To 2019 ήταν η χρονιά που κατέρρευσαν πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ο Μπόρις Τζόνσον συνέτριψε τους αντιπάλους του με την υπόσχεση να πραγματοποιήσει επιτέλους το Brexit και μια 16χρονη από την Σουηδία ενέπνευσε διαδηλώσεις για το περιβάλλον σε όλη την γηραιά ήπειρο, λέει το Politico στην ανάλυσή του.

Με το ημερολόγιο να γυρνάει τη σελίδα του Ιανουαρίου, οι συντάκτες του  Politico προβλέπουν τις κύριες εντάσεις που θα διαμορφώσουν την χρονιά. Και η προοπτική δεν είναι ρόδινη, ενώ το Brexit δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί. 

Η Ευρώπη  και η Κίνα

Αν δεν μπορείς να τους νικήσεις, πήγαινε μαζί τους. Ο προστατευτισμός δεν θα είναι πια βρισιά για την ευρωπαϊκή πολιτική. Όταν η Βρετανία αφήσει την ΕΕ, η Γαλλία και η Γερμανία θα στρέψουν τις Βρυξέλλες προς μια βιομηχανική πολιτική που βασίζεται στην κρατική ενίσχυση, κεντρικό σχεδιασμό και υπεράσπιση της Ευρώπης.  

Αυτό θα περιλαμβάνει βέτο σε μεγάλες κινεζικές εξαγορές στην Ευρώπη και αποκλεισμό ασιατικών εταιριών από κρατικά συμβόλαια, καθώς η ΕΕ επιλέγει την επόμενη γενιά των  τοπικών εταιριών σε τομείς όπως ηλεκτρικά οχήματα, υδρογόνο και υγειονομική περίθαλψη. Αναμένονται προσπάθειες για μεγάλες συγχωνεύσεις στις τηλεπικοινωνίες και άλλες  βιομηχανίες της λίθινης εποχής. 

Οι φιλελεύθερες χώρες (Σουηδοί και Ολλανδοί) και οι αποδέκτες μεγάλων κινεζικών επενδύσεων (Ελλάδα και Πορτογαλία) θα στηλιτεύσουν τον γαλλο-γερμανικό άξονα για υποκρισία. Αλλά Παρίσι και Βερολίνο θα κωφεύσουν. Θα πρόκειται για ένα άλμα πίσω από τις λεγόμενες μέρες δόξας της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης και τα αποτελέσματα θα είναι απογοητευτικά. 

Μια νέα οικονομική κρίση

Οι τεκτονικές πλάκες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος συσσωρεύουν εντάσεις και η ολίσθηση έχει ήδη αργήσει. Πάνω από μια δεκαετία – που είναι το τυπικό διάστημα ανάμεσα στους πανικούς – μετά την τελευταία κρίση, η προστασία έχει στον ένα ή τον άλλο βαθμό μπει στη θέση για να αποφευχθεί επανάληψη των γεγονότων. Αλλά η επόμενη κρίση είναι πάντα διαφορετική, όπως αρέσει στους οικονομολόγους να λένε. 

Οι οικονομολόγοι βλέπουν με επιφύλαξη το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας. Εναλλακτικές πηγές πίστωσης, μακριά από τις συμβατικές τράπεζες, έχουν ανθήσει μαζί με την οικονομία.  Καθώς η οικονομία της Κίνας ταλαντεύεται, το σύστημα αυτό φαντάζει επισφαλές. Ακόμα και η παραμικρή άνοδος σε απώλειες μπορεί να εξαφανίσει δανειστές με ασθενή οικονομική επιφάνεια. 

