Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη και ιδιαιτέρως στην Ελλάδα έγινε αφετηρία για την ανάδειξη ενός ακόμη χαρακτηριστικού της πολιτικής, το οποίο διαπιστώνεται ακόμη και στις «σχέσεις αλληλεγγύης» μεταξύ των εταίρων. Πρόκειται για την έκφραση αλληλεγγύης στο επίπεδο του θεάματος και της εικονικής πραγματικότητας, διότι επί της ουσίας δεν συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κρίσης Απλά στοχεύει στην διαμόρφωση θετικού κλίματος στην κοινή γνώμη. Η αποτελεσματικότητα και η συμβολή στην αντιμετώπιση της κρίσης δεν ενδιαφέρουν ούτε αυτόν που παρέχει ούτε αυτόν που δέχεται το περιεχόμενο της αλληλεγγύης.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δραστηριοποίηση του γερμανού πολιτικού και μέλους της γερμανικής κυβέρνησης κου. Hans-Joachim Fuchtel στην Ελλάδα και μάλιστα με εντολή της καγκελαρίου Angela Merkel, με στόχο την οικοδόμηση σχέσεων συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και γερμανικών φορέων και την γνωστοποίηση στην Ελλάδα καλών πρακτικών καθώς και παροχή τεχνογνωσίας. Ο «Έλληνας του Μέλανα Δρυμού»όπως αποκαλείται σε άρθρο της εφημερίδας Die Zeit („Der Schwarzwald-Grieche“, 4.4.2013) κάνει «πολιτική του παραδείγματος»με στόχο βελτιώσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει και σωτηρία της Ελλάδας, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας του άρθρου Christoph Dieckmann. Βεβαίως στο πλαίσιο του δημοσιογραφικού λόγου, ο οποίος μερικές φορές φθάνει στο όριο της υπερβολής, ο γερμανός πολιτικός αποκαλείται και Κολοσσός, κατά το Κολοσσός της Ρόδου, ο οποίος το ένα του πόδι το έχει στη Γερμανία και το άλλο στην Ελλάδα. Ως θέαμα έχει και αυτό την αισθητική του.

Πέρα όμως από τις όποιες αισθητικού επιπέδου προσεγγίσεις, ο κος. Fuchtel αναπτύσσει μια σειρά δραστηριοτήτων.

Κατ’αρχήν δείχνει ενδιαφέρον για τους τομείς της πυροπροστασίας και της αντιμετώπισης καταστροφών. Για το σκοπό αυτό μεσολαβεί για την δωρεά ενός παλαιού πυροσβεστικού οχήματος από την πυροσβεστική του Schonberg (Γερμανία) στην Κρήτη, διότι «η πυροπροστασία στηνΚρήτη δυστυχώς δεν ανταποκρίνεται στις γερμανικές απαιτήσεις». Ο δωρητής μάλιστα παραιτείται από κέρδος 5.000 ευρώ, εάν πουλούσε το πυροσβεστικό όχημα. Συνδέοντας μάλιστα αυτή την δρατηριότητα με την οικονομία ο γερμανός πολιτικός επισημαίνει «Χωρίς την αντιμετώπιση καταστροφών δεν προσελκύονται και επενδύσεις».

Είναι εμφανές, ότι ο κος. Fuchtel είναι μακριά από την ελληνική πραγματικότητα, ενώ η ελληνική πλευρά είναι απούσα αλλά και χωρίς πρόταση για αυτό τον τομέα. Αντί να επικεντρώνεται η πολιτική παρέμβαση στα επιμέρους, καλό θα είναι να εντάσσονται οι όποιες δράσεις σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Λειτουργική και με προοπτική θα είναι μια πολιτική, η οποία ενοποιεί τις κρατικές ευρωπαϊκές δομές πυροπροστασίας και αντιμετώπισης καταστροφών, ενώ δικτυώνει τις εθελοντικές δυνάμεις, που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα. Με αυτό τον τρόπο θα παρέχεται εκπαίδευση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές συνθήκες από χώρα σε χώρα και ταυτοχρόνως θα μπορούν οι εθνικές δυνάμεις να ενισχύουν αλλήλους στις περιπτώσεις ανάγκες. Με λίγα λόγια υπάρχει ανάγκη ουσιαστικών ευρωπαϊκών πολιτικών και όχι δρατηριοτήτων, οι οποίες στοχεύουν στη δημιουργία εντυπώσεων.

