Ας μου επιτραπεί να επιχειρήσω να κάνω ένα ξεκαθάρισμα σχετικά με το ισπανικό πολιτικό κόμμα Podemos, του οποίου ο αρχηγός βρίσκεται σήμερα στην Αθήνα για να παραβρεθεί στην κεντρική ομιλία του Α. Τσίπρα στην Ομόνοια.

Παίρνω το θάρρος αυτό ως ισπανόφωνη, έχοντας ζήσει πάνω από μία δεκαπενταετία στην ισπανική πρωτεύουσα, έχοντας σπουδάσει στο ίδιο πανεπιστήμιο και στην ίδια σχολή με τα ιδρυτικά στελέχη του εν λόγω κόμματος, έχοντας ζήσει τα γεγονότα από κοντά και συνεχίζοντας την ανελλιπή ενημέρωσή μου σε θέματα ισπανικής πολιτικής επικαιρότητας. Με την άδειά σας λοιπόν…

Το Podemos (: μπορούμε), του οποίου το όνομα παραπέμπει στο προεκλογικό σύνθημα του Αμερικανού Προέδρου Obama (“Yes, we can”), αναδείχτηκε μέσα από τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας των “αγανακτισμένων” (indignados) του Μαΐου του 2011 στην πλατεία του Ήλιου (Plaza del Sol) της ισπανικής πρωτεύουσας (οι οποίες διαδόθηκαν γρήγορα στην Αθήνα το καλοκαίρι του ίδιου έτους) παρόλο που συστάθηκε ως πολιτικό κόμμα αργότερα το 2014.

Η προέλευση των βασικών στελεχών του κόμματος είναι αριστερίστικη και κομμουνιστική – αξίζει να σημειωθεί ότι το όνομα του αρχηγού του, Pablo Iglesias, λόγω συνωνυμίας, παραπέμπει στον ιστορικό ιδρυτή του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE) -, ωστόσο τα προβλήματα του κόμματος εντάθηκαν όταν ο αρχηγός του, σε μια καθαρά λαϊκιστική προσπάθεια διεύρυνσης του κόμματός του, δήλωσε υπεράνω δεξιάς και αριστεράς, σε μια χώρα όπου η διαχωριστική γραμμή μεταξύ αριστεράς και δεξιάς είναι ιδιαίτερα βαθιά· έσπευσε να διορθώσει ότι ο ίδιος είναι κομμουνιστής, ωστόσο στο κόμμα του υπάρχει χώρος για πολίτες οποιουδήποτε πολιτικού χώρου· μέχρι, που άρχισε να δέχεται την μαζική παρουσία και υποστήριξη Ισπανών ακροδεξιών.

Το παραπάνω στοιχείο ήρθε να προστεθεί στον πολιτικό του λόγο περί “πολιτικής κάστας”, αναφερόμενος σε πολιτικές προσωπικότητες της χώρας. Θεωρήθηκε συκοφαντία από την ισπανική αριστερά η οποία έσπευσε να τεκμηριώσει το γεγονός ότι ο ίδιος ο Iglesias και η επαγγελματική του ζωή παρουσιάζουν χαρακτηριστικά προνομιούχου με προοδευτική επιτήδευση. Ο ίδιος έσπευσε να δικαιολογηθεί λέγοντας ότι αναφερόμενος σε κάστα εννοούσε κυρίως δεξιούς πολιτικούς με μηνιαίο εισόδημα άνω των 25.000 ευρώ προερχόμενο από ιδιωτικές δραστηριότητες. Δεν ευδοκίμησε, όπως θα δούμε παρακάτω.

Και όλα αυτά προστέθηκαν στις αντιδράσεις που είχαν ήδη προκαλέσει οι χαλαρές, αντιφατικές και μη-πραγματοποιήσιμες προγραμματικές δηλώσεις του κόμματος, που θεωρήθηκαν άκρως λαϊκιστικές στην πρόθεσή τους να προσελκύσουν υπερ-απλουστευτικά και αποπροσανατολιστικά το ευρύτατο μέρος της ισπανικής κοινωνίας (το λεγόμενο «κοινωνιολογικό κέντρο) που υποφέρει από τις συνέπειες της πολιτικής λιτότητας του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος. Η υπερ-έκθεση των στελεχών του κόμματος στα ΜΜΕ ενίσχυσαν τις αρχικές αντιδράσεις, το καυστικό χιούμορ γύρω από το κόμμα αλλά και αιτήματα για διευκρινήσεις. Το κόμμα αναγκάστηκε από το 2014 μέχρι σήμερα να πάρει πίσω πολλές από τις αρχικές του διακηρύξεις κυρίως σχετικά με τις επεκτατικές πολιτικές που υποστήριζε και να διευκρινίσει και να επεξεργαστεί καλύτερα άλλες.

