεύτηκε ότι δεν θα περικοπούν οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις. Ετσι, παγιδεύτηκε και παγίδευσε τη χώρα. Περικοπές θα γίνουν – αφού δεν βγαίνει ο λογαριασμός. Δεν πρέπει να γίνουν οριζόντιες περικοπές – θα είναι απαράδεκτο. Απομένουν οι περικοπές στους πρόωρα συνταξιοδοτηθέντες (από την ηλικία των 40 ή των 48 ετών) αναλογικά με τη σημερινή ηλικία τους και, δεύτερο, στη χρηματοδότηση που υποχρεώνεται να δίνει ο φορολογούμενος στα «ευγενή» Ταμεία – ΟΤΕ και ΔΕΗ. Μέτρα βραχυπρόθεσμα, έως ότου γίνει μια πραγματική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού – με έναρξη διαλόγου αμέσως μετά την αξιολόγηση.
Εύκολες λύσεις, δυστυχώς, δεν υπάρχουν. Μόνο επώδυνες. Γι’ αυτό, άλλωστε, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποφεύγουν να διατυπώσουν ισχυρές προτάσεις. Κάποιοι προτείνουν να βαρύνουμε ακόμη περισσότερο τις νεότερες γενιές, δεσμεύοντας πόρους από το μέλλον – πετρέλαια, αέριο και άλλα αμφιλεγόμενα. Αλλά και η Ν.Δ. (που αποφεύγει τέτοιες ανοησίες…) διατυπώνει προτάσεις εντελώς ανεπαρκείς. Διότι, κι αν ακυρωθούν (ορθώς!..) οι αυξήσεις σε δημοσίους υπαλλήλους, εξοικονομούνται 150 εκατ. ευρώ. Κι αν διωχτούν όλοι οι ειδικοί σύμβουλοι από τα υπουργεία, έστω ότι εξοικονομούνται κι άλλα 30 εκατ. ευρώ.
Σύνολο, 180 εκατ. Αναζητούνται ακόμη 1,62 δισ. ευρώ. Η Ν.Δ. δεν είναι ακόμη σε θέση να διατυπώσει κάποια σοβαρή συνολική πρόταση.
Προφανώς, ουδείς είναι ευτυχής με τις εξελίξεις, κάθε άλλο. Αλλο αυτό και άλλο αν λίγοι αγρότες νομίζουν ότι δικαιούνται προνόμια έναντι των μισθωτών (παρόλο που η κρίση έχει τσακίσει τα αστικά κέντρα ιδιαίτερα) ή, ακόμη, ότι μπορούν να στέλνουν τελεσίγραφα στην (κάθε) κυβέρνηση. Ή, πάλι, αν ελάχιστοι (που προσποιούνται τους πλούσιους, ενώ είναι απλά υπερδανεισμένοι…) τοκίζουν σε κοινωνική αναταραχή για να μην αποδώσουν λογαριασμό.
Αλλά όλοι όσοι εισηγούνται άμεσα εκλογές, χρήσιμο θα ήταν να θέσουν και να απαντήσουν σε δύο ερωτήσεις: (α) Ποιο κόμμα, αλήθεια, θα ήθελε να τις κερδίσει;.. (β) Μήπως κάποιο θα γοητευόταν από την ιδέα να τις χάσει; Και μετά, τι;..
Διά ταύτα: Ευθύνη της κυβέρνησης είναι να κλείσει τα αυτιά στις σειρήνες και να ολοκληρώσει την αξιολόγηση επιτυχώς, ταχύτατα. Μετά από αυτό, όλα τα στοιχήματα θα είναι ανοικτά. Οχι νωρίτερα.