Τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο η πολιτική και η κοινωνική διαχείριση του χρόνου δεν συμπορεύεται και πολύ περισσότερο δεν προπορεύεται σε επαρκή βαθμό της δυναμικής της εξέλιξης στα διάφορα πεδία δραστηριοποίησης των κοινωνιών.
Τα αίτια σχετίζονται με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος και των κοινωνιών αλλά και της επικοινωνιακής διαδικασίας μεταξύ αυτών των δυο παραμέτρων, η οποία δεν ενεργοποιεί την ορθολογική σκέψη των πολιτών, αλλά στοχεύει στην πρόκληση θετικής εντύπωσης στο πλαίσιο της λογικής της κοινωνίας του θεάματος και στον εντυπωσιασμό των ψηφοφόρων-πολιτών.
Συγκεκριμένα τα κόμματα δεν έχουν τεχνοκρατικούς μηχανισμούς με διεπιστημονική στελέχωση για τον επαρκώς μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της κοινωνικής πορείας σε συνθήκες πολύπλοκης παγκοσμιοποιημένης πραγματικότητας και την αποφυγή των πιθανών αρνητικών παρενεργειών της ακολουθούμενης πορείας, ώστε να μην απειλείται η δυναμική της εξέλιξης με επικίνδυνες ανισορροπίες.
Επίσης η διαδικασία κοινωνικής ωρίμανσης ως προς τις πολιτικές επιλογές, προτάσεις και αποφάσεις είναι πολύ αργή έως αδύνατη, επειδή η πολιτική επικοινωνία δεν βασίζεται στον ορθολογισμό και στην ενεργοποίηση της λογικής στους πολίτες, αλλά απευθύνεται στο συναίσθημα τους και χρησιμοποιεί την ηθικολογία, την λογική της γενίκευσης και την εντύπωση, που προκαλείται σε σχέση με τις συνθήκες ζωής στο μέλλον. Αυτό εμποδίζει την λειτουργική διαχείριση του χρόνου σύμφωνα με την δυναμική της εξέλιξης και τις ανάγκες, που διαμορφώνονται στην ροή του χρόνου.
Παράλληλα η καλλιεργούμενη οπτική του μονοδιάστατου υλικού ευδαιμονισμού και η προσδοκία άμεσης βίωσης του στην πραγματικότητα από τους πολίτες, σε συνδυασμό με την μη παραγωγή συνεκτικών αξιών στο πλαίσιο της συμβίωσης τους στις τοπικές κοινωνίες, καθυστερούν πολύ την συμπόρευση της κοινωνίας με την δυναμική, που προσδοκάται πολιτικά, διότι αναμένεται να είναι αποτελεσματική πριν από την υλοποίηση των πολιτικών επαγγελιών, οι οποίες για να είναι άμεσα επικοινωνιακά αποτελεσματικές οριοθετούνται από την καλλιέργεια φαντασιώσεων και την ηθικολογία με στόχο την αποκόμιση πολιτικού εκλογικού οφέλους βραχυπρόθεσμα.
Αυτό βέβαια δεν γίνεται αντιληπτό από τους πολίτες, διότι η οπτική τους εξαντλείται στην βιωνόμενη πραγματικότητα και όχι στην μελλοντική της εκδοχή. Για παράδειγμα ο υλικός ευδαιμονισμός και ο ανάλογος τρόπος ζωής δεν ισορροπούν με την οικοδόμηση συνεκτικών συνθηκών στις τοπικές κοινωνίες, ιδιαιτέρως όταν η ακολουθούμενη πορεία προκαλεί κοινωνικές ανισορροπίες και δυσαρέσκειες (π.χ. οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών χωρίς σύστημα λειτουργικής κοινωνικής ενσωμάτωσης τους, ώστε να αποφεύγονται κοινωνικές εντάσεις και αναταράξεις ή η κλιματική αλλαγή και τα μέτρα αντιμετώπισης της, όπως περιορισμός κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων στην θέρμανση και στις μετακινήσεις με αυτοκίνητα).
Επίσης το πολιτικό σύστημα από το ένα μέρος διαχειρίζεται τον χρόνο με βραχυπρόθεσμη οπτική για να έχει εκλογική επιρροή, από το άλλο μέρος όμως είναι αναγκαίος ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός της εξέλιξης. Αυτό αποτελεί μια ισορροπία, που δεν μπορούν να διαχειρισθούν τα πολιτικά κόμματα με άλλο τρόπο παρά μόνο με επικοινωνιακούς καιροσκοπισμούς.
Τέλος πολύ σημαντικό ρόλο στην πολιτική και κοινωνική διαχείριση του χρόνου παίζει το γεγονός, ότι στη ροή του αποτυπώνεται η πολυπλοκότητα της πραγματικότητας, η οποία εκφράζεται με την συνεχή συσσώρευση πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με την δυναμική της εξέλιξης, που πρέπει τόσο στο πολιτικό όσο και στο κοινωνικό πεδίο να γίνονται αντικείμενο ανάλυσης και μελέτης, ώστε να είναι διαχειρίσιμα.
