Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στην τομή δύο αξόνων σύγκρουσης στον χώρο της ΕΕ. Ο ένας στην οικονομία μεταξύ Βορρά – Νότου και ο άλλος στο Προσφυγικό μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Η κατανόηση των δυνατοτήτων της ΕΕ και του εθνικού κράτους είναι προϋπόθεση για κάθε κυβερνητική παρέμβαση. Η ΕΕ είναι μια ιδιαίτερη πολιτική οντότητα, που παρά τα σημαντικά επιτεύγματά της έχει θεσμικές και δομικές αδυναμίες που μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφή. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, δηλαδή Γιούνκερ, Τουσκ και Σουλτς, δεν έχουν «δήμο», δεν απολογούνται σε πολίτες. Παίρνουν εντολές και δίνουν αναφορά στην Επιτροπή, στο Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο.

Οι εθνικοί ηγέτες των χωρών της ΕΕ (Μέρκελ, Ολάντ, Ορμπαν κ.λπ.) εκλέγονται και απολογούνται μόνο στους λαούς τους. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές, π.χ. στην κοινή αγορά, στο περιβάλλον, στην άμυνα και την ασφάλεια, είναι ανολοκλήρωτες και σε ορισμένους τομείς εξαιρετικά αδύναμες. Από το 2000 μέχρι το 2009 (Συνθήκη της Λισαβόνας) υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα στους πολιτικούς που ήθελαν περισσότερη Ευρώπη και σε αυτούς που ήθελαν ισχυρά εθνικά κράτη. Τα βήματα προς περισσότερη Ευρώπη υπήρξαν, αλλά δεν ήταν τα άλματα που απαιτούσαν οι διεθνείς εξελίξεις. Ετσι το 2009 αποφασίστηκε η κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας (ΚΠΑΑ), αλλά με ελάχιστες αρμοδιότητες, ώστε σήμερα να είναι αδύνατο να παρέμβει αποτελεσματικά. Στο Προσφυγικό δοκιμάζονται ευρωπαϊκές αρχές, αρμοδιότητες και πολιτικές. Η ΕΕ πρέπει να προστατεύσει τους πρόσφυγες και να διατηρήσει τη συνοχή και το επίπεδο ζωής των πολιτών της. Η ΕΕ πρέπει να υπερασπιστεί τα ανοιχτά σύνορα της Σένγκεν και ταυτόχρονα να υπερασπιστεί τα εξωτερικά της σύνορα από την είσοδο παράνομων μεταναστών. Η ΕΕ πρέπει να εντάξει στις κοινωνίες της πολίτες με διαφορετική κουλτούρα και αξίες, σεβόμενη πρωταρχικά τη δική της ταυτότητα.

Επειδή τα παραπάνω απαιτούν αλλαγές για το μέλλον και το πρόβλημα είναι τώρα, η κάθε χώρα κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για τους πολίτες της. Γι’ αυτό και η Ελλάδα οφείλει να προτείνει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο προς όφελος όλων με ενδεικτικά τα εξής σημεία:

1. Μείωση των ροών: μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι η Ελλάδα δεν είναι χώρος ελεύθερης διέλευσης. Υπάρχουν χώροι παραμονής και εξαιρετικά αυστηροί έλεγχοι.

2. Καταγραφή των προσφύγων με ευθύνη των διεθνών οργανισμών αμέσως μετά τα σύνορα Συρίας – Τουρκίας.

3. Η αίτηση ασύλου να γίνεται προς την ΕΕ και όχι προς συγκεκριμένη χώρα.

4. Συνεργασία με Frontex και ΝΑΤΟ ώστε να συμμετέχουν στην απώθηση πλοιαρίων που αφήνουν τις τουρκικές ακτές και όχι απλά να επιβλέπουν!!!

5. Πρόταση για μείωση των ευρωπαϊκών πόρων στις χώρες που δεν αποδέχονται την ποσοστιαία κατανομή.

Τα παραπάνω είναι πολύπλοκα, αλλά αν είμαστε συνεπείς με τις δεσμεύσεις μας έχουμε την υποχρέωση να τα καταθέσουμε ως πρόταση και διέξοδο.