Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν χωρίς αμφιβολία μία από τις πιο σημαντικές αν όχι τη σημαντικότερη εξέλιξη του 21ου αιώνα μέχρι στιγμής. Ο κάθε χρήστης μπορει να επικοινωνήσει και να ανταλλάξει απόψεις για οτιδήποτε με οποιονδήποτε σε κάθε άκρη του κόσμου χρησιμοποιώντας απλά μία σύνδεση στο διαδίκτυο ή ακόμα και το κινητό του τηλέφωνο. Όποιος θυμάται τις πρώτες εκδοχές του facebook (2006) μπορεί να επιβεβαιώσει ότι τότε ήταν απλά μια πλατφόρμα επικοινωνιάς χωρίς καν “like” ούτε “chat”. Η σημερινή μορφή του που έχουμε συνηθίσει όλοι όπως και το twitter έχουν αντικαταστήσει τα παραδοσιακά ΜΜΕ καθώς η ταχύτητα των γεγονότων διευκολύνει την άμεση ενημέρωση.
Η αμεσότητα που προσφέρουν σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση κάθε συμβατικού μέσου επικοινωνίας ως καθοδηγούμενου από μια απρόσωπη ελίτ («ΤΙ ΜΑΣ ΚΡΥΒΟΥΝ; ΔΙΑΔΩΣΤΕ!» -συνήθως ανορθόγραφα) τα έχουν αναδείξει στα κύρια εργαλεία των κομμάτων και των υποψηφίων σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Σιγά σιγά όμως εμφανίζονται οι παγίδες όπως τα fake news τα οποία αναπαράγονται σε δευτερόλεπτα χωρίς κανένα φιλτράρισμα μιας και προέρχονται κυρίως από ανυπόγραφα άρθρα σε μπλογκ αμφιβόλου αξιοπιστίας. Η χειραγώγηση των χρηστών μέσω των αλγορίθμων στις καμπάνιες του Τραμπ και του Brexit και το σκάνδαλο της Cambridge Analytica απέδειξε στην πράξη ποσο ευάλωτα ήταν τα κοινωνικά δίκτυα σε επιθέσεις προπαγάνδας με συγκεκριμένη στόχευση. Από την κινητοποίηση των πρώην αγανακτισμένων της πλατείας Συντάγματος (και νυν κυβερνώντων) και στο σχηματισμό κομμάτων όπως οι Ανεξάρτητοι Έλληνες το 2012 φτάσαμε στα έμμισθα τρολ των 0,6 που επιτίθενται μαζικά σε όποιονδήποτε αμφισβητεί τη γραμμή που υπηρετούν.
Ένα δευτερο θέμα που προκύπτει από την καθολική χρήση των κοινωνικών δικτύων από υποψηφίους και κόμματα είναι το ηλεκτρονικό ανεξίτηλο αποτύπωμα που μένει σε κάθε δημοσίευση. Ακόμα κι αν ο εμπνευστής αποφασίσει να σβήσει το λογαριασμό του (όπως έκανε η Υπουργός Εργασίας) για να μη φαίνεται η αναντιστοιχία λόγων και πράξεων, με ένα κουμπί ο οποιοσδήποτε μπορεί να κρατήσει τη δημοσίευση για το προσωπικό του αρχείο ακόμα κι αν εκείνη διαγραφεί το επόμενο λεπτό. Κι αυτό δεν αφορά τους πολιτικούς αρχηγούς που στο youtube υπάρχει πλήρες ιστορικό ομιλιών των τελευταίων χρόνων αλλά κυρίως στελέχη πρώτης ή δεύτερης γραμμής τα οποία για να είναι στο πνεύμα της εποχής κάθε φορά, φανατίζονται και αναπτύσσουν ακραίες θέσεις για να αποκτήσουν ακρωατήριο. Όμως η μεταγραφολογία που από το 2010 έχει γίνει συχνή πρακτική μεταξύ των κομμάτων οδηγεί σε φοβερές κωλοτούμπες και διάφοροι από όλο το πολιτικό φάσμα αναγκάζονται να «γλύψουν εκεί που έφτυναν» μονο και μόνο για να εξασφαλίσουν την πολιτική τους επιβίωση. Όμως τα οργισμένα ποστ παραμένουν εκεί και θυμίζουν την πολιτική σταθερότητα εκκρεμούς που τους διακρίνει.
Συνοψίζοντας, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν αμβλύνει την απόσταση μεταξύ πομπού και δέκτη σε τέτοιο βαθμό που τελευταία ακόμα και η διάκριση τους καθίσταται δύσκολη. Η ανάγκη ορισμένων να έχουν σταθερά ένα ακρωατήριο χωρίς να τους ενδιαφέρει η συνθεση του αλλά μόνο η αποδοχή-αναπαραγωγή των θέσεων τους, τους έχει αποκόψει από την πραγματικότητα δημιουργώντας ένα παράλληλο κόσμο στον οποίο οι διαφωνούντες δε φαίνονται άρα ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ.
Όμως η αναμέτρηση με την πραγματικότητα δεν αργεί κι εκεί φαίνεται τελικά πόσο γυμνοί είναι, κατηγορώντας τους πολλούς ότι δεν κατάλαβαν το διακύβευμα της εποχής…