Και αυτό δεν είναι εύκολο, διότι οι συνθήκες στους διάφορους τομείς δραστηριοποίησης συνεχώς αλλάζουν και προκαλούν υψηλό βαθμό ρευστότητας, που πρέπει διαρκώς να αναλύεται και να συνυπολογίζονται οι παρενέργειες στην πραγματικότητα. Μέχρι τώρα στο πολιτικό πεδίο δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για μια τέτοια λειτουργία. Στο κοινωνικό πεδίο, αν ληφθούν υπόψη τα πρότυπα, που διαμορφώνουν κοινωνικές στάσεις και προσανατολίζουν τους πολίτες ως προς την πολιτική τους έκφραση καθώς και η ανεπαρκής ενημέρωση σε συνδυασμό με την μη διαθεσιμότητα επαρκούς χρόνου και μεθοδολογικών εργαλείων ανάλυσης της σύνθετης πραγματικότητας, τότε κατανοείται, γιατί η διαχείριση του χρόνου κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από αυτήν, που είναι αναγκαία.
Βέβαια και η παγκοσμιοποίηση προσθέτει μεγάλη επιβάρυνση και δυσκολίες στην πολιτική και κοινωνική διαχείριση του χρόνου. Η αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση των κοινωνιών στους διάφορους τομείς δραστηριοποίησης από το ένα μέρος συσσωρεύουν πληροφορίες και δεδομένα προς επεξεργασία και ανάλυση πέραν αυτών, που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο και από το άλλο μέρος δυσκολεύουν τις διεργασίες διαμόρφωσης των προϋποθέσεων για την λειτουργική διαχείριση του χρόνου, διότι έχουν διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης και σύστημα κοινωνικής οργάνωσης.
Ιδιαιτέρως στο κοινωνικό πεδίο οι δυσκολίες είναι πολύ μεγάλες, διότι οι αναγκαίες συγκλίσεις για την αποφυγή δημιουργίας συγκρουσιακού κλίματος δεν είναι εύκολα εφικτές, επειδή ο αξιακός προσανατολισμός τους είναι διαφορετικός λόγω της μεγάλης απόστασης, που διαπερνά την πολιτισμική τους ταυτότητα, την οποία διαμόρφωσαν στην ιστορική τους διαδρομή. Σε αυτές τις περιπτώσεις η διαχείριση του χρόνου είναι αργή ως προς την διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την διαπολιτισμική προσέγγιση και συνεργασία.
Εξάλλου οι πολίτες πρέπει να έχουν επαρκή χρόνο για την νοητική επεξεργασία των συνεχώς αυξανόμενων πληροφοριών σε σχέση με την πραγματικότητα στην δυναμική προβολή της στο μέλλον και πολυδιάστατη ενημέρωση, ώστε να είναι σε θέση να προσδίδουν περιεχόμενο στην διαχείριση του χρόνου. Αυτό είναι επίσης βασική προϋπόθεση για την ουσιαστική πολιτική λειτουργία των πολιτών και του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Είναι εμφανές, ότι με τις συνθήκες, που έχουν διαμορφωθεί τόσο στο πολιτικό όσο και στο κοινωνικό πεδίο, η διαχείριση του χρόνου δεν είναι λειτουργική ως προς την δυναμική της εξέλιξης, ενώ παράλληλα δρομολογεί ανισορροπίες και περιορίζει την δυνατότητα των πολιτών να ενεργοποιούνται πολιτικά και κοινωνικά ως ατομικά και συλλογικά υποκείμενα με ανάληψη της ευθύνης για την βιώσιμη και με ευημερία πορεία στην προοπτική του χρόνου.
Σε σχέση με το πολιτικό σύστημα πρέπει να επισημανθεί, ότι βρίσκεται μπροστά σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο ως προς την δυνατότητα του να διαχειρίζεται και να σχεδιάζει την δυναμική της εξέλιξης των κοινωνιών και να συμπορεύεται με τις δημιουργούμενες ανάγκες σε βάθος χρόνου, διότι αυτό επιβάλλει την λήψη αποφάσεων, που ή θα νομιμοποιήσουν τον ρόλο του ως εκφραστή του κοινωνικού και του ανθρώπινου συμφέροντος ή θα οδηγήσουν στην αποστασιοποίηση των πολιτών από την πολιτική λόγω έλλειψης αξιοπιστίας.
Ιδιαιτέρως στο μέλλον είναι πιθανή η εκδήλωση αδυναμίας διαχείρισης του χρόνου τόσο στο πολιτικό όσο και στο κοινωνικό πεδίο, εάν η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και γενικότερα της ψηφιακής τεχνολογίας γίνει με μονοδιάστατη πραγματιστική οπτική, η οποία εργαλειοποιεί και «μεταλλάσει» την ανθρώπινη οντότητα. Οι κίνδυνοι από μια τέτοια εξέλιξη θα είναι πολυδιάστατοι και δύσκολο να αντιμετωπισθούν από πολίτες, που δεν έχουν αναπτύξει σε επαρκή βαθμό κοινωνική συνείδηση και ενσυναίσθηση, ώστε να διασφαλίζεται η συνοχή.
Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η «μετάλλαξη» της ανθρώπινης οντότητας με τα γυαλιά Vision Pro της Apple, τα οποία σύμφωνα με αυτή την εταιρεία παρέχουν την δυνατότητα στους πολίτες να κάνουν το λεγόμενο Spatial Computing, δηλαδή την «ψηφιακή προσέγγιση του χώρου». Ουσιαστικά προωθείται η ψηφιακή αποτύπωση και προσέγγιση της εικονικής πραγματικότητας από το ένα μέρος και από το άλλο η αποστασιοποίηση από την κοινωνική βίωση της ατομικής λειτουργίας, χωρίς να εξετάζονται οι επιπτώσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου και στις συνθήκες ζωής γενικότερα.
Η προοπτική εισόδου των κοινωνιών σε μια μακρά περίοδο παρακμής είναι ορατή. Και αυτό πρέπει να αποφευχθεί.