Οι «ραψωδοί» μας και η Πρόεδρος

Κώστας Κούρκουλος 15 Ιαν 2020

Οι δικοί μας ραψωδοί μας τα είπαν και αμαρτίαν ουκ έχουσιν: «..σε μια δημοκρατία ο λαός μπορεί να κάνει οτιδήποτε», αλλά «..οφείλει να ξέρει ότι δεν πρέπει να κάνει οτιδήποτε».

Διότι η δημοκρατία είναι "το καθεστώς του αυτοπεριορισμού» (Καστοριάδης, «Η Ελληνική πόλις και η δημιουργία της δημοκρατίας»).

Με άλλα λόγια, δημοκρατία είναι το καθεστώς της τήρησης των ορίων, τα οποία ουδείς - Θεός, ημίθεοι, ήρωες πρόγονοι, ιστορία - έθεσε εκ των προτέρων ή εκ των άνω, αλλά οφείλει ο λαός να τα ανακαλύπτει συνεχώς και να τα θέτει, κάθε φορά, στον εαυτό του.   

Αυτών ακριβώς των ορίων η υπέρβαση, είναι που οδηγεί στην «ύβριν». Διότι «..ύβρις υπάρχει όταν ο αυτοπεριορισμός είναι ο μόνος κανόνας». Όταν δηλαδή «…παραβιάζονται όρια που δεν ήταν πουθενά ορισμένα».

Έτσι, η παραβίαση του νόμου σε ένα δημοκρατικό καθεστώς δεν είναι "ύβρις". Είναι απλώς παρανομία.

Αντίθετα, μιλάμε για "ύβριν" όταν - ανεξάρτητα από τη τυπική νομιμότητα - παραβιάζονται τα "μετανομικά", ακόμη και «μεταηθικά» εκείνα όρια, που στοιχειοθετούν τους θεμελιώδεις αυτοπεριορισμούς, στους οποίους στηρίζεται η ίδια η δημοκρατία.

Γι αυτό άλλωστε δεν υπάρχει κανένα μέσον για να προστατευτούμε από τους κινδύνους μιας «συλλογικής ύβρεως». Να  προστατευτεί δηλαδή ένας λαός από την τρέλα του.

Είναι ο λόγος, για τον οποίο η δημοκρατία χαρακτηρίζεται «τραγικό καθεστώς» (Καστοριάδης, ο.π.).

Η δημοκρατία εν τέλει σώζεται. Και αυτό χάρις σε έναν ανθρώπινο τύπο που η ίδια δημιουργεί και την προστατεύει από την «ύβριν». Δεν ξέρω να τον περιγράψω. Αν όμως κάποιος με ρωτήσει, μπορώ να δώσω όνομα υποδείγματος: Κατερίνα Σακελλαροπούλου!