Την περασμένη Κυριακή παρακολούθησα με μεγάλο ενδιαφέρον την ημερίδα που οργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η λεγόμενη “Πρωτοβουλία των πέντε δημάρχων” με θέμα “Ανάπτυξη και τοπική αυτοδιοίκηση”.
Οι πέντε δήμαρχοι Μπουτάρης (Θεσσαλονίκης), Καμίνης (Αθήνας), Σκοτινιώτης (Βόλου), Δημαράς (Πάτρας) και Φίλιος (Ιωαννίνων) παρουσίασαν τις θέσεις τους για τη στρατηγική κατεύθυνση σε θέματα ανάπτυξης, ενώ στελέχη των δήμων παρουσίασαν καινοτόμες πετυχημένες δράσεις, καθώς επίσης εμπόδια και προτάσεις για την τοπική ανάπτυξη. Αυτό που αποκόμισα κυρίως από την εξαιρετική αυτή εκδήλωση ήταν η συνειδητοποίηση ότι οι μεγάλες πόλεις της χώρας, και ιδιαίτερα η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, ανέδειξαν το 2010 ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με το αρνητικό παρελθόν των δημοτικών πραγμάτων της χώρας.
Παρά τις εξαιρέσεις, που όπως πάντα επιβεβαιώνουν απλώς τον κανόνα, τα κύρια χαρακτηριστικά των προηγούμενων δημοτικών αρχόντων ήταν η εδραίωση ενός πελατειακού-ψηφοθηρικού συστήματος, που στηριζόταν σε πολιτικές βιτρίνας χωρίς κανέναν σχεδιασμό, χωρίς στόχευση και βάθος, αποκομμένες από τις ραγδαίες εξελίξεις στους ευρωπαϊκούς δήμους. Παράλληλα, εξέθρεψαν ένα γραφειοκρατικό τέρας από ολόκληρες στρατιές υπαλλήλων, χωρίς να ενδιαφερθούν ποτέ για την επιμόρφωση, την κατάρτιση και την αξιοποίησή τους σε επιτελεία υλοποίησης συγκεκριμένων πολιτικών. Όπως έχουμε διαπιστώσει με τραγικό τρόπο στην πόλη μας, το αποτέλεσμα ήταν να αναπτυχθούν και εστίες εκτεταμένης διαφθοράς. Η εικόνα αυτή έχει αλλάξει άρδην.
Ιδιαίτερα ο Γιώργος Καμίνης και ο Γιάννης Μπουτάρης συμβολίζουν αυτό που τόσο έχει ανάγκη η χώρα σε όλα τα επίπεδα, την πλήρη ρήξη με το παρελθόν. Ακούγοντάς τους νιώθει κανείς αμέσως την αγωνία τους για εξορθολογισμό του συστήματος και για την υλοποίηση χειροπιαστών πολιτικών που θα αλλάζουν τη ζωή των πόλεων και των ανθρώπων με ειλικρίνεια και όραμα. Πετυχαίνουν εντυπωσιακές δημοσιονομικές προσαρμογές σε όλα τα επίπεδα, όχι όμως οριζόντια και ισοπεδωτικά, όπως κάνει το πολιτικό προσωπικό της χώρας, που αφήνει πίσω ολοένα και περισσότερα θύματα της κρίσης. Αλλά με κοινωνική ευαισθησία, με προτεραιότητες και ιεραρχήσεις και με στοχευμένες μεταρρυθμίσεις, κινούμενοι στα ασφυκτικά στενά περιθώρια του δαιδαλώδους θεσμικού πλαισίου και των όλο και περισσότερο συρρικνωμένων πόρων. Ταυτόχρονα, οι δήμαρχοι αποδεικνύουν έμπρακτα ότι η απάντηση στην κρίση δεν είναι ο λαϊκισμός, ο μαξιμαλισμός και η απατηλή υπόσχεση για την δια μαγείας επιστροφή στο καθεστώς της πλαστής ευμάρειας, όπως υπόσχονται οι κάθε είδους “σωτήρες” του πολιτικού συστήματος.
Η “Πρωτοβουλία των πέντε δημάρχων” προσφέρει έτσι μια ευρύτερης σημασίας υπηρεσία στη χώρα μας. Δείχνει ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας μπορούσε και έπρεπε να διαχειριστεί την κρίση εντελώς διαφορετικά. Βέβαια, ο Μπουτάρης και ο Καμίνης δεν έπεσαν από τον ουρανό. Αναδείχτηκαν από ένα πολύμορφο κίνημα δημιουργικών ανθρώπων, που με τη σειρά του γεννήθηκε μέσα στην κοινωνία των πολιτών και όχι στους δοκιμαστικούς σωλήνες των κομματικών μηχανισμών. Αυτό τώρα πρέπει να απλωθεί παντού.
Η “Πρωτοβουλία των πέντε δημάρχων” πρέπει να μπολιάσει την κεντρική πολιτική σκηνή με τα φρέσκα χαρακτηριστικά της. Όχι εμπλεκόμενη στην πολιτική διαμάχη, αλλά επιδρώντας θετικά σε όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής ζωής. Εμείς οι πολίτες είναι που πρέπει να το πάρουμε στα χέρια μας. Όπως κάναμε το 2010. Η πρωτοβουλία των 58 για την ανασυγκρότηση της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης έχει να διδαχθεί πολλά από το παράδειγμα των δημάρχων.