«Ο μεγαλύτερος των Ελλήνων φιλοσόφων και διαυγέστερος εχθρός της δημοκρατίας ….Πλάτων, βρήκε στο πρόσωπο του Κορνήλιου Καστοριάδη έναν αντίπαλο του μεγέθους του», έγραφε ο μεγάλος ελληνιστής ιστορικός, Pierre Vidal-Naquet.
Και ο Καστοριάδης, σαν να ήθελε να τον «επιβεβαιώσει», σημείωνε για τον Πλάτωνα: «…είναι αδυσώπητος εχθρός της δημοκρατίας, σε βαθμό να παραχαράσσει τα γεγονότα και να επιδεικνύει απίστευτη έλλειψη αυτεπίγνωσης, όσον αφορά τις συνθήκες της ίδιας του της ύπαρξης. Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω: ο Πλάτων, ο οποίος εγκωμιάζει διαρκώς την Σπάρτη και κατηγορεί την Αθήνα, δεν διερωτάται ποτέ αν ο ίδιος θα μπορούσε να έχει γεννηθεί και μορφωθεί στη Σπάρτη και αν θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει εκεί μια σχολή, όπου θα κατήγγελλε δημόσια το σπαρτιατικό καθεστώς». («Ελληνική Ιδιαιτερότητα», τόμος Γ΄).
Γιατί όλα αυτά;
Διότι «χρώμεθα γαρ πολιτεία», που θα ‘λεγε και ο Θουκυδίδης - έχουμε δηλαδή πολίτευμα – που είναι μία σπάνια εξαίρεση στην ανθρώπινη ιστορία.
Στην οποία μάλιστα συμβαίνει το εξής «ανήκουστο»: Ο ανθρώπινος τύπος του ευρωπαίου πολίτη που δημιούργησε, ανέτρεψε την θρησκευτική παράσταση του κόσμου και, αποκλείοντας από την δημόσια ζωή τους «απεσταλμένους» του Θεού ή της Ιστορίας, δρα ο ίδιος ως δημιουργός της ιστορίας του. Πράγμα αδιανόητο σε κάθε άλλον προηγούμενο ή και παράλληλο πολιτισμό.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ευρώπη – όχι ως γεωγραφική αλλά ως πολιτισμική και θεσμική οντότητα - οικοδομείται μία κοινωνία που έχει ένα σπάνιο προσόν: δεν διαθέτει «ιερό βιβλίο» για να ρυθμίζει τον τρόπο της ζωής των μελών της.
Με αποτέλεσμα να επιτρέπει στους πολίτες της να ζουν, σε μεγάλο βαθμό, τη ζωή τους όπως θέλουν και να τη διαθέτουν ελεύθερα κατά την κρίση τους.
Δηλαδή να μην κόβουν τα χέρια αυτού που έκλεψε, να μην ακρωτηριάζουν τους ανεπιθύμητους, να μην υποβιβάζεται η γυναίκα σε κατώτερο είδος, ούτε σε κτήμα του άνδρα, να μη λιντσάρεται δημόσια επειδή δεν φορούσε μαντίλα, να μην υποβάλλεται σε κλειτοριδεκτομή, να μην δολοφονούνται δημοσιογράφοι επειδή ασκούν κριτική στον «τσάρο» (βλ. Ρωσία), να μην αποκεφαλίζονται πολίτες επειδή διαφωνούν με την αυθαίρετη εξουσία (βλ. Χαμάς), να μην εκτελούνται τέλος οι υπήκοοι, επειδή νύσταξαν μπροστά στον αρχηγό που όρισε η «ιστορία» (βλ. Β. Κορέα).
Και προσοχή! Αυτά τα δικαιώματα δεν ήταν ούτε αυτοφυή, ούτε αυτονόητα. Στηρίζονται σε τεράστιους δημοκρατικούς αγώνες διαδοχικών γενεών.
Γι’ αυτό και δεν είναι «τυπικά», όπως ανόητα ισχυρίζονται οι οπαδοί του σοβιετικού ολοκληρωτισμού και των τριτοκοσμικών τυραννιών, αλλά βαθύτατα ουσιαστικά.
Γι’ αυτό και η Ευρώπη είναι παγκόσμιος μαγνήτης για τους κατατρεγμένους όλης της γης, οι οποίοι δίνουν ακόμη και τη ζωή τους στα κύματα, προκειμένου να φτάσουν σ’ αυτήν.
