Ήταν πειραματόζωα των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών εν αγνοία τους, κάποιοι πέθαναν στη διάρκεια των πειραμάτων, τα ταμεία του κράτους εισέπρατταν λεφτά από την εκμετάλλευσή τους και όλα αυτά γίνονταν στην πρώην ανατολική Γερμανία, αναμφίβολα από το 1983 (ίσως και νωρίτερα) ως την πτώση του Τείχους το 1989.
Η ιστορία άρχισε να αποκαλύπτεται το 2010, με ένα ντοκιμαντέρ περιφερειακού γερμανικού καναλιού, ήρθε όμως πρόσφατα το Spiegel και έριξε ανατριχιαστικό φως στην υπόθεση. Κατά τα στοιχεία που ήρθαν στην επιφάνεια από τα αρχεία γιατρών, αλλά επίσης από τα αρχεία του υπουργείου Υγείας, της Stasi και του οργανισμού φαρμάκων της πρώην Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, περισσότερες από 600 έρευνες έγιναν σε 50 κλινικές και σε 50.000 ανθρώπους εκείνο το διάστημα.
Για κάθε έρευνα προκύπτει ότι αμερικανικά, ελβετικά και γερμανικά φαρμακευτικά εργαστήρια έδιναν κάπου 400.000 ευρώ στα νοσοκομεία, τα οποία δέχονταν ασμένως τα λεφτά ως πρόσθετους πόρους για τις προμήθειές τους και την ανανέωση του εξοπλισμού τους. Η εταιρεία Schering συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι έδωσε κάπου 3 εκ. ευρώ στο κρατικό νοσοκομείο του «Ελέους» στο ανατολικό Βερολίνο, για μια σειρά πειραμάτων. Στη διάρκεια της εξαετίας εξάλλου, δύο θάνατοι σημειώθηκαν στο ανατολικό Βερολίνο σε ανθρώπους όπου δοκιμαζόταν ένα φάρμακο για την κυκλοφορία του αίματος της Hoechst, άλλοι δύο στο Βρανδεμβούργο στα πειράματα για ένα φάρμακο που αφορούσε την πίεση, της Sandoz.
Κατά τις μαρτυρίες προκύπτει ότι οι ασθενείς δεν υπέγραφαν μια σαφή δήλωση συγκατάθεσης ή δεν ήταν σε κατάσταση να μπορούν να δώσουν συνειδητά τη συγκατάθεσή τους – στην περίπτωση των 30 πρόωρων βρεφών λ.χ. (που υποβλήθηκαν σε τεστ EPO λίγες μέρες μετά τη γέννα τους) από την Boehringer, ή των αλκοολικών (όπου δοκιμάστηκε ένα φάρμακο της Bayer) ενώ βρίσκονταν ήδη σε κρίση ντελίριουμ τρέμενς. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται, «οι ασθενείς δεν ενημερώνονταν για τους κινδύνους που διέτρεχαν ή για τις επακόλουθες συνέπειες από την απορρόφηση των φαρμάκων».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το επονείδιστο αυτό σύστημα μπήκε σε εφαρμογή οργανωμένα το 1983, όταν ιδρύθηκε το Συμβουλευτικό Γραφείο για φάρμακα στο ανατολικό Βερολίνο, το οποίο δεχόταν κάπου 40 εκπροσώπους δυτικοευρωπαϊκών φαρμακευτικών εταιρειών την εβδομάδα. Η Bayer, η Schering, η Hoechst, η Boehringer, η Pfizer και η Sandoz επέλεγαν την ανατολική Γερμανία ως χώρο πειραμάτων, καθώς προσέφερε μεγαλύτερη διακριτικότητα κι εχεμύθεια στην επιστημονικο-εμπορική δραστηριότητά τους κι εκεί δοκίμαζαν ουσίες χημειοθεραπείας, αντικαταθλιπτικής αγωγής, φάρμακα για την καρδιά ή το σάκχαρο. Από το 1960 εξάλλου, όταν είχε συγκλονίσει τον κόσμο το σκάνδαλο της θαλιδομίδης (ένα γερμανικό ηρεμιστικό που δινόταν στις έγκυες για να χαλαρώνουν και που προκάλεσε στα έμβρυα σοβαρές δυσπλασίες στα άκρα και τα εσωτερικά όργανα), οι δυτικοευρωπαϊκές φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεώθηκαν να δοκιμάζουν τα φάρμακά τους προτού τα διαθέσουν στην αγορά.
Σήμερα, οι φαρμακευτικές εταιρείες δηλώνουν ότι «πάντα» τηρούσαν τα εγκεκριμένα πρωτόκολλα στα πειράματά τους, όμως οι αναδιατάξεις των εταιρειών και οι συγχωνεύσεις «κατάπιαν» τα αρχεία τους… Επίσης, έχουν καταστραφεί (όπως προβλέπεται με την παρέλευση της 30ετίας) τα αρχεία του κεντρικού κρατικού νοσοκομείου του «Ελέους», όπου γίνονταν πολλά απ΄ αυτά τα πειράματα.
Στο δημοσίευμα αναφέρεται τέλος η περίπτωση μιας γυναίκας που πέθανε στα 30 της χρόνια ενώ δοκίμαζαν πάνω της, εν αγνοία της, ένα φάρμακο κατά του σαρκώματος. Η κόρη της δήλωσε στο περιοδικό πως «υπάρχει τόσο μυστήριο γύρω από τον θάνατο της μάνας μου – θέλω να μάθω ποια φάρμακα της έδωσαν και ποιες εταιρείες είχαν ανακατευτεί».
Σήμερα η γερμανική κυβέρνηση δήλωσε πως πρέπει να διερευνηθεί σε βάθος το θέμα και να καταβληθούν αποζημιώσεις στις οικογένειες που ενεπλάκησαν σ΄ αυτή τη δυστυχία. Σε κάθε περίπτωση, η αποκάλυψη του ζητήματος έχει συγκλονίσει τη γερμανική κοινωνία κι έχει ξύσει παλαιές πληγές. Διότι η καχυποψία των ανατολικογερμανών, πως στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν ως θύματα κερδοσκοπίας των δυτικογερμανών «αδελφών» και αξιοποιήθηκαν για την πολιτική προπαγάνδα τους, αναθερμάνθηκε και πάλι.
Σκελετούς που έχουν οι ντουλάπες της Ιστορίας…