Η εκεχειρία στις εμπορικές επιθέσεις του Τραμπ αντιμετωπίζεται με αναστεναγμό ανακούφισης. Αλλά η ειρήνη, και η οικονομία της Κίνας, είναι εύθραυστη. Οποιοδήποτε πολιτικό παραπάτημα θα πυροδοτήσει νέες εχθροπραξίες που θα θολώσουν τις προοπτικές ανάπτυξης.  Αυτό έρχεται ενώ τα προειδοποιητικά λαμπάκια στους πίνακες ελέγχου αναλυτών. Πολλές κατηγορίες μετοχών και ομολόγων διαπραγματεύονται σε υψηλές τιμές. 

Το Brexit γίνεται (ακόμα) πιο βρώμικο

Οι μετά το Brexit εμπορικές συνομιλίες ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ θα πάρουν άσχημη τροπή το 2020 καθώς ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα πιέζει για να απελευθερωθεί από τους κανόνες της ΕΕ. 

Με το ΗΒ να είναι πλέον σίγουρο ότι φεύγει από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου, μένει το πραγματικά δύσκολο ερώτημα – τι είδους σχέση θέλει το ΗΒ να έχει με την ΕΕ – να λυθεί με ένα τιμωρητικά στενό χρονοδιάγραμμα μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου.

Όσοι πιστεύουν ότι ο Τζόνσον θα εγκαταλείψει την σκληρή γραμμή του Brexit και να προτιμήσει εμπορική συμφωνία με στενή ευθυγράμμιση με την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση, πρέπει να το ξανασκεφτούν. Τόσο ο ίδιος όσο και οι στενοί συνεργάτες του επιθυμούν να αποκλίνουν από τους κανόνες της ΕΕ – ιδιαίτερα σε τομείς όπως οικονομικές υπηρεσίες και τεχνητή νοημοσύνη.  

Ενας παράγοντας είναι κατά πόσο θα τηρήσει την υπόσχεσή του να μην παραταθεί η μεταβατική περίοδος μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Αν ο Τζόνσον θέλει να αποφύγει την πολιτική αμηχανία να σπάσει την υπόσχεσή του για την ημερομηνία εξόδου, θα πρέπει να κάνει πίσω στους όρους που θα δεχθεί, αλλιώς θα πρέπει να υποστεί το σοκ της εξόδου χωρίς συμφωνία.

Η ατζέντα για την κλιματική αλλαγή ξεχειλίζει  

Τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αναμένεται ότι θα χτυπήσουν νέα υψηλά το 2020, χωρίς να υπάρχουν δείγματα ότι η παγκόσμια αύξηση των θερμοκρασιών έχει τεθεί υπό έλεγχο.

Με αυτά τα δεδομένα, η υπόσχεση της επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν  θα κυριαρχήσει στην ατζέντα της ΕΕ, κάτι πουθα επηρεάσει  τα πάντα, από οικονομικούς κανονισμούς για τη χρήση χημικών, φορολογία στα αεροσκάφη, κανονισμούς για τα αυτοκίνητα.

Το Politico προβλέπει ότι  το πρόγραμμα της νέας επικεφαλής της Κομισιόν αναμένεται να προκαλέσει διαμάχες ακόμα και στους κόλπους της Επιτροπής καθώς  ο Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ολλανδικής Σοσιαλιστικής Επιτροπής που είναι αρμόδιος για την πράσινη διαπραγμάτευση, φέρει την πολιτική ευθύνη για την προώθηση του προγράμματος, αλλά το ταμείο ελέγχει από τον Βάλντις Ντομπρόβσκις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Παράλληλα, το ζήτημα διχάζει την Ευρώπη και τις χώρες της πιο πράσινης Δύσης, έναντι της Ανατολής, που εξαρτάται από τον άνθρακα. Η Πολωνία ήδη έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί να επιτύχει τον στόχο να γίνει περιβαλλοντικά ουδέτερη μέχρι το 2050. Ως εκ τούτου, η Ευρώπη θα πρέπει να δαπανήσει πολλά χρήματα για να κερδίσει τη χώρα και τους συμμάχους της.

