Η συζήτηση σχετικά με τις δυνατότητες, τα όρια δράσης και τις προοπτικές ενός κόμματος οικολόγων στην Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί στην πραγματικότητα που ζούμε. Σήμερα έχει γίνει διεθνώς αποδεκτό ότι η πολιτική οικολογία και γενικότερα το αίτημα της οικολογικής ισορροπίας σε σχέση με το οικονομικό μοντέλο που κυριαρχεί, αποτελεί μία από τις νέες σταθερές για την αντιμετώπιση της κρίσης που ζούμε. Η ιδιομορφία του θέματος έγκειται στο ότι η νέα αυτή σταθερά αφορά όλες τις πολιτικές: το σύνολο της οικονομίας, το κράτος και τον ιδιωτικό τομέα… Mε δυο λόγια, την πολιτική.

Η αντιμετώπιση της κρίσης και η επεξεργασία του νέου οικονομικού μοντέλου (οι έρευνες έχουν προχωρήσει σημαντικά σε ό,τι αφορά τη σχέση ευημερίας και ανάπτυξης) ενδιαφέρουν έτσι όλους τους παράγοντες και δεν είναι αποκλειστικό θέμα των κομματικών οικολόγων.

Η επιτυχία του οικολογικού κινήματος έχει ακριβώς αυτό το παράδοξο αποτέλεσμα: ενώ όλοι δέχονται ότι το θέμα της οικολογικής ισορροπίας του πλανήτη και της αναγκαιότητας μιας άλλης οικονομίας είναι απαραίτητοι όροι για την υπέρβαση του σημερινού συστήματος το οποίο οδηγεί σε αδιέξοδο, εν τούτοις η πολιτική έκφραση και εκπροσώπηση της νέας αυτής σταθεράς δεν δημιουργεί συναίνεση. Ίσως λόγω των όρων λειτουργίας του πολιτικού συστήματος ή της κόπωσης από τα κόμματα, παρά τις πολυπληθείς συνιστώσες τους.

Νομίζω όμως ότι η διάχυση των οικολογικών μηνυμάτων θα έχει πολιτικό ενδιαφέρον αν μπολιαστούν πειστικά σε προτάσεις νέων δημοσίων πολιτικών (καινοτόμων, ριζοσπαστικών) ώστε να προκύψει ένα εφαρμόσιμο, νέο οικονομικό μοντέλο.

Με την έννοια αυτή, η δύναμη της οικολογίας είναι εκρηκτική επειδή είναι πολυσθενής: αφορά την πολιτική, την οικονομία, την κοινωνία, την αυτοδιοίκηση, την επιχείρηση, την οικογένεια, τον καταναλωτή κ.ο.κ. Αυτή η τεράστια δυνατότητα καθιστά περιοριστική και ακυρώνει οποιαδήποτε απόπειρα ξεχωριστής κομματικής έκφρασης της οικολογίας. Η οικολογία απλά οφείλει να επιτύχει μέσω τρίτων (επισήμων φορέων, κομμάτων, οργανισμών, ΜΚΟ κ.λπ) κι αυτό είναι το ζητούμενο.

Συνεπώς τα περί νέου κόμματος «πρασίνων» κ.λπ, ίσως δεν έχουν πλέον ενδιαφέρον. Οι οικολόγοι πρέπει να είναι δραστήριοι παντού, να επεξεργάζονται θέσεις, να καταθέτουν προτάσεις, να προτείνουν λύσεις, να ανοίγουν δρόμους και να ζητούν εξηγήσεις από τους φορείς σχετικά με τις επιπτώσεις των πολιτικών τους. Κάτι σαν κίνημα συνείδησης και πρόδρομοι ενός νέου, μετακομματικού κόσμου. Μπορούν;

Ο Αθανάσιος Θεοδωράκης είναι πολιτικός επιστήμονας, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Συγγραφέας του βιβλίου «Πίσω στο χωριό… Η απάντηση στην κρίση είναι η αγροτική παραγωγή»