Η συζήτηση με αφορμή την πρόταση Biden, μου είναι γαργαλιστική και τελικά δεν αντιστάθηκα να πάρω μέρος στο πάρτυ απόψεων
Οι πατέντες δεν προκύπτουν ως κεραυνός εν αιθρία. Αποτελούν συνήθως αποτέλεσμα πολυετών ερευνών, από πολλούς ανθρώπους, διασκορπισμένων σε πολλά κράτη ανά την υφήλιο, με μικρότερη ή μεγαλύτερη συμβολή. Είναι προϊόν τόσο βασικής όσο και εφαρμοσμένης έρευνας, που συχνά βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό σε δημόσια χρηματοδότηση (δηλαδή από την φορολογία μας). Τα διάφορα στάδια αυτής της έρευνας είναι στην πράξη κοινοποιημένα δημόσια σε άρθρα, που έχει πρόσβαση και δυνατότητα να τα αξιοποιήσει ο κάθε ιδιώτης, πριν κλειδώσουν σε κάποιο προϊόν – πατέντα από κάποια εταιρεία. Ιδιαίτερα η έρευνα για τον COVID είναι αποτέλεσμα πολύχρονης ερευνητικής προσπάθειας, που το τελευταίο έτος ενισχύθηκε με μεγάλη δημόσια (κυρίως) και ιδιωτική χρηματοδότηση.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι πατέντες έχουν πάντα ημερομηνία λήξης και στη συνέχεια "απελευθερώνονται", ώστε αφ? ενός να ανταμείβεται αυτός που τις κάνει προϊόν, αφετέρου να επιστρέφουν τελικά στην κοινωνία (διάχυση) που κατά βάση τις χρηματοδότησε, ... και να μην δημιουργούνται μονοπωλιακές και εκβιαστικές καταστάσεις. Να υπάρχει, δηλαδή, σωστή ισορροπία μεταξύ επινόησης (... και εκμετάλλευσης) και διάχυσης της καινοτομίας
Είναι φανερό ότι θα γεμίσουμε με σοφίες και σοφιστείες τις ημέρες αυτές με αφορμή την πρόταση Biden για απελευθέρωση των πατεντών του εμβολίου του COVID.
1. Προφανώς η απελευθέρωση πατεντών δεν επιτρέπει στον καθένα να τις παράγει, και ιδιαίτερα στα κράτη της Αφρικής, του 3ου κόσμου και σε όσες χώρες δεν διαθέτουν κατάλληλο τεχνολογικό περιβάλλον και υποδομές.
2. Θα επιτρέψει όμως σε άλλες εταιρίες και άλλα κράτη που έχασαν τον αγώνα δρόμου της παραγωγής εμβολίου (π.χ. Γαλλία) να μπουν γρηγορότερα στο χώρο της παραγωγής εμβολίων και να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό της αγοράς.
3. Προφανώς η απελευθέρωση των πατεντών απαιτεί (σύμφωνα με τους ειδικούς) 1-2 χρόνια για την παραγωγή εμβολίων από άλλους. Αυτό όμως σημαίνει ότι θα παραχθεί σε ένα με δύο χρόνια από σήμερα και όχι σε 1-2 χρόνια από την αποσφράγιση των πατεντών
4. Το γεγονός ότι δεν μπορεί να παραχθεί αμέσως, επιτρέπει όσους κέρδισαν τον αγώνα δρόμου παρασκευής του εμβολίου, να επωφεληθούν επαρκώς (παρά την απελευθέρωση της πατέντας), δεδομένης και της αστρονομικής ποσότητας εμβολίων που απαιτούνται. Να επωφεληθούν επαρκώς, αλλά όχι να μονοπωλήσουν και καταχραστούν την συσσωρευμένη γνώση.
5. Με άλλα λόγια, το γεγονός ότι τα συγκεκριμένα εμβόλια απευθύνονται σε μια άμεση ανάγκη 7 δις ανθρώπων επιτρέπει, αν όχι επιβάλλει, την μείωση ή και μηδενισμό του χρόνου απελευθέρωσης και διάχυσης της συγκεκριμένης πατέντας, σε σχέση με τον συνηθισμένο. Η σχέση ζήτησης και χρόνου αποκλειστικότητας της πατέντας (1-2 χρόνια?) είναι κατά την γνώμη μου, μια επαρκής ικανοποιητική ισορροπία για την περίπτωση αυτή.
6. Η απελευθέρωση των πατεντών θα εμποδίσει τις εταιρίες από στρατηγικές περιχαράκωσης και εκβιαστικής διάθεσης των εμβολίων.
7. Η απελευθέρωση των πατεντών θα εξαναγκάσει τις εταιρίες που τις κατέχουν σε μια στρατηγική συνεργασιών και επεκτάσεων, με όσο το δυνατόν περισσότερες άλλες παγκοσμίως. Αντί να τις μονοπωλούν θα πιεστούν προς την ταχύτατη αναζήτηση συνεργιών, συνεργασιών και συγχωνεύσεων, ώστε να διευρύνουν την παραγωγή τους, συνεργαζόμενες και ενισχύοντας όσες εταιρίες και ιδρύματα έχουν τις υποδομές.
8. Η όσο το δυνατόν συντομότερη είσοδος πολλών «παιχτών» θα βοηθήσει στην γρήγορη βελτίωση, την παραγωγή φαρμάκων, την αντιμετώπιση των μεταλλάξεων, την αντιμετώπιση νέων ασθενειών
9. Με άλλα λόγια αν θέλουμε περισσότερα εμβόλια γρήγορα, αυτό κατά την γνώμη μου περνά και από την γρήγορη απελευθέρωση των πατεντών.
Μην ξεχνάμε ότι ο πόλεμος δεν τελείωσε, πέρασε απλώς η δυσκολότερη φάση του. Ήδη σε αυτή την σκοτεινή φάση βρεθήκαμε αντιμέτωποι με αποκρουστικές και εκβιαστικές πλευρές της μονοπώλησης της γνώσης.
Μην ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο τμήμα του πλανήτη δεν έχει πρόσβαση σε αυτές της πηγές και θα αργήσει να αποκτήσει, όσο και αν εντατικοποιήσουμε την παραγωγή. Μην ξεχνάμε επίσης ότι αυτό που έδειξε ο COVID είναι αυτό που θα αντιμετωπίζουμε όλο και συχνότερα στο μέλλον, από νέες άγνωστες αρρώστιες.