Όχι άλλη χαμένη ευκαιρία

Νίκος Διακουλάκης 25 Σεπ 2024

Ένα ζητούμενο πλανάται πάνω από το σοσιαλιστικό/σοσιαλδημοκρατικό πολιτικό χώρο στην Ελλάδα, την τελευταία δεκαετία. Το ζητούμενο της προγραμματικής ανανέωσης και ανασυγκρότησης μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, όταν «έσκασε στα χέρια του» η βόμβα της χρεοκοπίας που του κληροδότησε η κυβέρνηση Καραμανλή.

Η υπεύθυνη τότε στάση του ΠΑΣΟΚ για τη σωτηρία της χώρας δεν εκτιμήθηκε εν μέσω των ανεύθυνων πυρών των άλλων κομμάτων, των αντικειμενικών δυσκολιών και των υποκειμενικών αδυναμιών του που δεν επέτρεψαν να υπάρξουν αποτελέσματα διάσωσης, καλύτερα από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, αν και προχώρησαν αρκετές μεταρρυθμίσεις τότε. Το πολιτικό κόστος όμως ήταν τεράστιο και ο επιμερισμός του καταστροφικός για το ΠΑΣΟΚ.

Ακολούθησε η αναζήτηση διεξόδου με ένα νέο αφήγημα, ένα σύγχρονο σχέδιο, ένα νέο, συμμετοχικό σοσιαλδημοκρατικό φορέα. Πόσο μάλλον που οι νέες προκλήσεις και τα νέα δεδομένα στην Ευρώπη και τον κόσμο έφερναν πάλι στο προσκήνιο τις σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές (αναγκαιότητα ενός αποτελεσματικού κράτους, ισχυροποίηση των θεσμών, βιώσιμη ανάπτυξη, παραγωγική ανασυγκρότηση και απασχόληση σε συνθήκες ψηφιακής  μετάβασης, περιβαλλοντική προστασία, μεταναστευτικό).

Οι πολλαπλές όμως προσπάθειες αποδείχτηκαν σισύφειες, ενώ στο πολιτικό σκηνικό επικράτησε ο άκρατος λαϊκισμός του ΣΥΡΙΖΑ, με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα για τη χώρα. Οι αρχικές πρωτοβουλίες των 58 και πιο πριν το Φόρουμ Διαλόγου δεν τελεσφόρησαν. Ακολούθησαν σχήματα υπέρβασης του ΠΑΣΟΚ με τη σύμφωνη γνώμη και τη συμμετοχή του. Η ΕΛΙΑ το 2014 (συνιδρυτές 7 κόμματα και πολιτικές κινήσεις), η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ-Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία) και τέλος το ΚΙΝΑΛ (ΠΑΣΟΚ-ΠΟΤΑΜΙ-ΔΗΜΑΡ-ΚΙΔΗΣΟ-Κινήσεις-Ανεξάρτητοι), ως ευρύτερη σύμπραξη που δημιούργησε πολλές προσδοκίες. Όμως, εμφανίστηκαν γρήγορα εσωτερικά προβλήματα και αποχωρήσεις.

Το ΠΑΣΟΚ συνέχισε έκτοτε την πορεία του διατηρώντας και ενισχύοντας τη δύναμη του, σε χαμηλά όμως επίπεδα, χωρίς να εμφανίσει ένα νέο πρόσωπο, με τις αναφορές στο παρελθόν του να υπερτερούν των οραμάτων και των προτάσεων για το μέλλον. Παρόλα αυτά, το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, συγκροτημένο, ενωμένο με γνώση, εμπειρία, στελέχωση και ισχυρή παρουσία στους θεσμούς της κοινωνίας. Η αδυναμία της κυβέρνησης ΝΔ να αντιμετωπίσει τα μείζονα διαρθρωτικά προβλήματα της χώρας σε πολλούς τομείς, η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ και το ενδιαφέρον που έχει προκληθεί στους πολίτες για το ΠΑΣΟΚ (το υψηλό επίπεδο της καμπάνιας για την εκλογή αρχηγού και το χθεσινό debate συνέβαλαν σε αυτό) είναι η νέα μεγάλη ευκαιρία.

Οι συνθήκες είναι λοιπόν ευνοϊκές για μια δυναμική επάνοδο του ΠΑΣΟΚ ως κυβερνώσα παράταξη. Προϋπόθεση, η ανάδειξη μιας νέας ηγεσίας με σύγχρονες θέσεις για τα μείζονα προβλήματα σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η Άννα Διαμαντοπούλου είναι αυτή που έχει τη γνώση, την εμπειρία και το διεθνές κύρος να ηγηθεί για να αποκτήσει, συλλογικά, και πάλι το ΠΑΣΟΚ κεντρικό ρόλο και προοπτική σε αυτή τη νέα δύσκολη φάση για την παράταξη και τη χώρα. Ως μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα υψηλού κύρους σε Ελλάδα και Ευρώπη που δεν χρειάζεται συστάσεις. Έχει συνεχή παρουσία για πολλά χρόνια, με κεντρικούς ρόλους στην άσκηση και στην παραγωγή σοσιαλδημοκρατικών πολιτικών (Υπουργός Ανάπτυξης, Υπουργός Παιδείας, Επίτροπος σε θέματα Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη και πρόσφατα Πρόεδρος της Επιτροπής Σοφών στην Ευρωπαϊκή ¨Ένωση για το Μέλλον του Κοινωνικών Πολιτικών και του Κράτους Πρόνοιας).