Ένας ενδιαφέρον διάλογος αναπτύσσεται τις τελευταίες ημέρες γύρω από τις προοπτικές τής μεταρρυθμιστικής Αριστεράς (Βαλντέν, Ματσαγγάνης, Μπίστης, Καλουδιώτης, Κυριακίδης).
Θα ήθελα κι εγώ να καταθέσω μερικές παρατηρήσεις.
Όλοι συμφωνούμε ότι η Ευρώπη σήμερα έχει πρόβλημα. Μη προώθηση της πολιτικής ενοποίησης, ανεπαρκής οικονομική διακυβέρνηση, δημοκρατικό έλλειμμα και ανεπαρκής δημοκρατική νομιμοποίηση των θεσμικών οργάνων της, μετατόπιση της ισχύος από τα θεσμικά όργανα στον γαλλογερμανικό άξονα, μη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ως κανονικής κεντρικής τράπεζας, κυριαρχία των συντηρητικών πολιτικών που ρίχνουν βάρος μονόπλευρα στη λιτότητα και τη δημοσιονομική σταθερότητα, έλλειψη πολιτικών ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης, είναι μερικά από αυτά.
Ήδη οι πολιτικές αυτές αμφισβητούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από δυνάμεις και προσωπικότητες, κυρίως της κεντροαριστεράς, αλλά και των πράσινων και των φιλελεύθερων. Υπάρχει μια πολιτική κινητικότητα που γεννά ελπίδες ότι σε ένα ορατό μέλλον, θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη. Είναι φανερό ότι οι δυνάμεις της ελληνικής κεντροαριστεράς και μεταρρυθμιστικής Αριστεράς, πρέπει να συνταχθούν στον πανευρωπαϊκό αυτό αγώνα.
Όμως γεννιέται ένα ερώτημα:
Αν η Ευρώπη δεν είχε αυτά τα προβλήματα, ή, αν αυτά τα προβλήματα λυθούν και υπάρξει μια διαφορετική Ευρώπη, η Ελλάδα, με το στρεβλό οικονομικό και παραγωγικό της μοντέλο, είναι βιώσιμη εντός αυτής;
Κατά τη γνώμη μου όχι.
Το ελληνικό πρόβλημα έχει και τις δικές του δομικές αιτίες, που αν δεν αντιμετωπισθούν, δεν θα βρει τη λύση του, όσες αλλαγές και αν γίνουν στην Ευρώπη. Χωρίς βαθιές, τολμηρές και επώδυνες μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα δεν είναι βιώσιμη. Χρειάζεται ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα στηριγμένο, όχι στα δανεικά και την κατανάλωση, αλλά στη δημιουργία παραγωγικών δομών και εξωστρέφειας. Χρειάζεται τόνωση της ανταγωνιστικότητας, άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, διαμόρφωση ορθολογικού και υγιούς πλαισίου λειτουργίας της αγοράς και διαμόρφωσης των τιμών. Χρειάζεται ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα και δημιουργία ενός αποτελεσματικού φοροεισπρακτικού μηχανισμού, κατάργηση άχρηστων δημόσιων φορέων, μείωση των αντιπαραγωγικών κρατικών δαπανών, αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, εύρυθμη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, καταπολέμηση της ανομίας και εμπέδωση ενός -πραγματικά- κράτους δικαίου.
Η μεταρρυθμιστική Αριστερά δεν μπορεί να πετά την μπάλα στην εξέδρα. Δεν μπορεί να τα εναποθέτει όλα στις επικείμενες αλλαγές στην Ευρώπη. Οφείλει να επεξεργασθεί ένα πρόγραμμα συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων. Δεν μπορεί να είμαστε με τις μεταρρυθμίσεις, γενικά, αλλά να καταπολεμούμε κάθε συγκεκριμένη μεταρρύθμιση. Αρκετά με τις αοριστολογίες και τα καλολογικά στοιχεία. Η εποχή απαιτεί την επανάσταση του συγκεκριμένου. Έπειτα, υπάρχει και ένα πρόβλημα χρονικής ασυμβατότητας. Η αλλαγή στην Ευρώπη, θα απαιτήσει χρόνο. Μέχρι τότε, τι κάνουμε στην Ελλάδα; Ρισκάρουμε την αθέτηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα, με κίνδυνο, όταν γίνουν οι αλλαγές στην Ευρώπη, η Ελλάδα να είναι εκτός;
Σε αυτό το πρόβλημα χρόνου δεν απαντούν όσοι μεταθέτουν το πρόβλημα στις αλλαγές στην Ευρώπη. Γι’ αυτό εγώ δεν καταλαβαίνω τον αντιμνημονιακό ευρωπαϊσμό. Άλλο να συμπορεύεσαι με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις για την αλλαγή των ευρωπαϊκών πολιτικών που οδηγούν στα συγκεκριμένα μνημόνια και άλλο η ευθύνη να αποτρέψεις την έξοδο της χώρας από το ευρώ, τη χρεοκοπία της και την καταστροφή της.
Τέλος, υπάρχει το πρόβλημα της διακυβέρνησης της χώρας μετά τις εκλογές. Κατά τη γνώμη μου, η ΔΗΜΑΡ οφείλει να αποδείξει ότι είναι Αριστερά της ευθύνης και να λερώσει τα χέρια της με την πρόθεση ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών. Μόνο έτσι θα σπάσει το τέλμα της ακινησίας στη χώρα. Οι δηλώσεις Διαμαντοπούλου και Λοβέρδου, είναι προκλήσεις. Πρέπει να πασχίσει για προγραμματική συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ, ώστε να διαμορφωθεί κεντροαριστερή κυβερνητική πλειοψηφία. Αλλά και αν τα νούμερα δεν βγαίνουν, μια κυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, ΔΗΣΥ, εφόσον επιτευχθεί μίνιμουμ προγραμματική συμφωνία, είναι η μόνη λύση για να μη μείνει η χώρα ακυβέρνητη, να διασφαλισθούν, η παραμονή στην Ευρώπη και η δημοκρατική ομαλότητα και ταυτόχρονα να μη βουλιάξουμε στο τέλμα της ακινησίας του δικομματισμού.
Η χώρα δεν έχει ανάγκη από άλλο ένα κόμμα αντιπολίτευσης.
Η χώρα έχει ανάγκη να κυβερνηθεί αποτελεσματικά και να αλλάξει.