Παραλλήλως ο κος. Fuchtel οργανώνει «Ελληνογερμανικές συναντήσεις» δημάρχων και κατ’επέκταση δήμων, τις οποίες ονομάζει και «δεξαμενές με πλούτο εμπειριών». Προωθείται επίσης η αδελφοποίηση περιοχών και δήμων των δύο χωρών, όπως το βόρειο τμήμα του Μέλανα Δρυμού με την Κρήτη, το Schleswig-Holstein με το Νότιο Αιγαίο, το Rugen με την Κέρκυρα. Είναι σίγουρο, ότι αυτή η θεωρητικά θετική δράση θα αποτύχει στην πράξη, διότι οι ελληνικοί δήμοι οργανωτικά είναι το λιγότερο ανεπαρκείς και στελεχιακά χωρίς δυνατότητες μεγάλες, διότι και πελατειακοί μηχανισμοί είναι και όχι λειτουργικά στελεχωμένοι. Όσο κι αν είναι σκληρό αυτό είναι καλύτερα να κάνουμε αυτοκριτική και χωρίς χρονοτριβή να αρχίσει η ταχεία αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Αυτό σίγουρα δεν μπορεί να υλοποιηθεί αν κυριαρχούν στους δήμους κομματικές σκοπιμότητες και εξαρτήσεις από στοχεύσεις των κομμάτων, στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής αντιπαράθεσης.

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των λειτουργών της είναι να υπηρετούν τις τοπικές κοινωνίες. Και αυτό πρέπει να γίνεται σε μακροπρόθεσμη βάση και να μην εξαντλεί ο κάθε δήμαρχος ή παράταξη τις φιλοδοζίες τους στο εύρος της θητείας τους. Οι κοινωνίες έχουν δυναμική, η οποία τις οδηγεί στο μέλλον και όχι μέχρι το τέλος της θητείας μιας δημοτικής αρχής.

Όλα αυτά όμως δεν επαρκούν για την επιτυχή έκβαση της δραστηριοποίησης του κου. Fuchtel στην Ελλάδα. Είναι γνωστό και εκτός εθνικών ορίων, ότι οι Έλληνες έχουν υπερευαίσθητο θυμικό, το οποίο κάτω από προϋποθέσεις μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Αυτό έπρεπε να αξιοποιηθεί για την ευμενή αντιμετώπισης της γερμανικής παρουσίας στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης και της φτωχοποίησης μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας. Ιδιαιτέρως μάλιστα, όταν οι διάφοροι πολιτικά ανεπαρκείς εγκέφαλοι καλλιέργησαν τον αντιγερμανισμό και συνεχίζουν ως ένα βαθμό να το κάνουν με αφετηρία ιστορικές μνήμες. Ουσιαστικά αναπαράγοντας μια οπτική των Ναζί, αυτήν της συλλογικής ευθύνης.

Το φάρμακο για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων από την γερμανική ηγεσία είχε το όνομα Otto Rehagel, με την αξιοποίηση του οποίου θεωρήθηκε, ότι θα υπάρξει συναισθηματική φόρτιση και θα γίνει ευρέως αντιληπτή η βούληση της γερμανικής κυβέρνησης να σταθεί στο πλευρό των Ελλήνων. Ειλικρινά, πολύ πτωχοί τω πνεύματι οι εμπνευστές αυτής της επικοινωνιακής παρωδίας.

