Στην πολιτική αντιπαθώ τις ταμπέλες κι ακόμη περισσότερο τις παλιωμένες, με πιο παλιά σήμερα αυτή που προσδιορίζει κάποιους πολίτες ειδικά ως «δημοκρατικούς» ή «προοδευτικούς». Δυστυχώς, αυτή την παλιατζούρα την έβγαλαν από το ντουλάπι οι περισσότεροι υποψήφιοι για την ηγεσία του Νέου Φορέα, και την κολλούν παράσημο στους ψηφοφόρους που καλούν να τους στηρίξουν.
Ανοησίες. Για να είσαι δημοκρατικός και προοδευτικός δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε ικανή συνθήκη να πας να αναζητήσεις τον ηγέτη σου στις κάλπες του Νοεμβρίου. Ας μας κάνουν λοιπόν τη χάρη όσοι υποψήφιοι αρέσκονται σε ευκολίες: ας αφήσουν το μονοπώλιο στη δημοκρατικότητα, που δεν τους ανήκει, κι ας απαντήσουν στα μεγάλα ερωτήματα που θα βρουν μπροστά τους.
Το πρώτο που οφείλει να απαντήσει ο καθένας τους, αμέσως, είναι: θέλει να γίνει αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, μετονομασμένου σε ΔΗΣΥ, Πράσινο Ήλιο, ή ό,τι άλλο, ή ενός ανανεωτικού, πολυσυλλεκτικού, μεταρρυθμιστικού κόμματος, στα ευρωπαϊκά πρότυπα; Και το ερώτημα αυτό δεν αφορά μόνο τους υποψήφιους αλλά κυρίως τους ψηφοφόρους του Νοεμβρίου, αφού η επιλογή ενός ηγέτη ορίζεται αρχικά από το ποιο κόμμα οραματίζεται ο ψηφοφόρος.
Παρακάτω τους αξιολογώ προσωπικά, με βάση τη δική μου άποψη.
Από τους τέσσερις υποψήφιους που έχουν κατά τη γνώμη μου ρεαλιστικές ελπίδες εκλογής, οι δυόμισι είναι αυτό που χαρακτηρίζω ΠΑΣΟΚ, γιατί βασικά περί αυτού πρόκειται, και ο ενάμισης υποστηρίζει έναν ευρύτερο φορέα.
Οι καθαρόαιμοι ΠΑΣΟΚ υποψήφιοι είναι η Φώφη Γεννηματά και ο Νίκος Ανδρουλάκης. Η πρώτη εκπροσωπεί την αμιγέστερη και παλιότερη εκδοχή του κόμματος, ελαφρώς μεταλλαγμένη στα χρόνια της κρίσης. Σε αυτή προεδρεύει εδώ και δύο χρόνια, έχοντας δώσει αμέτρητα δείγματα γραφής. Βάσει αυτών, θεωρώ αφελή όποιον την ψηφίσει πιστεύοντας ότι κάτι θα αλλάξει στο κόμμα μελλοντικά, ουσιαστικά ή δημοσκοπικά. Φυσικά όσοι, εν έτει 2017, αρέσκονται στο παλιό ΠΑΣΟΚ, οφείλουν να ψηφίσουν τη Γεννηματά. Έτσι θα κοιμούνται ήσυχοι, ότι δε θα γίνει ποτέ τίποτε.
Ο Ανδρουλάκης είναι εκφραστής άλλης γενιάς. Μού είναι αντιπαθές το πολιτικό βιογραφικό του, καθώς αποτελεί παιδί του κομματικού σωλήνα, μεταπολιτευτικού τύπου. Τουλάχιστον όμως έφτασε εκεί που έφτασε χωρίς να πατάει στο όνομα του πατέρα του, άρα προφανώς έχει κάποιες ικανότητες. Στο πρώτο ντιμπέιτ των αρχηγών, που η Γεννηματά περιφρόνησε, ήταν ευχάριστη έκπληξη. Πιο έξυπνος, πιο συμπαθής και λιγότερο ξύλινος από ό,τι τον περίμενα, επιβλήθηκε στους περισσότερους άλλους. Με την ηλικία και την καλή του παρουσία, ο Ανδρουλάκης έχει το προτέρημα να ενσαρκώνει την ελπίδα του διαφορετικού στο ΠΑΣΟΚ. Και στα τωρινά χάλια του κόμματος, αυτή είναι σημαντική ελπίδα.
Μισός ΠΑΣΟΚ είναι και ο Γιώργος Καμίνης, όπως είναι μισός και σε ό,τι άλλο κάνει ή λέει-βλέπε και δήλωσή του, «είμαι βαθιά αριστερός, βαθιά φιλελεύθερος». Το ΠΑΣΟΚ τον έκανε δήμαρχο Αθηναίων στην πρώτη θητεία του. (Τη δεύτερη την κέρδισε συγκυριακά, από τη συσπείρωση των αντι-ΣΥΡΙΖΑ ψηφοφόρων). Αλλά και ο λόγος του βρίθει κλισέ του ΠΑΣΟΚ, από κουβέντες περί «αριστερής ψυχής», που τάχα απώλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι μια αντιδεξιά ρητορική εντελώς ντεμοντέ στην εποχή του Κυριάκου Μητσοτάκη. Σημειώνω, ότι όχι απλώς ψήφισα τον Καμίνη δήμαρχο, αλλά στις δεύτερες εκλογές τον στήριξα με άρθρα από τον πρώτο γύρο. Αλλά δυστυχώς με απογοήτευσε. Εκείνο το άλλο μισό που έλεγε ότι είναι, το καινούργιο, το ανανεωτικό, το δημιουργικό, δυστυχώς το είδα μόνο σε λόγια, όχι σε έργα. Η θητεία του ήταν απογοητευτική. Αρχικά είχε μαζί του δεκάδες ικανά στελέχη και πολλούς πνευματικούς ανθρώπους, που τους έχασε στην πορεία, απομονωμένος στο γραφείο του, διοικώντας τον Δήμο αναποτελεσματικά, μέσω μιας στενής κλίκας δικών του.