Άσε που η Ευρώπη είναι και σχολείο όλης της ανθρωπότητας. Διότι, ναι μεν και η ίδια έκανε πολέμους και προκάλεσε αδικίες και αιματοχυσίες. Μέχρι και στρατόπεδα συγκέντρωσης δημιούργησε.
Όμως όλα αυτά μόνον στην Ευρώπη αμφισβητήθηκαν και πολεμήθηκαν από μέσα και στο τέλος ηττήθηκαν.
Έχοντας μάλιστα συνείδηση η Ευρώπη ότι δεν υπάρχει καμία έσχατη εγγύηση της Δημοκρατίας απέναντι στα τέρατα της ιστορίας, δημιουργεί συνεχώς θεσμούς για την προστασία της.
Με πρώτον θεσμό την καταστατική ισότητα ακόμη και των εχθρών της. Δηλαδή των ανελέητων εχθρών της ίδιας της δημοκρατίας. Κάτι αδιανόητο για οποιαδήποτε άλλη κοινωνία.
Μέχρι σημείου να επιτρέπει, ως καταστατικά μάλιστα αυτονόητη, την ισότιμη συμμετοχή στο δημοκρατικό παιχνίδι κομμάτων που ρητά προβλέπουν στο δικό τους καταστατικό, την κατάλυση της δημοκρατίας και την αντικατάστασή της με τα καθεστώτα τρόμου του 20ου αιώνα που μόλις τελείωσαν.
Και όχι μόνον. Αλλά παρέχει όλα τα μέσα, ώστε να εκπαιδεύονται και να μορφώνονται στους κόλπους της ισότιμα και οι πιο ανελέητοι εχθροί της. Είναι αυτοί οι οποίοι, όπως έγραψε ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης, «…δεν άφησαν δικτάτορα, τύραννο και δήμιο στην ιστορία των δύο τελευταίων αιώνων που να μην τον προσκυνήσουν και να τον λατρέψουν ως Μεσσία».
Και οι οποίοι, μεταμφιεσμένοι σε υπερασπιστές «δικαιωμάτων», δρουν στους κόλπους της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, ως κινήματα στήριξης όσων εχθρεύονται την δημοκρατία και τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής.
Με τελευταία και πιο ανατριχιαστική περίπτωση, αυτή των αυτοχθόνων οπαδών της Χαμάς. Οι οποίοι – για να γυρίσουμε στον Καστοριάδη – ως «….αδυσώπητοι εχθροί της δημοκρατίας, παραχαράσσουν τα γεγονότα και …επιδεικνύουν απίστευτη έλλειψη αυτεπίγνωσης, όσον αφορά τις συνθήκες της ίδιας τους της ύπαρξης».
Διότι, ενώ κατηγορούν την δημοκρατική Ευρώπη για όλα τα κακά του κόσμου, ταυτιζόμενοι με κάθε ολοκληρωτισμό αρκεί να απειλεί την Ευρώπη (ως πολιτισμική πάντοτε οντότητα), δεν διερωτώνται καν αν θα μπορούσαν να είχαν γεννηθεί σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς θρησκευτικού φονταμενταλισμού, να είχαν μορφωθεί σ’ αυτό και στη συνέχεια, ζώντας στους κόλπους του, αν θα ήταν ελεύθεροι να οργανώνουν κινήματα για να το καταγγείλουν δημόσια.
Αφού σε μία τέτοια περίπτωση, δεν θα μπορούσαν να διαλέξουν ούτε καν τον τρόπο που θα πέθαιναν. Μια και ο αποκεφαλισμός, ο ανασκολοπισμός ή ο λιθοβολισμός θα ήταν απλώς «πολιτισμικά δρώμενα», για τα οποία δεν θα τους έπεφτε λόγος. Διότι αυτοί θα ήταν απλώς τα μιάσματα.
Γι’ αυτό, με τη σειρά τους, το μόνο που κάνουν είναι να δείχνουν σαν «μιάσματα» την Δημοκρατία και την Ευρώπη, ώστε να απορρίψουν τη μεγαλύτερη, μέχρι σήμερα, κατάκτηση του ανθρώπου: τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής.
Χωρίς τον οποίο όμως δεν θα μπορούσαν οι ίδιοι να ζήσουν ούτε λεπτό. Ποιος όμως να μας εξηγήσει τέτοιους γρίφους;
Πηγή: www.athensvoice.gr