Η τεχνολογία παίρνει τον έλεγχο  

Το 2020 θα είναι η χρονιά που η Ευρώπη θα εγκαταλείψει την προστατευτική προσέγγιση προς τις νέες τεχνολογίες. 

Καθώς η ένωση βλέπει μια βιομηχανική πολιτική να ξεπερνά τους παγκόσμιους αντιπάλους της, θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα ότι η εξ απαλών ονύχων προσέγγιση στην τεχνητή νοημοσύνη, τα οχήματα χωρίς οδηγό και άλλες φουτουριστικές τεχνολογίες,  δεν θα είναι πια συμβατή με τις οικονομικές της φιλοδοξίες.

Οι ειδικοί λένε ότι μια πλειάδα συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης ήδη χρησιμοποιούνται στην περίθαλψη, την εκπαίδευση και την δικαιοσύνη χωρίς ωστόσο τις κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες ή δομές ελέγχου. Φορτηγά χωρίς οδηγό ήδη κυκλοφορούν στους δρόμους της ΕΕ, παρά τις περιορισμένες δοκιμές. Γίγαντες όπως η Airbus και Boeing, εταιρίες τεχνολογίας όπως η Uber, ακόμα και η McDonald ποντάρουν στις παραδόσεις με drone και air taxis.

Ακόμα και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ήδη ενστερνίζονται την τεχνολογία της αναγνώριση προσώπου, αγνοώντας τις μεγάλες ανησυχίες για παραβίαση προσωπικών δεδομένων και προσωπικών ελευθεριών.

Οι Βρυξέλλες θα αναγκαστούν να ξυπνήσουν για την αιματοχυσία στο Ιράν

Η ηγεσία της Τεχεράνης και οι Φρουροί της Επανάστασης χάνοντας τα τελευταία ίχνη λαϊκής στήριξης θα γατζώνονται πιο πολύ στην εξουσία. Οι αμερικανικές κυρώσεις θα κλονίσουν ακόμα περισσότερο το κοινωνικό κράτος και τις επιδοτήσεις που στήριζαν την ισλαμική δημοκρατία. Χωρίς κάποια δραματική (και απίθανη) αποκατάσταση των εσόδων από πετρέλαιο, οι ηγέτες του Ιράν γνωρίζουν ότι είναι αντιμέτωποι με αγώνα για τη ζωή τους και θα καταφύγουν σε καταπιεστικές εκφοβιστικές τακτικές.

Οι Βρυξέλλες θα πρέπει να σταματήσουν την σχέση αγάπης με την Τεχεράνη και να αρχίσουν να ανησυχούν για το τι θα επακολουθήσει. Θα δούμε μεγάλες ρωγμές στην ιρανική ελίτ. Πολλοί ολιγάρχες, αισθανόμενοι την απειλή για τον Αγιατολλάχ Αλί Χαμεϊνί, φοβούνται την κατάρρευση του οικοδομήματος που τους κρατά πλούσιους και θα αρχίσουν να μελετούν εσωτερικό πραξικόπημα και συμφωνία με τη Δύση.

Κρίσιμο σημείο για τις σχέσεις Βαρσοβίας - Βρυξελλών

Το κυβερνών Κόμμα της Πολωνίας θα προωθήσει τις βαθιές μεταρρυθμίσεις του στο δικαστικό σύστημα της χώρας - προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη ένταση στη γερή σχέση με τις Βρυξέλλες.

Παρά τη νίκη στις βουλευτικές εκλογές του 2019, το κόμμα που κυβερνά στην Πολωνία πολεμά για την πολιτική του επιβίωση στις προεδρικές εκλογές. Αν και ο υποψήφιος του κόμματος διατηρεί το προβάδισμα, στο παρελθόν οι προεδρικές εκλογές έχουν προκαλέσει έκπληξη. Εάν χάσει, τότε η Πολωνία θα αντιμετωπίσει πολιτικές εξελίξεις.