Στη μεγάλη πλειονότητά τους, οι ΟΤΑ υπήρξαν προνομιακοί χώροι άσκησης πελατειακής πολιτικής, ανερμάτιστης οικονομικής πολιτικής, και εστία πολλών οικονομικών σκανδάλων. Σήμερα, ένας στους τρεις δήμους μπορεί να «σταθεί στα πόδια του», ενώ οι υπόλοιποι είναι περίπου με βάση τα δάνεια και τις οφειλές τους σε καθεστώς οιονεί χρεοκοπίας. Δυστυχώς, μέσα στη γενική κατάρρευση της χώρας, έρχεται (και δεν θα τελειώσει εύκολα) ο «λογαριασμός» των πεπραγμένων, που χωρίς να φταίνε καλούνται να τον πληρώσουν υπάλληλοι των δήμων που έχουν προσληφθεί εκτός ΑΣΕΠ και οι δημότες μέσω των τελών. Οντως, η επιχορήγηση των δήμων έχει μειωθεί σημαντικά (60% όσον αφορά τις λειτουργικές δαπάνες), ενώ έχουν μεταφερθεί αρμοδιότητες χωρίς τους αντίστοιχους πόρους. Ομως, σ’ ένα κράτος που βρίσκεται σε καθεστώς χρεοκοπίας, ισχύει πέραν των δικαιολογημένων απαιτήσεων το… «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος».
Ανεξαρτήτως όμως αυτών, οι ΟΤΑ πρέπει να «σταθούν στα πόδια τους» και να διαφυλαχθεί ο δημόσιος και κοινωνικός χαρακτήρας τους, μέσω του εκσυγχρονισμού, της χειραφέτησης και της ανεξαρτησίας του θεσμού. Από «πηγή» σπατάλης και αδιαφάνειας πρέπει να εξελιχθούν σε σύγχρονες αναπτυξιακές οικονομικές μονάδες, ικανές να υπηρετήσουν τον σπουδαίο κοινωνικό ρόλο τους ως «μηχανισμοί» κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, σε τοπικό επίπεδο. Φοβούμαι ότι η «διαθεσιμότητα» όπως σχεδιάζεται, κάτω από τις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας, γίνεται πάλι οριζόντια και αποσπασματικά (χωρίς εκτίμηση του πλεονάζοντος προσωπικού και των αντίστοιχων αναγκών σε συγκεκριμένες υπηρεσίες) και θα αποδειχθεί ατελέσφορη. Ο Αντώνης Μανιτάκης αθόρυβα επιτελεί στο υπουργείο του ένα σπουδαίο έργο. Η «αντίστασή του» στη λογική των απολύσεων (όσων απερίσκεπτα, από κάθε άποψη, πλειοδοτούν) όσο περνάει ο χρόνος θα δικαιώνεται.
Ελπίζω να επιβεβαιωθεί ότι η «διαθεσιμότητα» είναι πρωτίστως μέτρο ορθολογικής μετακίνησης και αξιοποίησης και όχι μέτρο κυρίως απολύσεων. Με 1,5 εκατομμύριο ανέργους, με ανισοκατανομές υπαλλήλων σε όλο τον δημόσιο τομέα και ανάγκες σε άλλες υπηρεσίες, οι αναιτιολόγητες απολύσεις, όταν μάλιστα μειώνεται ο γενικός αριθμός των υπαλλήλων, είναι και αστόχαστες και άστοχες…