ΤΟ ΒΗΜΑ
Οι ακροάσεις των υποψηφίων Επιτρόπων στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν πάντα ιδιαίτερα επώδυνες. Όχι μόνο επειδή η διαδικασία είναι ούτως ή άλλως ‘’υποτιμητική’’ για πρόσωπα εγνωσμένης αξίας στα εθνικά πλαίσια και προτείνονται από τις κυρίαρχες εθνικές κυβερνήσεις, αλλά και γιατί συνήθως οι εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων ενδιαφέρονται περισσότερο για την προβολή των πολιτικών τους θέσεων, παρά για τον ίδιο τον υποψήφιο. Επιπλέον η κυριαρχία και η συνεργασία Συντηρητικών και Σοσιαλδημοκρατών ήταν για δεκαετίες αδιαμφισβήτητη και συνεπώς το παιχνίδι προσυμφωνημένο κατά κανόνα.
Αυτή τη φορά η ατμόσφαιρα ήταν τελείως διαφορετική. Η απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας των δυο μεγάλων-που έχασαν 100 έδρες-, η ισχυρότατη παρουσία των αντιευρωπαϊκών λαϊκιστών δυνάμεων, η ‘’προσβολή’’ από το Συμβούλιο με την ακύρωση της διαδικασίας του Spitzenkandidat πείσμωσαν τους Ευρωβουλευτές. Με αποτέλεσμα, η μεν κ. Ούρσουλα να ψηφιστεί με οριακά, οι δε υποψήφιοι ευρωβουλευτές να περάσουν των παθών τους τον τάραχο.
Δύο υποψήφιοι από τους προτεινόμενους από τις κυβερνήσεις τους απορρίφθηκαν και άλλοι δυο είναι σε αναμονή.
Υπήρξε όμως και μια έκπληξη. Η ακρόαση του Μαργαρίτη Σχοινά. Η παρουσία του, οι τοποθετήσεις του σχετικά με βασικά και ευαίσθητα θέματα του χαρτοφυλακίου του (μετανάστευση, άσυλο, ασφάλεια, εκπαίδευση, δεξιότητες, πολιτισμός αθλητισμός) και ο τρόπος που χειρίστηκε το ζήτημα της αμφιλεγόμενης ονομασίας της Αντιπροεδρίας του-προστασία του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής – υπήρξαν καταλυτικές. Οι απαντήσεις του επί τρεις ώρες σε δεκάδες ευρωβουλευτών όλων των παρατάξεων επιβεβαίωσαν την φήμη του. Ήταν ο μόνος υποψήφιος που πληρούσε μια από τα χαρακτηριστικά που το ίδιο το κοινοβούλιο θέσπισε, δηλαδή την επικοινωνιακή δεξιότητα. Αλλά και την σε βάθος γνώση της λειτουργίας των θεσμικών οργάνων, τις πολιτικές ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί και την σφαιρική προσέγγιση στο έργο των επί μέρους χαρτοφυλακίων και τις διασυνδέσεις τους.
Ας δούμε μερικά από τα χαρακτηριστικά των παρεμβάσεών του.
1. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που διαπερνούσε τις θέσεις του ήταν η εμφανής προσπάθεια να εμψυχώσει ένα εδώ και χρόνια αυτομαστιγωνόμενο Κοινοβούλιο σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αξίες της Ευρώπης. ‘’Ναι’’, είπε, ‘’ έχουμε τα υψηλότερα στάνταρτς σε ολόκληρο τον κόσμο, σε ότι αφορά τον τρόπο ζωής μας, και ειδικότερα σε σχέση με την κοινωνική προστασία των πιο αδύναμων, και τις πολιτικές ελευθερίες. Η Ευρώπη μας είναι ένας φωτεινός φάρος σε έναν κόσμο που σκοτεινιάζει όλο και περισσότερο και δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για αυτό’’.
Και δεν μας εκπλήσσει που όλο και περισσότεροι άνθρωποι κατατρεγμένοι, απελπισμένοι, θέλουν να μοιραστούν μαζί μας αυτό το ιδεώδες’’. Αυτές είναι οι κατακτήσεις δεκαετιών που συνεχώς αλλάζουν σε απαιτήσεις μια και ο κόσμος αλλάζει.
2. ‘’Είμαι ένας άνθρωπος που τριάντα χρόνια στην υπηρεσία της Ένωσης τόσο ΄ως υπάλληλος όσο και ως ευρωβουλευτής χτίζω γέφυρες. Αυτό θα κάνω και τώρα’’. Απάντησε σε ερώτηση στο πώς θα πετύχει να αποκτήσουμε μια κοινή μεταναστευτική πολιτική ασύλου τη στιγμή που υπάρχουν τόσο διαφορετικές προσεγγίσεις από τα κράτη μέλη. Γέφυρες με όλους; Όχι βέβαια..
3. ‘’Μα δεν καταλαβαίνετε ότι ό τίτλος της Αντιπροεδρίας σας δίνει τροφή στους ακροδεξιούς; Δεν είδατε πώς η Λεπέν θριαμβολόγησε, ότι υιοθετείτε τις απόψεις της σε σχέση με τους μετανάστες;’’. Ρώτησαν περισσότεροι του ενός ευρωβουλευτές. ‘’Μην τσιμπάτε’’ απάντησε. ‘’Οι λαϊκιστές απειλούνται από τις αρχές μας.’’ Τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής οφείλουμε να μοιραζόμαστε με όλους όσους κατοικούν στην Ένωση. Και με τους μετανάστες’’.
4. ‘’Ναι, μα τι τους θέλουμε τους μετανάστες, όταν τα παιδιά μας είναι στην ανεργία;’’. Οι μετανάστες είναι κομμάτι της κουλτούρας της ευρωπαϊκής. Και τα παλιά χρόνια οι Ευρωπαίοι ταξιδεύανε για να βρουν τρόπο να θρέψουν τις οικογένειές τους. Επιπλέον, αν κοιτάξετε την δημογραφική εξέλιξη στις χώρες μας θα δείτε ότι τους χρειαζόμαστε. Βέβαια με κανόνες, και με δεξιότητες που μας λείπουν. Αλλά και με διαδικασίες ενσωμάτωσης και κοινωνικής προστασίας.
Ένα άλλο σημείο που προκάλεσε σχόλια, ήταν το γεγονός ότι δεν έχει υπό την άμεση διαχείρισή του μια Γενική Δ/νση. Εύλογη απορία για όσους ζουν την Διοίκηση από τα μέσα. Όμως, όπως είπε και ο ίδιος, θα ήταν χάσιμο χρόνου να αποσπάσει και να ενοποιήσει όλες τις συναφείς υπηρεσίες, διάσπαρτες σήμερα. Αυτό που χρειάζεται είναι εξορθολογισμός και συντονισμός των δράσεων.
Ποιος καταλληλότερος από τον ίδιο με την γνώση της ψυχολογίας των αρμοδίων και την ευθυγράμμιση σε ένα κοινό στόχο; Ποιος καταλληλότερος στο να διαπραγματευτεί με τρίτες χώρες για την επιστροφή μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο; Και ποιος καταλληλότερος στην επικοινωνία;
Αν ο κ. Σχοινάς κατορθώσει σε σχετικά σύντομο διάστημα να μας παρουσιάσει απτά αποτελέσματα, πιστεύω ότι νέοι δρόμοι θα ανοίξουν για την Ευρώπη της κρίσης, για την ήττα του λαϊκισμού και για την εικόνα των κοινοτικών οργάνων στην κοινή γνώμη.