Δεν έλειψαν, στα δεκαέξι χρόνια που κατοίκησε στην καγκελαρία, οι ευχάριστες και δυσάρεστες εκπλήξεις που νιώσαμε από τις πολιτικές που επέλεξε να ακολουθήσει κι από τις οποίες η χώρα μας κάθε άλλο από ανεπηρέαστη έμεινε. Δεν μπορούσε να γίνει κι αλλιώς, αφού, ιδιαίτερα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης ο ρόλος του μηχανοδηγού της γερμανικής ατμομηχανής στην Ευρώπη ήταν περισσότερο καθοριστικός από κάθε άλλη φορά. Το σίγουρο είναι ότι η Άνγκελα Μέρκελ υπηρέτησε με πάθος το αξίωμά της. Δεν δείλιασε μπροστά στις ευθύνες, δεν ταλαντεύτηκε μπροστά στο πολιτικό κόστος, δεν δίστασε μπροστά σε ιδεολογικές προκαταλήψεις του πολιτικού της χώρου.
Απόδειξη του χαρακτήρα και της νοοτροπίας της είναι η απάντηση που έδωσε στην τελευταία, εθιμοτυπική συνέντευξη, στο ερώτημα για την «πιο δύσκολη στιγμή της θητείας της»: «Όταν ζήτησα τόσα πολλά από τους πολίτες στην Ελλάδα», είπε. Γιατί άραγε να αποφασίσει τώρα η Καγκελάριος να κάνει την «αυτοκριτική» της για ένα ζήτημα που ξεσήκωσε θύελλα και που, λίγο έλειψε, να στερήσει από την ευρωζώνη ένα μέλος της, πριν γίνει το Brexit; «Γιατί τώρα φεύγει και δεν φοβάται τις συνέπειες», ίσως σκεφτεί κάποιος, παραγνωρίζοντας ότι η υστεροφημία είναι ιδιαίτερα σημαντική για ηγετικές προσωπικότητες τέτοιας εμβέλειας. Εκτός αν, η αυτοκριτική της Μέρκελ για την Ελλάδα αποτελεί ταυτόχρονα και μια πολιτική παρακαταθήκη για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ανεξάρτητα, πάντως, από τις προθέσεις της κυρίας Καγκελαρίου, η απάντησή της δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστη στη χώρα μας η οποία πλήρωσε πρώτη και μάλιστα ακριβά, τα σπασμένα της βαθιάς 10χρονης κρίσης. Τι σημαίνει για μας η αυτοκριτική της Μέρκελ; Μήπως ότι δεν ήταν αναγκαία τα μνημόνια; Μήπως ότι δικαιώνονται οι «αγανακτισμένοι» που έλεγαν ότι «τα μνημόνια έφεραν την κρίση»; Μήπως υπήρχε άλλος, εφικτός τρόπος διεξόδου ώστε να αποφύγουμε την ασφυκτική, σύμφωνα πλέον και με τη Μέρκελ, αγκαλιά των εταίρων μας και του ΔΝΤ; Τα ερωτήματα αυτά δεν είναι σημερινά. Αποτέλεσαν τη βάσανο στην οποία κλήθηκαν να απαντήσουν επανειλημμένως οι Έλληνες πολίτες, μπλέκοντας συχνά σε επικίνδυνες περιπέτειες.
Η προσφυγή στα μνημόνια δεν έγινε εξ αιτίας της Μέρκελ. Έγινε γιατί το δημόσιο χρέος της χώρας εκτοξεύτηκε ανεξέλεγκτα, ιδιαίτερα την περίοδο 2004-2009, οπότε ήταν πλέον απαγορευτικός ο πρόσθετος δανεισμός και αδύνατη η εξυπηρέτηση του υφιστάμενου χρέους. Ήταν μια προδιαγεγραμμένη πορεία που η ελληνική κοινωνία, εθισμένη στον λαϊκισμό, αρνήθηκε να αποδεχθεί μέχρις ότου και οι τελευταίοι «μάγοι» υπέγραψαν το δικό τους μνημόνιο. Υπήρχε εναλλακτική πρόταση στην κρίση; Η άλλη λύση απαιτούσε την έγκαιρη σύνταξη και εφαρμογή ενός εγχώριου συναινετικού μνημονίου που θα νοικοκύρευε την οικονομία και θα έβαζε τέλος στο πάρτι της διαφθοράς αλλά και την ασυδοσία των συντεχνιών. Δεν υπήρξε ούτε η πολιτική θέληση ούτε η κοινωνική συναίνεση για μια τέτοια πρωτοβουλία.
Η αυτοκριτική της Μέρκελ δεν πρέπει να περάσει στα ψιλά. Η μόνιμη και ασφυκτική πίεση των «θεσμών» για οριζόντιες μειώσεις των μισθών και των συντάξεων είχαν οδυνηρές συνέπειες στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών και στην πορεία προς την οικονομική ανάκαμψη. Ωστόσο, η δήλωσή της αυτή δεν μπορεί να γίνει η αφορμή για να της φορτώσουμε τις συνέπειες μιας κρίσης για την οποία φέρουμε την κύρια ευθύνη. Είναι ίσως και για μας μια ευκαιρία να κοιταχτούμε στον καθρέφτη.
Πηγή: www.tanea.gr