Είναι σαφές ότι μετά τις αποφάσεις του Eurogroup (27/11/12) και την εκταμίευση της δόσης – μαμούθ, έχουμε μια σημαντική αλλαγή κλίματος. Υπάρχει -παρότι τα πράγματα για τους πολίτες εξακολουθούν να είναι δύσκολα και να γίνονται δυσκολότερα- μια «ψυχολογική βελτίωση» που εμφανίζεται σε πολλούς ποιοτικούς δείκτες των ερευνών κοινής γνώμης.
Ο βασικός λόγος είναι ότι ένα μεγαλύτερο τμήμα της κοινής γνώμης έχει αρχίσει να πιστεύει ότι απομακρύνεται το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας και μειώνονται οι πιθανότητες εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Αυτό επηρεάζει και αλλάζει σχεδόν όλο το πολιτικό περιβάλλον της χώρας.
Ετσι λ.χ. ενισχύεται η πεποίθηση ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία. Και διευρύνεται το ποσοστό της κοινής γνώμης που δεν επιθυμεί εκλογές. Η τάση αυτή λειτουργεί εκ των πραγμάτων εξόχως «σταθεροποιητικά». Το ποσοστό της θετικής αξιολόγησης της κυβερνητικής συνεργασίας ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ, σε σχέση με το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, είναι σχεδόν διπλάσιο. Ο δείκτης ικανοποίησης από την κυβερνητική λειτουργία αυξάνεται, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ο δείκτης ικανοποίησης από την αντιπολίτευση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει μια αναστροφή στη μετεκλογική τάση ανόδου που είχε (παρότι παραμένει πάνω από την εκλογική επιρροή του Ιουνίου) και αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι δεν έπεισε ότι διαθέτει εναλλακτική λύση διακυβέρνησης της χώρας. Η ιδεολογική περιχαράκωσή του «αδυνάτισε» την πολυσυλλεκτικότητα, εξ ου και μετά τις 27/11/12 (δηλαδή το Eurogroup) επιχειρεί μια μετριοπαθή και ρεαλιστική στροφή με τον «άτσαλο» και αντιφατικό τρόπο που επιχειρείται. Λόγου χάρη, πώς συμβιβάζεται η διακήρυξη ότι «δεν τίθεται θέμα για την παραμονή στο ευρώ» με μια «εκβιαστική λογική» προσφυγής σε πρόωρες εκλογές, πριν από τις… γερμανικές! Η επιλογή όμως του ευρώ δεν είναι μόνο μια «διακήρυξη προθέσεων», είναι κυρίως μια μέθοδος συνύπαρξης βάσει συσχετισμών (πολιτικών και θεσμικών) στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, που βέβαια αλλάζουν, αλλά δεν εκβιάζονται…
Ενδιαφέρον επίσης στοιχείο του νέου κλίματος είναι ότι, ενώ η «κοινωνική ένταση» (αγανάκτηση – οργή) παραμένει ισχυρή και ζωντανή, δεν αποτυπώνεται μέχρι στιγμής με αντίστοιχο τρόπο στις κοινωνικές κινητοποιήσεις. Και αυτό γιατί των κινητοποιήσεων ηγούνται παλαιοί, κατά κανόνα, κομματικοί συνδικαλιστές, που ακολουθούν παλαιές συνδικαλιστικές μεθόδους και πρακτικές, που τους οδηγούν σε αντιπαράθεση με ευρύτερα κοινωνικά στρώματα.
Αδυνατούν να εκφράσουν δίκαιες και ώριμες διεκδικήσεις, με ρεαλιστικό τρόπο, που να συνάδουν με το νέο περιβάλλον της χώρας. Ετσι «τσιμπάνε» περισσότερο στην «πολιτική σύγκρουση» και την «ένταση» και πολύ λιγότερο εστιάζουν στη διαπραγμάτευση και τη συγκομιδή ενός θετικού αποτελέσματος, έχοντας μαζί τους «σύμμαχο» την κοινωνική πλειοψηφία.
Η ΝΔ, αξιοποιώντας το «δόγμα της πυγμής» σ? αυτό το συγκεχυμένο περιβάλλον, εμφανίζει προς το παρόν πολιτικά και δημοσκοπικά οφέλη. Βέβαια, θα πρέπει να αντιληφθεί η κυβέρνηση ότι υπάρχουν όρια στο «δόγμα της πυγμής», όταν δεν συνοδεύεται από ένα ευρύτερο πλαίσιο κοινωνικής στήριξης.
Ο κίνδυνος διολίσθησης σε έναν κυβερνητικό «αυτιστικού χαρακτήρα» αυταρχισμό απέναντι σε κοινωνικές αντιδράσεις πρέπει να αποφευχθεί. Και για να αποφευχθεί, χρειάζεται -αντί να βράζουμε στο ζουμί μόνο των πολιτικών της δημοσιονομικής προσαρμογής- ένα μεταρρυθμιστικό αναπτυξιακό σχέδιο, που θα δώσει ελπίδα στην ελληνική κοινωνία.
Δυστυχώς όμως, η παράλογη φορολογική πολιτική για τα ακίνητα και η παράλογη είσπραξη τεσσάρων… ΦΑΠ και… κάτι δόσεων μέσα στο 2013, σε συνθήκες περαιτέρω μείωσης μισθών και συντάξεων και αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού και του πετρελαίου δεν αποκλείεται να ανατρέψει το σταθεροποιητικό κλίμα που δημιουργήθηκε από το τέλος Νοεμβρίου και μετά.
Και αυτό πρέπει να το δει η κυβέρνηση με ιδιαίτερη προσοχή…