Πάμε βόλτα… στο χάος;

Γιάννης Τσαμουργκέλης 05 Φεβ 2014

Το περιβάλλον οικονομικής και κοινωνικής πόλωσης που έχει δημιουργηθεί από την επιδεινούμενη αποσάθρωση της παραγωγικής δομής, τη δραματική μείωση των μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων και την αφυδάτωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας έχει καταλήξει στη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης, την αύξηση των φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων. Το έδαφος της πολιτικής αστάθειας έχει στρωθεί. Το προβληματικό επίπεδο του πολιτικού προσωπικού υπό το κυρίαρχο πλέγμα πελατειακών πολιτικών σχέσεων και η αδυναμία ιδεολογικής διαχείρισης της κρίσης καταλήγουν σε άκριτη, ανερμάτιστη και ολομέτωπη πολιτική πόλωση.

Η απαραίτητη εθνική συνεννόηση έχει περιοριστεί δραματικά και έχει επιτείνει τη μονομέρεια των κομμάτων και τη συνεπαγόμενη ταύτισή τους με επιμέρους και ειδικά κοινωνικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Πολιτική αστάθεια, οικονομική αποσάθρωση και κοινωνική πόλωση σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα στη δημοσιονομική και νομισματική διαχείριση διαμορφώνουν μια χαοτική περιοχή στην οποία εισέρχεται η χώρα. Θα είναι ένα χάος με συγκλίνουσα συμπεριφορά που θα τείνει σε μια νέα ισορροπία ή η συμπεριφορά των δυνάμεων που θα επενεργούν θα είναι αποκλίνουσα παρασύροντας τη χώρα σε μια παρατεταμένη αστάθεια; Σε αυτήν τη συγκυρία το εξαγγελθέν χρηματοδοτικό κενό αποκαλύπτει την υστέρηση της οικονομικής πολιτικής τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού από την τρόικα όσο και σε επίπεδο υλοποίησης από την κυβέρνηση. Μια αναπόδραστη εξέλιξη που προκύπτει από τις μεταρρυθμιστικές αγκυλώσεις του πελατειακού πολιτικού συστήματος όσο και από την κατάρρευση της ρευστότητας και τα υψηλά επιτόκια που συντηρεί παραδοσιακά το τραπεζικό ολιγοπώλιο με πλήρη υπακοή του κυβερνητικού σχηματισμού. Παράλληλα, το στοίχημα του πρωτογενούς πλεονάσματος διασκεδάζει ανεπαρκώς τις διαρθρωτικές αδυναμίες.

Η χώρα παραμένει εγκλωβισμένη στη δυναμική ύφεση και υπολειπόμενη ανάπτυξης, προσέρχεται για τρίτη κεφαλαιακή ενίσχυση από την τρόικα για να καλύψει τις πληρωμές των τοκοχρεολυτικών υποχρεώσεων του χρέους, συντείνοντας ωστόσο στην αναπαραγωγή και την αύξησή του. Εάν οι ανταποδοτικοί όροι θα είναι ένα νέο μνημόνιο με ανάλυση νέων υποχρεώσεων και παραδοτέων, μια γενικόλογη συμφωνία που θα επιβεβαιώνει τις προηγούμενες ή μια πολιτική οδηγία που θα παραπέμπει στους παραδοσιακούς εποπτικούς μηχανισμούς της ΕΕ αναδεικνύεται καταλύτης για την πορεία της χώρας στη χαοτική περιπέτειά της. Εξίσου και η στάση της τρόικας, της ΕΕ, της κυβέρνησης, της μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης. Η ευθύνη αναζήτησης συμφωνιών ή το στοίχημα των διαφωνιών θα μας οδηγήσουν στο συγκλίνον ή αποκλίνον χάος, πιο κοντά στη λύση ή σε έναν ακήρυχτο εμφύλιο.