Τέλος ο γερμανός πολιτικός προωθόντας την «πολιτική του παραδείγματος»και της σταδιακής βελτίωσης, άρα και απόδοσης, προσπαθεί να μεταφέρει μια πολύ πετυχημένη στη Γερμανία και ιδιαιτέρως τη Βάδη-Βυρτεμβέργη εφαρμογή στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης, το γνωστό και ως δυαδικό σύστημα. Στην Ελλάδα θα επιχειρηθεί η ανάπτυξη του δυαδικού συστήματος επαγγελματικής εκαίδευσης στο χώρο του τουρισμού, την «βαριά βιομηχανία»της Ελλάδας. Το δυαδικό σύστημα βασίζεται από το ένα μέρος στη σύνδεση της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης με τις ανάγκες της, τοπικής οικονομίας και από το άλλο μέρος στην συμμετοχή τόσο στο σχεδιασμό όσο και στη χρηματοδότηση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Επίσης στο σύστημα αυτό συνδυάζεται η θεωρητική εκπαίδευση με την πρακτική άσκηση στις επιχειρήσεις της περιοχής, οι οποίες και θα απασχολήσουν μετά την εκπαίδευση το ειδικευμένο πλέον δυναμικό. Υπάρχει μάλιστα η πρόθεση για την δημιουργία ενός τέτοιου φορέα επαγγελματικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα μάλιστα με το δημοσίευμα της Zeit δημιουργείται στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Ψυχικό «Οικος των ελληνογερμανικών Συναντήσεων», όπου θα σχεδιάζονται διεθνή προγράμματα και θα συναντώνται οι δήμαρχοι.

Και αυτή η προσπάθεια είναι καταδικασμένη να αποτύχει, στο μέτρο που δεν υπάρχει ένας γενικός στρατηγικός σχεδιασμός για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος θα εξειδικεύεται και στο επίπεδο των τοπικών οικονομιών. Οι δυνατότητες ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών δεν εξαντλούνται στον τουρισμό. Ακόμη δε και ο τουρισμός έχει πολλές διαστάσεις (ιατρικός, συνεδριακός, κλπ.) και με αυτή την έννοια είναι διαφορετικές οι ανάγκες. Όμως η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει μόνο τουρισμό. Ποιοί είναι οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας, στους οποίους θα ενεργοποιηθεί η Ελλάδα με ανταγωνιστικές δυνατότητες; Ποιός ε?ναι ο σχεδιασμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη της γηραιάς ηπείρου; Πως απαντά η ελληνική κυβέρνηση, σε αυτά τα ερωτήματα και ποιά η αντίδραση της σε αυτές τις προσπάθειες, οι οποίες δεν είναι κακές. Απλά δεν εντάσσονται σε ένα γενικότερο σχεδιασμό και δεν διασφαλίζεται η προοπτική τους. Το μόνο που μένει, είναι η εικονική αποτύπωση της δραστηριοποίησης του «Ελληνογερμανικού Κολοσσού». Χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Μπορεί μέν ο Albert Schweitzer να έλεγε «Το λίγο που μπορείς να κάνεις, είναι πολύ», και ο Hans-Joachim Fuchtel να συμπληρώνει «Η κατανόηση ανοίγει δρόμους», αλλά αυτά έχουν νόημα και αποτέλεσμα, όταν εντάσσονται σε ένα γενικότερο στρατηγικό σχεδιασμό τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Ειδάλλως όλες αυτές οι δραστηριότητες εξαντλούν τα όρια τους στο θέαμα και την αίσθηση, η οποία δημιουργείται από τον επικοινωνικό θόρυβο. Η δυναμική της εξέλιξης όμως δεν περιορίζεται στο θέαμα και στην εικονική αποτύπωση δρατηριοτήτων χωρίς προοπτική. Όταν η πολιτική που επιβάλλεται στην Ελλάδα, της μονόπλευρης δημοσιονομικής εξυγίανσης χω ρίς να συνδυάζεται με την ανάπτυξη, πρωτοβουλίες όπως αυτές του κου. Fuchtel δεν προσφέρουν βοήθεια. Θα ήταν ουσιαστικές αυτές οι παρεμβάσεις, εάν εντάσσονταν σε ένα νέο Marshallplan, το οποίο θα αφορούσε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες πλήττονται από την οικονομική κρίση και οι κοινωνίες τους απειλούνται και από ανθρωπιστική κρίση. Η Γερμανία ειδικά έχει να αποκομίσει πολλά οφέλη από την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Προϋπόθεση όμως είναι, μεταξύ άλλων βεβαίως, η πολιτική να μην μετατρέπεται σε θέαμα και επικοινωνιακό εργαλείο.