Αλήθεια είναι αυτό που λέει το Ποτάμι στο εισαγωγικό των θέσεων που έδωσε στη δημοσιότητα για τις ευρωεκλογές: «είναι ίσως οι κρισιμότερες ευρωπαϊκές εκλογές όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά και για το μέλλον της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σωστές είναι επίσης πολλές από τις «διαπιστώσεις» του κειμένου για τα «βαρίδια του παρελθόντος» που εξακολουθεί να κουβαλάει η Ελλάδα και για την εικόνα κατακερματισμού κι αδυναμίας που εκπέμπει η ΕΕ κι ευρύτατα αποδεκτοί οι στόχοι του: μια ισχυρή Ελλάδα σε μια ισχυρή και δίκαιη Ευρώπη «που θα υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολιτών της, χωρίς παρωπίδες και αποκλεισμούς»! Ποιος μπορεί να διαφωνήσει; Σωστές λοιπόν οι «διαπιστώσεις» – παραφραζόμενες έχουν κατ? επανάληψη διατυπωθεί από διάφορους Ευρωπαίους αξιωματούχους, είτε Συντηρητικούς, είτε Σοσιαλδημοκράτες είτε, Πράσινους, είτε Φιλελεύθερους. Σωστοί και σχεδόν αυτονόητοι και οι στόχοι, τουλάχιστον για τις πολιτικές δυνάμεις και τους πολίτες που πιστεύουν βαθιά στην ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Αυτονόητο λοιπόν: η Ευρώπη έχει ανάγκη σήμερα από «ευρωπαϊστές». Οι «ευρωπαϊστές» όμως δεν είναι πολιτικό κόμμα, αλλά ένα ρεύμα που διαπερνά οριζόντια τα περισσότερα πολιτικά κόμματα. Μια χαρακτηριστική και πολύ δυναμική έκφραση είναι η «Ομάδα Σπινέλι».
Δεν θέλουμε όμως απλώς «περισσότερη Ευρώπη» γιατί αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Θέλουμε και να αλλάξουμε την Ευρώπη. Και επ? αυτού δεν είμαστε όλοι (οι ευρωπαϊστές) ίδιοι ούτε λέμε όλοι τα ίδια πράγματα! Οι μεγάλες ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες ερμηνεύουν διαφορετικά τις αιτίες της κρίσης της Ευρωζώνης κι έχουν πολύ διαφορετικές θέσεις ως προς το «ποια Ευρώπη θέλουμε» και πώς θα την οικοδομήσουμε. Η πλειονότητα των συντηρητικών -και των φιλελευθέρων-επέκρινε σκληρά τις χώρες του Νότου, θεωρώντας ότι έχουν το μεγαλύτερο -αν όχι και το αποκλειστικό σε ορισμένες περιπτώσεις- μερίδιο ευθύνης για την κρίση του ευρώ. Οι σοσιαλδημοκράτες, χωρίς να χαρίζονται ως προς τις «εθνικές ευθύνες», ανέδειξαν τις ευθύνες του πανίσχυρου και αρρύθμιστου χρηματοπιστωτικού συστήματος, της ατελούς νομισματικής και οικονομικής ένωσης, της απουσίας ευρωπαϊκών μηχανισμών και πολιτικών αντιμετώπισης της κρίσης.
Οι ευρωσκεπτικιστές -πολλοί από τους οποίους ανήκουν στους «μη εγγεγραμμένους», όπου δηλώνει ότι θα ενταχθεί το Ποτάμι- θεωρούν ότι φταίει το ίδιο το ευρώ και προκρίνουν όχι μόνο την έξοδο αλλά και τη διάλυση της Ευρωζώνης. Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Αριστερά, δύσκολο να βρει κανείς την κοινή συνισταμένη. Υπάρχουν λοιπόν ορισμένες «αυτονόητες αλήθειες» ως προς το αίτια της κρίσης -χρόνιες ελληνικές κι ευρωπαϊκές στρεβλώσεις και παθογένειες- αλλά οι «αυτονόητες αλήθειες» είναι μόνο μισές. Από κάτω, υπάρχουν βαθύτερα αίτια κι αυτά δεν είναι «ουδέτερα», αλλά έχουν ιδεολογικοπολιτικό πρόσημο.
Το ίδιο ισχύει και για τις θέσεις και τις προτάσεις. Όλοι οι «ευρωπαϊστές» συμφωνούμε ότι χρειάζεται ένας ισχυρός κοινοτικός προϋπολογισμός, ότι η Ένωση πρέπει να αναπτύξει ένα σύστημα «ίδιων πόρων», αλλά έχουμε ριζικά διαφορετικές θέσεις ως προς το αν θέλουμε ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στην Ευρώπη, αν πρέπει η ΟΝΕ να αποκτήσει κοινωνικό πυλώνα κι αν πρέπει να θεσπιστεί στο ευρωπαϊκό επίπεδο κατώτατος μισθός. Αυτά κρίνονται στις ευρωεκλογές, αυτά θα κρίνουν «το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Γι? αυτό, ο πολιτικός συσχετισμός δυνάμεων που θα διαμορφωθεί στις 25 Μαΐου δεν είναι ούτε «ουδέτερος» ούτε «αδιάφορος». Όπως δεν είναι ούτε «ουδέτερο» ούτε «αδιάφορο» για τους Έλληνες πολίτες ποιον θα ψηφίσουν οι ευρωβουλευτές που θα εκλεγούν, στην Ολομέλεια του Ιουλίου, για νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Γιατί (και) αυτή η επιλογή θα είναι καθοριστική για το δικό τους μέλλον στην Ευρώπη και για την κατεύθυνση που θα πάρει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γιατί αυτά είναι πραγματικά διλήμματα και όχι «ψευτοδιλήμματα» όπως ισχυρίζεται το Ποτάμι, βάζοντας στην ίδια μοίρα με το «Μνημόνιο-Αντιμνημόνιο» και το «Αριστερά-Δεξιά»!