Οι εικόνες που βλέπουμε καθημερινά στους τηλεοπτικούς δέκτες μας, με τους πρόσφυγες στοιβαγμένους στα πάρκα και τα λιμάνια των νησιών μας, με μια κυβέρνηση ανίκανη να διαχειριστεί το πρόβλημα, μου έρχονται στο νου οι περιγραφές του Νίκου Θέμελη στο βιβλίο του «Οι αλήθειες των άλλων». Περιγράφει τις εικόνες, όπου κατέφθαναν στη Μυτιλήνη οι χιλιάδες πρόσφυγες, θύματα της μικρασιατικής καταστροφής, στοιβάζονταν στο νησί, με μια πολιτεία ανίκανη να χειριστεί οργανωμένα τη ροή αυτή. Αποτέλεσμα ήταν να αρχίσουν να αντιδρούν οι ντόπιοι κάτοικοι, καθώς η εικόνα αυτή ήταν αφόρητη και διατάρασσε την ούτως ή άλλως πολύ δύσκολη ζωή τους.
Σε τι άραγε διαφέρουν οι σημερινές εικόνες που βλέπουμε, μάλιστα σε πανελλήνια, ακόμη και παγκόσμια μετάδοση;
Ο πόλεμος και οι σφαγές στη χώρα τους, οδηγεί χιλιάδες – εκατομμύρια Σύριους και Αφγανούς να αναζητήσουν δρόμους επιβίωσης στην Ευρώπη, με πρώτο ευρωπαϊκό σταθμό την Ελλάδα.
Οι ροές είναι μεγάλες και δύσκολες στη διαχείρησή τους, ιδιαίτερα από μία κυβέρνηση που δεν έχει μάθει να κυβερνά. Εξάλλου, η κυβέρνηση, οκτώ μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας, δεν έχει συνειδητοποιήσει πως είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων και πρέπει να ασχολείται με τα προβλήματα της χώρας, συνολικά. Ασχολείται κυρίως με τα εσωτερικά του ΣΥΡΙΖΑ και απευθύνεται μόνον στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Για το λόγο αυτό, μετά την μερική προσγείωση του πρωθυπουργού στην πραγματικότητα και την αναντιστοιχία που προέκυψε μεταξύ των προεκλογικών δεσμεύσεων και των επιλογών που αναγκάζεται να κάνει, επιχειρεί τώρα -πάλι απευθυνόμενος στο εσωτερικό του κόμματός του- να διαχειριστεί το ρήγμα. Σχεδιάζει εκλογές, αγνοώντας τις συνέπειες για τη χώρα. Και ουσιαστικά, έχει εγκαταλείψει τη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των προβλημάτων, όπως αυτό του μεγάλου κύματος των προσφύγων…
Χάρις στη γενναία προσπάθεια του Δήμου Αθηναίων, δημιουργήθηκε σε ελάχιστο χρόνο ένα μικρό, σε σχέση με τις ανάγκες, κέντρο φιλοξενίας ενός μικρού αριθμού προσφύγων. Αντί η κυβέρνηση να δημιουργήσει και άλλα, πολλά τέτοια κέντρα φιλοξενίας, έσπευσε απλώς να αξιοποιήσει επικοινωνιακά υπέρ της το συγκεκριμένο έργο με φιέστες και να στρέψει αλλού τους προβολείς από τις καθημερινές εικόνες των χιλιάδων προσφύγων που καταφθάνουν… και οι οποίοι, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή δια της αρμόδιας υπουργού, φτάνουν στην Αθήνα, λιάζονται και μετά… εξαφανίζονται… Αυτή είναι ουσιαστικά η πολιτική αντιμετώπισης του προσφυγικού προβλήματος.
Η Υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες καλεί την Ελλάδα να ελέγξει το «πλήρες χάος» στα νησιά, όπου έχουν αποβιβασθεί χιλιάδες μετανάστες, αλλά και τις χώρες της ΕΕ, «να κάνουν περισσότερα για να μοιραστούν το βάρος που επωμίζεται η Ελλάδα.»
Όπως δήλωσε ο Βενσάν Κοστέλ, διευθυντής της Ύπατης Αρμοστείας για την Ευρώπη, ο οποίος επισκέφτηκε τη Λέσβο, την Κω και τη Χίο, «σε όρους πόσιμου νερού, σε όρους υγειονομικής περίθαλψης, σε όρους βοήθειας σε τρόφιμα, η κατάσταση είναι εντελώς ανεπαρκής. Στα περισσότερα από τα νησιά, δεν υπάρχει ικανότητα υποδοχής, οι άνθρωποι δεν κοιμούνται κάτω από κάποια στέγη».
«Στα νησιά επικρατεί πλήρες χάος. Έπειτα από μια-δυο ημέρες μεταφέρονται στην Αθήνα, δεν υπάρχει τίποτε όμως που να τους περιμένει στην Αθήνα», τόνισε και πρόσθεσε ότι «Οι ελληνικές αρχές πρέπει να ηγηθούν και να συντονίσουν την κατάσταση. Ουδέποτε έχω δει τέτοια κατάσταση».
Αυτή είναι η εικόνα. Η κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να συγκροτήσει ένα κέντρο που να διαχειρίζεται το όλο πρόβλημα. Το επισημαίνει και ο δήμαρχος της Αθήνας Γ. Καμίνης με επιστολή του προς τον υπουργό Αλ. Φλαμπουράρη. Τονίζει την ανάγκη να εκπονηθεί και να εφαρμοστεί ένας κεντρικός στρατηγικός σχεδιασμός, που θα αποτελέσει και τη βάση διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος.
Η κυβέρνηση, επίσης, θα πρέπει να συνεργασθεί στενά και να πιέσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, την ΕΕ και τους άλλους θεσμούς, προκειμένου να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Διότι και η Ευρώπη δεν πρέπει να εθελοτυφλεί σε ένα πρόβλημα που είναι και δικό της. Ούτε ο ΟΗΕ πρέπει να αρκεστεί σε απλές διαπιστώσεις. Η πολιτισμένη ανθρωπότητα πρέπει να αποδείξει πως δεν μένει αδιάφορη σε μια τόσο μεγάλη ανθρωπιστική κρίση.