Αυστηρή κριτική δέχτηκε και εξακολουθεί να δέχεται το κόμμα και για τις οργανωτικές του διαδικασίες και τη λειτουργία του, αρκεί να αναφέρει κανείς – πέρα από το σύστημα της εγγραφής των μελών του κόμμα χωρίς οικονομική συνδρομή που εύλογα δημιουργεί στρεβλώσεις σχετικά με τη σύγκριση του αριθμό τους με των αριθμό μελών των άλλων κομμάτων – τη μοναδική υποψηφιότητα του Pablo Iglesias για την ηγεσία του κόμματος, τη διαδικτυακή ανοιχτή διαδικασία για δύο εβδομάδες και το τελικό ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό συμμετοχής, σε σχέση με τα εγγεγραμμένα του μέλη. Επίσης προβλήματα αντιμετωπίζει το κόμμα με το λογιστικό έλεγχο της διαδικτυακής χρηματοδότησης, με γύρω στα 50.000 ευρώ που αδυνατεί να δικαιολογήσει.

Ωστόσο, το τελευταίο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το κόμμα έχει να κάνει με την αμοιβή του βασικού στελέχους του, Juan Carlos Monedero Fernandez, του οποίου η ατομική συμβουλευτική εταιρία με το όνομα Caja de Resistencia Motiva 2 Producciones SL, και χωρίς άλλους υπαλλήλους, παρουσιάζει τζίρο, για δύο μήνες και μία εβδομάδα λειτουργίας, 425.150 ευρώ (χωρίς μάλιστα να επιστρέψει το αντίστοιχο ποσοστό ΦΠΑ στο κράτος), ποσό προερχόμενο από… τη Βενεζουέλα. Αυτό έρχεται να προστεθεί στο σκάνδαλο προηγούμενης αποκάλυψης σχετικά με τα έσοδα του ευρωβουλευτή πλέον Pablo Iglesias και την απόκρυψή τους από το Ευρωκοινοβούλιο (δήλωσε μόλις το 40% των συνολικών του εσόδων)· σύμφωνα με τον ισπανικό τύπο, πρόκειται για έσοδα από συμβουλευτικές υπηρεσίες στο… Ιράν, αλλά και έσοδα από τηλεοπτικές εμφανίσεις.

Και για να κλείσουμε κάπως ελαφρότερα και συνδικαλιστικά, το κόμμα αντιμετωπίζει πιέσεις από το Συνδικάτο Δημοσιογράφων της Ανδαλουσίας, το οποίο απαιτεί μια επανορθωτική δήλωση εκ μέρους του κόμματος και το κατηγορεί για ψευδείς δηλώσεις σχετικά για την υποτιθέμενη άσκηση βέτο κατά του Podemos από τους εργαζόμενους δημοσιογράφους της δημόσιας τηλεόρασης της Ανδαλουσίας.

Παραλείπω να επεκταθώ σε δηλώσεις του αρχηγού του κόμματος σχετικά με το αναφαίρετο δικαίωμα της αμερικανικής κοινωνίας στα όπλα και άλλες αστείες δηλώσεις. Το μόνο που θα πω είναι ότι την ώρα που ο κος. Τσίπρας θα βγαίνει περήφανος φωτογραφία δίπλα στο διεθνή σύμμαχό του, το πιο πιθανό είναι ότι η Ισπανία θα αισθάνεται “αγανακτισμένη” με τον Pablo Iglesias και το Podemos.

Σίγουρα τα ΜΜΕ δεν έχουν δικαίωμα άσκησης αρμοδιοτήτων δικαστικής εξουσίας, και η αθωότητα του κατηγορουμένου μέχρι απόδειξης του εναντίον είναι αναφαίρετο δικαίωμα. Οι Ισπανοί δημοσιογράφοι, ωστόσο, δεν έχουν κάνει μέχρι τώρα τίποτα παραπάνω από δημοσιογραφική έρευνα με παράθεση στοιχείων, κοινώς, τη δουλειά τους, την τεκμηριωμένη ενημέρωση.