Όταν ακούς για ενότητα προετοιμάσου για διάσπαση

Χρήστος Λιόλιος 16 Μαρ 2024

Όχι, ο τίτλος του άρθρου δεν είναι ένα ακόμα κινέζικο γνωμικό. Περιγράφει ωστόσο μια πραγματικότητα για την πολιτική ζωή αυτής της χώρας. Πάρτε για παράδειγμα τον χώρο της πολιτικής οικολογίας. Από το 2004, όταν για πρώτη -και μέχρι στιγμής τελευταία- φορά οι διάσπαρτοι σχηματισμοί που είχαν δημιουργηθεί σε βάθος εικοσαετίας, κατάφεραν να βρουν κοινή έκφραση και τελικά να πετύχουν την εκπροσώπησή τους στο Ευρωκοινοβούλιο, στη συνέχεια διασπάστηκαν με την ίδια ευκολία, πάντα στο όνομα της ενότητας.

Βεβαίως την… πρωτοπορία εξακολουθεί να έχει η Αριστερά με τις συνεχείς και πολλαπλές διασπάσεις της, όπου ακόμα και οι πιο πρόσφατες, πριν εκδηλωθούν, εμπεριείχαν μηνύματα ενότητας. Μέσα από αυτές τις διασπάσεις έχει ξεκινήσει, το τελευταίο διάστημα, η κουβέντα περί συνεργασίας των κομμάτων της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, με στόχο τη δημιουργία εναλλακτικής πρότασης απέναντι στην πολιτική κυριαρχία Μητσοτάκη.

Τι σημαίνει όμως συνεργασία αν όχι συμφωνία πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα και αφού έχει προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος; Και το ερώτημα που γεννάται είναι επί ποιων πραγμάτων μπορεί να γίνει η συζήτηση μεταξύ κομμάτων με διαφορετικές αφετηρίες και πολιτικές στοχεύσεις; Αρκεί η κριτική ματιά σε φιλοσοφίες και αναλύσεις του 19ου αιώνα; Αρκεί η αναπαραγωγή συνθημάτων του τύπου “ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά”; Ή μήπως αρκεί ένας θολός και αόριστος “αντιμητσοτακισμός”;

Το να ζητάει κάποιος ενότητα και συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων ακούγεται ωραίο και τον κάνει αρεστό σε μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων. Το δύσκολο είναι να ειπωθούν συγκεκριμένες, ξεκάθαρες και ρεαλιστικές προτάσεις, όχι για το χθες, αλλά για το σήμερα και κυρίως για το αύριο. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρξει κοινός τόπος για την περιβαλλοντική κρίση, την εργασιακή ανασφάλεια ή την αναδημιουργία του κοινωνικού κράτους; Είναι όλοι έτοιμοι να πουν αλήθειες για νοοτροπίες που πρέπει να αλλάξουν ή θα ξαναγυρίσουμε σε καταδικασμένες και αποτυχημένες συνταγές;

Όσοι λοιπόν υποστηρίζουν την υπόθεση της συνεργασίας πρέπει να θέσουν μια ξεκάθαρη ατζέντα πάνω στην οποία θα ξεκινήσει -αν ξεκινήσει- η ενδεχόμενη συζήτηση, προκειμένου η κατάληξή της να έχει βαθιά θεμέλια και όχι να είναι χτισμένη ευκαιριακά, με ορίζοντα μέχρι την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Διαφορετικά, όσοι μιλάνε για ενότητα ας προετοιμάζονται για μία ακόμα διάσπαση.