«Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι μια πραγματικότητα αλλάζει και ανατρέπεται μόνον όταν έχει γίνει πλήρως αντιληπτή. Όταν την συνειδητοποιήσεις και την κατανοήσεις. Τα ζωτικά ψεύδη, απλά την διαιωνίζουν», ΑΛΕΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Θεσσαλονίκη 1/6/12.
.
Αυτή τη φορά το …παρακάναμε. Ψοφάμε για πολιτική και εκλογές, αλλά όχι κι έτσι… Όλος ο κόσμος περιμένει να βγάλουμε κυβέρνηση, να δουλέψουμε και να πληρώσουμε τα χρωστούμενα, αλλά εμείς, σε δουλειά να βρισκόμαστε… Ψάχνουμε να βρούμε και να τιμωρήσουμε το φταίχτη και να βγάλουμε κυβέρνηση, όχι σωτηρίας, αλλά τού «δεν πληρώνουμε». Την κυβέρνηση, δυστυχώς, δεν την βγάζουν πέντε, δέκα, ή δέκα χιλιάδες διανοούμενοι, γραφιάδες, αναλυτές ή υποψήφιοι. Τη βγάζουν άνθρωποι στη γειτονιά, νοικοκυρές, βιοτέχνες, συνταξιούχοι, επαγγελματίες, εργαζόμενοι και αγρότες, αλλά και άνεργοι νέοι, ή όσοι προτιμούν το φραπέ με το χαρτζιλίκι του μπαμπά. Το αποτέλεσμα των εκλογών εξαρτάται από το πώς προσλαμβάνουν αυτοί τα διακυβεύματα, τι θεωρούν ως προβλήματα και πώς αντιλαμβάνονται τις όποιες λύσεις προτείνουν κόμματα και πολιτικοί. Το εκλογικό αποτέλεσμα προκύπτει από το πρόβλημα-μήνυμα, αλλά και από την πρόσληψή του, δηλαδή από τον πομπό και το δέκτη, το κόμμα-πολιτικό και το εκλογικό σώμα και όσους το απαρτίζουν.
.
Το κάθε πρόβλημα και η πρόσληψή του, έχει τέσσερις πλευρές. Το επιφαινόμενο, δηλαδή την κορυφή του παγόβουνου, το φαινόμενο, δηλαδή το πραγματικό μέγεθος του παγόβουνου, τις αιτίες, δηλαδή ότι το νερό παγώνει, και τις συνέπειες, ότι το παγόβουνο ταξιδεύει και μπορεί να «βρει» τον Τιτανικό. Ας πάρουμε τον πληθωρισμό. Το επιφαινόμενο είναι ότι το εισόδημά μου δεν φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες μου. Το φαινόμενο είναι ότι οι τιμές αυξάνουν γρηγορότερα από την παραγωγικότητα της οικονομίας. Οι αιτίες του προβλήματος είναι ότι ο αυξημένος δανεισμός λόγω χαμηλών επιτοκίων, αυξάνει την ποσότητα του χρήματος και την ταχύτητα της κυκλοφορίας. Οι συνέπειες είναι η ταχεία αύξηση των τιμών. Αυτή την αλληλουχία έχουν χρέος οι πολιτικοί να την εξηγήσουν στο λαό. Σε αυτό απέτυχαν το 2009 ως πολιτική τάξη. Τώρα που ορισμένοι βλέπουν καθαρά, είναι, φαίνεται, αργά.
.
Εδώ βρίσκεται η διάκριση μεταξύ ηγετών, επαγγελματιών πολιτικών και λαϊκιστών πολιτικάντηδων. Ο ηγέτης είναι σπάνιο φαινόμενο στην πολιτική. Είναι αυτός που διαμορφώνει εξελίξεις, απαντά σε προκλήσεις, ανοίγει δρόμους, συχνά γράφει την ιστορία, όχι πάντα για καλό. Ηγέτες δεν εμφανίζονται εύκολα, ούτε όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν -και τελευταία σπανίζουν. Οι επαγγελματίες πολιτικοί είναι το αγαπημένο «θήραμα» των πολιτών και των ΜΜΕ. Είναι συνήθως καλών προθέσεων και γνωρίζουν τη δυσκολία αντιμετώπισης πολύπλοκων ζητημάτων. Έτσι, δεν καταφεύγουν σε εύκολες συνταγές, αλλά προσπαθούν να πετύχουν συγκλίσεις απόψεων και νόμιμες λύσεις. Αυτό συχνά δίνει την εντύπωση ότι «αδιαφορούν», ή ότι δεν προσπαθούν αρκετά. Γίνονται συνεχώς λιγότεροι και το επάγγελμά τους πιο επικίνδυνο. Τους αντικαθιστούν λαϊκιστές πολιτικάντηδες, είδος που ευδοκιμεί ιδιαίτερα στις μέρες μας. Το μήνυμα που εκπέμπουν αυτοί, βρίσκεται σε αντίθετη πορεία με την πολυπλοκότητα των θεμάτων. Όσο πιο πολύπλοκο είναι το ζήτημα, τόσο πιο απλή παρουσιάζεται η λύση του. Στην περίπτωση του πληθωρισμού, ο ηγέτης θα πιάσει το πρόβλημα από τις αιτίες του, ενισχύοντας τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος και του δανεισμού. Ο επαγγελματίας πολιτικός θα προσπαθήσει να βελτιώσει τον ανταγωνισμό με την ελπίδα να συμπιεσθούν οι τιμές, κάτι που θα έχει αποτέλεσμα μόνο σε ατελείς αγορές με φαινόμενα ολιγοπωλίων ή μονοπωλίων Ο πολιτικάντης θα αρχίσει απλώς να γυρνάει στις λαϊκές με τα κανάλια πίσω του και να φωνάζει για άθλιους μεσάζοντες.
