Και εκεί που έχω αποφασίσει να πάρω ρεπό για το υπόλοιπο καλοκαίρι και να γεμίσω μπαταρίες για να έχω δυνάμεις, να σχολιάζω τον θερμό χειμώνα που έπεται, έρχεται η κυβέρνηση και μου χαλάει τα σχέδια. Όταν πρωτοάκουσα ότι η κυβέρνηση προτίθεται να επιτρέψει τον πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας, θεώρησα πως πρόκειται για ένα πολύ κακόγουστο πολιτικό αστείο. Αμ που δε !
Αν τελικά το κοινοβούλιο, γιατί από αυτό θα περάσει, εγκρίνει τον πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας από τις τράπεζες, θα μιλάμε για ένα από τα μεγαλύτερα πολίτικο-οικονομικά οξύμωρα στην Ελληνική ιστορία.
Για να γίνει αντιληπτή η κατάφωρη αδικία το υποψήφιου αυτού μέτρου, πρέπει να μελετήσουμε την εξαρχής προβληματική πολιτική που ακολουθήθηκε στο ζήτημα των τραπεζών. Μάλιστα, η τακτική που ακολουθήθηκε ήταν παρόμοια αν όχι παν-όμοια με την αντίστοιχη που εφάρμοσε η κυβέρνηση Μπους στις αρχές της κρίσης και που απέτυχε παταγωδώς.
Πιο συγκεκριμένα, περίοδος της αμερικανικής οικονομικής-τραπεζικής κρίσης επί Μπους θα μπορούσε να ταξινομηθεί σε τρία στάδια
Στάδιο πρώτο : Η διάσωση
Λίγο πριν σκάσει η τραπεζική φούσκα στις ΗΠΑ το 2008, είχε γίνει αντιληπτό από το κυβερνητικό επιτελείο ότι μόνον μια κυβερνητική διάσωση πολλών δισεκατομυρίων θα μπορούσε να διασώσει το παραπαίον τραπεζικό σύστημα. Λίγο μετά την πτώχευση της Lehman, μια ομάδα αξιωματούχων του Υπουργείου Οικονομικών και τραπεζιτών μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο Υπουργό οικονομικών των ΗΠΑ (και πρώην πρόεδρος της Goldman Sachs) απαίτησε διάσωση του Αμερικανικού Τραπεζικού Συστήματος ύψους 700 δις απειλώντας παράλληλα με οικονομικό αρμαγεδδώνα. Ήταν λες και Γουόλ Στριτ είχε προβεί σε οικονομικό πραξικόπημα εναντίον του λαού και της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Λίγες εβδομάδες αργότερα ο Τζορτζ Μπους έδωσε την συγκατάθεση του και το χρήμα έρρευσε ποταμηδόν, χωρίς τον παραμικρό έλεγχο προς όλους τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που κρίνονταν υπερβολικά σημαντικοί για να αποτύχουν. Στόχος; Να διασφαλισθεί η επάρκεια σε ρευστό των τραπεζών και ως εκ τούτου η κεφαλαιακή κινητικότητα που κρατά την αγορά και άρα την κοινωνία ζωντανή.
Στάδιο δεύτερο : Η διάψευση
Παρά το πραγματικά μυθικό ποσό που «δωρήθηκε» από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, οι πιστωτικές αγορές παρέμειναν παγωμένες. Ο ίδιος κόσμος που μερικά χρόνια πριν έμοιαζε να κολυμπάει σε πλεονάσματα ρευστότητας, ξαφνικά βρέθηκε χωρίς μετρητά να κολυμπάει σε πλεονάζοντα δάνεια και σπίτια.Η πορεία ενός τέτοιου οικονομικού κραχ είναι δεδομένες και πλέον κοινότοπες στο καπιταλιστικό σύστημα.Οι τράπεζες, για να καλύψουν την χασούρα από τα απλήρωτα (και ακάλυπτα) δάνεια που είχαν παραχωρήσει προέβησαν σε κατασχέσεις.
Στάδιο τρίτο : Οι συνέπειες
Τα παραπάνω είχαν προφανώς σαν συνέπεια την κατακόρυφη μείωση της καταναλωτικής δύναμης της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ξαφνικά όλες οι δυνατότητες παραγωγής που είχαν αναπτυχθεί στην πρότερη εποχή της επίπλαστης ευμάρειας φάνταζαν περιττές, οι εργαζόμενοι για τους επιχειρηματίες πολυτέλεια. Η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη και το επίπεδο ζωής καταβαραθρώθηκε. Όλα τα παραπάνω συνετέλεσαν στον οικονομικό όλεθρο των αμερικανικών τραπεζών. Τα πλειστηριασμένα ακίνητα δεν ήταν δυνατόν να πωληθούν σε μία αγορά με μηδενική ρευστότητα. Οι αντικειμενικές αξίες καταποντίστηκαν σχεδόν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη των ΗΠΑ, και πολλά νοικοκυριά βρέθηκαν να χρωστούν πολύ περισσότερα από την πραγματική αξία των κατοικιών τους- γεγονός που έθεσε εν κινήσει μια καταστροφική ροή προς περαιτέρω κατασχέσεις οι οποίες έριξαν ακόμα περισσότερο τις αντικειμενικές αξίες ακινήτων. Συμπέρασμα ; Η στρατηγική για την καταπολέμηση της κρίσης αποτέλεσε το μέσο που την διαιώνισε….
Στην Ελλάδα έχουν συμβεί όλα τα παραπάνω, το τραπεζικό σύστημα έχει διασωθεί από τους πολίτες αλλά θεωρεί εξωφρενικό το αίτημα να βοηθήσει την κοινωνία να ορθοποδήσει. Η ανεργία έχει κτυπήσει κόκκινο, η ύφεση βαθαίνει και η κυβέρνηση αγνοώντας τα λάθη του παρελθόντος τρέχει να ολοκληρώσει την καταστροφή.
Παραφράζοντας το ρητό του Μένιππου εγώ μόνο ένα πράγμα έχω να διαπιστώσω το δις εξαμαρτείν ουκ …κυβερνήσεως σοφής …