Μετά την πρώτη παγωμάρα των καθ’ ημάς «φιλελεύθερων», με την εικόνα του γκαρσονιού να πηγαίνει σχεδόν κολυμπώντας την παραγγελία των εκκεντρικών και ίσως νεόπλουτων πελατών του καταστήματος, αυτοί πέρασαν σ’ αντεπίθεση. «Φιλελεύθεροι» χωρίς στάλα φιλελευθερισμού στο μυαλό τους θεώρησαν πως αφού «ο εργαζόμενος δηλώνει ικανοποιημένος από την εργασία του και την αμοιβή του, σε εμάς δεν πέφτει κανένας λόγος». Γι’ αυτούς το μόνο επιχείρημα που στέκει για την αξιολόγηση της αξιοπρέπειας ενός ατόμου και του σεβασμού προς αυτό, απορρέει από την ελευθερία της επιλογής του και από τα οφέλη που απορρέουν απ’ αυτή την επιλογή. Ο σερβιτόρος κερδίζει πολλά λεφτά είπαν, άρα βγαίνει ωφελημένος απ’ αυτή τη συναλλαγή. Γι’ αυτούς οι κοινωνίες δεν είναι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων αλλά συναλλαγές που αποφέρουν κέρδος ή ζημιά. Καμμιά συναλλαγή δεν είναι ντροπή, αν φέρνει «λεφτά». Θα άκουγα με προσοχή το επιχείρημα πως αυτό είναι ο φιλελεύθερος ωφελιμισμός. Ακόμη όμως και ο ωφελιμισμός τονίζει πως δεν δέχεται την προαγωγή του ατομικού συμφέροντος, όταν αυτή βλάπτει το γενικό συμφέρον της κοινωνίας.Οποιαδήποτε ενέργεια όσο και επικερδής και να είναι, όταν μειώνει την αξιοπρέπεια ενός ατόμου, είναι καταδικαστέα από κάθε φιλελευθερισμό. Αλλά, συνέχισαν αυτοί οι ψευδοφιλελεύθεροι της σταλινικής σχολής,δεν υπάρχουν «κάποια στάνταρτ κριτήρια της αξιοπρέπειας του ανθρώπου που τα γνωρίζουμε εμείς» και ο άμεσα εμπλεκόμενος τα αγνοεί. Η αίσθηση όμως της αξιοπρέπειας δεν είναι ατομική. Είναι ηθική στάση. Σίγουρα φιλελεύθερο είναι να μην απαγορεύεις στα άτομα να ακολουθούν πράξεις που δεν βλάπτουν τους άλλους, έστω και αν βλάπτουν τον εαυτό τους. Αλλά την ίδια στιγμή που υποστήριζε αυτό ο φιλελεύθερος Τζον Στιούαρτ Μιλ, τόνιζε πως το ελεύθερο άτομο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ένα ον που αποτελεί ενότητα με τους συνανθρώπους του, το οποίο οφείλει να αισθάνεται την ανάγκη εναρμόνισης των συμφερόντων του με αυτά ευρύτερων κοινωνικών ομάδων. Αυτό το κοινωνικό αίσθημα συνιστά μια άμεση παρόρμηση για την προαγωγή του γενικού καλού. Τέτοια όμως προαγωγή χωρίς βελτίωση της πολιτικής και της κοινωνικής κατάστασης δεν υπάρχει. Έτσι ακόμη και αν ο σερβιτόρος πλούτιζε απ’ αυτή του τη δουλειά, έστω και αν μαζί με τους συναδέλφους του χόρευε με τους πελάτες, όπως είδαμε σ’ ένα βίντεο που ανάρτησε μάλλον ο ιδιοκτήτης της αυθαίρετης, όπως αποδείχθηκε,καφετέριας, η εικόνα αυτής της εργασίας είναι αναξιοπρεπής για τον ίδιο, είτε το κατανοεί είτε όχι. Πρωτίστως όμως είναι αναξιοπρεπής η κοινωνία που επιτρέπει κάτι τέτοιο. Πάλι κατά τον Μιλ η έννοια της δικαιοσύνης και της ωφέλειας δεν είναι αντίστροφες, αλλά σχέσεις μέρους προς όλο με τη δικαιοσύνη να είναι το όλο και το όφελος το μέρος. Καμία ωφέλεια δεν μπορεί να αγνοεί τη δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια. Αυτά είδε να αγνοούνται ο φιλελευθερισμός και έκλαψε.
Πηγή: www.tanea.gr