.
Και, μετά το μήνυμα και τον πομπό, φθάσαμε στο δέκτη, δηλαδή στον ψηφοφόρο. Ο αγρότης, μπροστά στην κερασιά με τα χαλασμένα κεράσια, καταλαβαίνει ότι το πρόβλημα οφείλεται στο χαλάζι. Δεν τα βάζει με το φυσικό φαινόμενο, τις αιτίες και τις συνέπειες, αλληλουχία που αντιλαμβάνεται πλήρως, αλλά με την τύχη του. Έχει δίκιο και αν είχε σωστούς ηγέτες και πολιτικούς στο παρελθόν, έχει και λύση, τον ΕΛΓΑ. Με την κρίση και την απώλεια της δουλειάς του, όμως, τι γίνεται; Είναι σε θέση ο απλός πολίτης – ψηφοφόρος να εξηγήσει πώς έφθασε η χώρα εδώ, μέσα σε τρία μόλις χρόνια; Πώς θα κρίνει την αλληλουχία μεταξύ επιφαινόμενου (φτώχεια – ανεργία), φαινόμενου (ύφεση), αιτιών (υπερδανεισμός) και συνεπειών (Μνημόνιο ή Χρεοκοπία); Η πολυπλοκότητα και η οξύτητα του προβλήματος, μάλιστα, επιτάθηκαν από τη διασύνδεση των οικονομιών σε μια Οικονομική Ένωση και την παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα της εποχής μας. Ο ψηφοφόρος δεν μπορεί να αναλύσει το πρόβλημα, πολύ δε λιγότερο μπορεί να προκρίνει λύση. Αυτό, σε μία πολιτισμένη και δημοκρατική κοινωνία, γίνεται από την πολιτική τάξη. Εδώ, χάσαμε τη μπάλα!
.
Πολλοί οικονομολόγοι και πολιτικοί, σε Ελλάδα και εξωτερικό, απέτυχαν να δουν σωστά εξ αρχής και πρότειναν συνδυασμό φαρμάκων με διαφορετική στόχευση, αλλά διαφορετικές παρενέργειες, αν κάτι δεν πήγαινε καλά. Οι διαρθρωτικές αλλαγές θα θεράπευαν τις μεσο-μακροπρόθεσμες αιτίες και θα οδηγούσαν σε αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας. Η δημοσιονομική προσαρμογή στόχευε σε μείωση ελλειμμάτων και συγκράτηση του χρέους. Και τα δύο μαζί, με σωστή εφαρμογή, θα έφερναν σταθεροποίηση, δηλαδή χρόνο, και μετά ανάπτυξη, δηλαδή πραγματική θεραπεία. Ο άρρωστος, όμως, μπέρδεψε τα φάρμακα. Εφαρμόσθηκε μόνο η γρήγορη προσαρμογή που έφερε ύφεση και φτώχεια, αλλά και έντονες αντιδράσεις για τις διαρθρωτικές αλλαγές που …δεν έγιναν. Τέλειο σκηνικό για τους συνήθεις ύποπτους και το λαϊκισμό που ζούμε τελευταία. Η απλοϊκή και δόλια αιτιολογική σύνδεση από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ του επιφαινόμενου με τις συνέπειες, δηλαδή της φτώχειας και ανεργίας με το Μνημόνιο, αποτελεί καθαρή πολιτική απάτη. Όπως κάθε απάτη, για να πετύχει χρειάζεται αφελή και απληροφόρητα θύματα και ανεύθυνη πολιτική τάξη. Στην εποχή μας, υπάρχουν και τα δύο σε αφθονία. Η καταστροφή, όπως κάθε 30 χρόνια, είναι εγγυημένη. Με τη συνταγή ΣΥΡΙΖΑ θα είναι άμεση και όχι αναίμακτη. Οι «βάρβαροι», αυτή τη φορά, ήρθαν. Δεν θα μείνουν πολύ, αλλά θα αφήσουν πίσω τους καμένη γη.