Δεν είμαι ιστορικός όμως η βιωματική μου σχέση, η σχέση ενός μαθητή με την εξέγερση του Πολυτεχνείου νομίζω πως μου επιτρέπει αλλά και μου επιβάλλει ως ένα βαθμό να μιλάω γι αυτό.
Η βασική μου θέση είναι ότι
είναι τελείως παρεμπίπτουσα η συζήτηση για το εάν το Πολυτεχνείο "έριξε τη χούντα" ή όχι, δεν είναι αυτό το μείζον.
Δεν το λέω αυτό για να αποφύγω το ερώτημα, ίσα-ίσα θα τοποθετηθώ και σε αυτό, αλλά τηρουμένων των αναλογιών είναι σαν να συζητάμε για το "Οχι" με κεντρικό ερώτημα εάν απέτρεψε την κατοχή της χώρας από τους Γερμανούς.
Δεν μετριέται έτσι το "Οχι".
Δεν μετριέται έτσι το "Πολυτεχνείο".
Για όσους έζησαν τα γεγονότα εκείνα, έστω και από μία απόσταση, το Πολυτεχνείο ήταν η ηχηρότερη δημόσια αντίσταση στο χουντικό καθεστώς και στην προσπάθεια μιας συγκαλυμένης "φιλελευθεροποίησης του" και βέβαια της διαιώνισης του μέσω αυτής της διαδικασίας. Ηταν η στιγμή που έσπασε ο ψίθυρος και έγινε δημόσιος λόγος και αντίσταση.
Εγινε "εδώ Πολυτεχνείο...εδώ Πολυτεχνείο..."...
Το "Πολυτεχνείο" το οποίο ακύρωσε αυτή τη διαδικασία αλλά και ανέτρεψε την ομάδα Παπαδοπουλου, ανέδειξε μεταξύ άλλων την αδυναμία του πολιτικού κόσμου εκείνης της εποχής να πάρει τη σκυτάλη από τους φοιτητές και τους μαθητές και αντί να επιταχύνει τη συνολική ανατροπή της χούντας, αφέθηκε στη σκλήρυνση της στάσης του καθεστώτος μέσω της ομάδας Ιωαννίδη που οδήγησε στο εθνικό έγκλημα του Κυπριακού και την τελική πτώση της.
Δεν είναι λοιπόν αυτό το κεντρικό ερώτημα γύρω από το Πολυτεχνείο όπως δεν ήταν και για το "Οχι", άλλα είναι τα ερωτήματα και αυτά τα ερωτήματα πρέπει να απασχολούν και το σήμερα.
Ας παραθέσω μερικά από αυτά:
1. Είναι δύναμη για μια χώρα ο πολιτικός αυταρχισμός ή αιτία καταστροφής αφού οι αποφάσεις παίρνονται από λίγους και χωρίς καμιά κοινωνική συναίνεση και κανένα έλεγχο;
2. Πως μπορούν οι πολιτικές ηγεσίες να συλλαμβάνουν τα αιτήματα των καιρών, να επικοινωνούν με τις κοινωνικές πρωτοπορίες και να διαμορφώνουν την πολιτική ατζέντα;
3. Τι εγκυμονεί τα μεγαλύτερα αδιέξοδα στην ιστορική εξέλιξη; Η έλλειψη σχεδίου μιας εξέγερσης ή η ακινησία και η αφασία λόγω έλλειψης σχεδίου;
Τέλος, ας πάψουμε να βάζουμε τα πάντα στην κρεατομηχανή των σκοπιμοτήτων. Ας βάλουμε ένα φραγμό στη χυδαιότητα του δημόσιου λόγου και στις παρακμιακές συγκρούσεις που φθείρουν διαρκώς τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Κι απ' το "Πολυτεχνείο" ας κρατήσουμε ακριβώς αυτό: πήγε να κάνει τη δουλειά όλης της χώρας, όλης της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος που την άφησε χωρίς θωράκιση απέναντι στους συνταγματάρχες, και συγνώμη που δεν τα κατάφερε σε όλα...