Είναι άθλιος ρήτορας, ανύπαρκτος σε συγκρούσεις, και επαμφοτερίζων σε όλα τα θέματα. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος δεν ξέρεις ούτε τι ακριβώς εκπροσωπεί, ούτε τι ακριβώς πιστεύει, και φοβάμαι ότι δεν το ξέρει κι ο ίδιος, γιατί είναι αρκετά ευφυής ώστε αν το ήξερε να το εξέφραζε επαρκώς. Επιπλέον, αισθάνθηκα προσωπικά προσβεβλημένος όταν δήλωσε ότι ήταν «ο ηγέτης της παράταξης του Ναι», στην οποία ξέρουμε όλοι που συμμετείχαμε ότι σύρθηκε εκών-άκων, και την οποία απαξίωσε μετά. Τέλος, ενώ το ότι ο Καμίνης είναι μισός ΠΑΣΟΚ και μισός κάτι άλλο θα μπορούσε να είναι εκλογικά προτέρημα-να μάζευε τους ψηφοφόρους και των δύο πλευρών-φοβάμαι ότι είναι εν προκειμένω μειονέκτημα: η μια ιδιότητα διώχνει τους οπαδούς της άλλης.
Μένει ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο μόνος υποψήφιος που ούτε είναι ΠΑΣΟΚ, ούτε παριστάνει ότι είναι, ο μόνος που τολμά να υποστηρίζει τον όρο «κέντρο», ο εγγύτερος στη νοοτροπία του σύγχρονου ευρωπαϊκού μεταρρυθμιστικού χώρου.
Τον Θεοδωράκη τον υποστήριξα από την αρχή του Ποταμιού γιατί πίστεψα ότι φέρνει κάτι καινούργιο. Εντυπωσιάστηκα από το ότι συγκέντρωσε γύρω του τόσους άξιους ανθρώπους εκτός ενεργής πολιτικής, όσους κανένας ηγέτης στη Μεταπολίτευση. Δυστυχώς, έχασε κι αυτός στη συνέχεια πολλούς, κυρίως από δική του ευθύνη, καθώς υπήρξε συγκεντρωτικός και δεν έστησε έγκαιρα αποτελεσματική οργανωτική δομή. Παρ’ όλα αυτά, μπροστά στον Καμίνη, ο Θεοδωράκης είναι οργανωτικός γίγας. Και επιπλέον: είναι ένας άνθρωπος που είχε και έχει ξεκάθαρες θέσεις. Με κάποιες διαφώνησα. Αλλά και στη διαφωνία, αναγνώρισα τη συνέπειά του.
Ένας άνθρωπος που έφτασε από ένα χωριό της Κρήτης στην κορφή του ανταγωνιστικότατου κόσμου της δημοσιογραφίας, είναι ένας άνθρωπος που δούλεψε σκληρά και πήρε ρίσκα στη ζωή του, αρετή που αποτελεί το εξ ων ουκ άνευ ενός ηγέτη. (Για ποιον άλλο από τους τρεις υποψήφιους μπορούμε να το πούμε αυτό;) Και κάτι ακόμη: ο Θεοδωράκης είναι ο μόνος άνθρωπος που, αν και εκτός πολιτικής, κατάφερε να φτιάξει νέο κόμμα που μπήκε στη Βουλή και στην Ευρωβουλή στα χρόνια της κρίσης, χωρίς να ενδώσει ούτε στιγμή στο χυδαίο λαϊκισμό που ανέβασε τα κόμματα των άκρων και που με τη λάσπη, το μίσος και τις ψεύτικες υποσχέσεις, μας έφερε τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στην εξουσία.
Μην ξεχνάτε, όσοι ψηφίσετε στις εκλογές του Νοεμβρίου, ότι πριν διαλέξετε αρχηγό θα πρέπει να αποφασίσετε τι κόμμα θέλετε. Από εκεί και πέρα, η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Βεβαιότητες σε αυτή δεν υπάρχουν, ούτε η υπόσχεση της ουτοπίας και του ιδανικού. Όποιος πιστεύει στο εγχείρημα του νέου φορέα, δεν πρέπει να ψάξει τον άριστο, γιατί θα απογοητευτεί. Πρέπει να βρει, με νου και γνώση, τον λιγότερο κακό για το νέο ξεκίνημα.
Βάσει αυτού, πιστεύω ότι όποιος θέλει κάποιας λογής νέο ΠΑΣΟΚ, είναι ασφαλέστερος ψηφίζοντας Ανδρουλάκη. Όποιος, όπως εγώ, θέλει κάτι καινούργιο, που φέρνει πραγματικές ελπίδες ανοίγματος και ανανέωσης, πρέπει να επιλέξει Θεοδωράκη